Zaplanuj oświetlenie poddasza użytkowego. Lukarny czy okna połaciowe?
Oświetlenie poddasza użytkowego swiatłem słonecznym musi być dobrze przemyślane. Do dyspozycji masz okna połaciowe albo pionowe okna montowane w lukarnach lub ścianach szczytowych. Wielkość i układ okien trzeba dostosować do przeznaczenia pomieszczeń, które będą doświetlały.
Autor: Andrzej T. Papliński
Wysoka i długa lukarna umożliwia stworzenie na poddaszu pomieszczeń o standardowej wysokości. W wysokiej ściance można zamontować duże okna, które dobrze doświetlą całe poddasze. Nie trzeba wtedy wybijać otworów w ścianie szczytowej
Okna w lukarnach i ścianach szczytowych
Jeśli nad poddaszem użytkowym jest dach dwuspadowy, okna umieszcza się w ścianach szczytowych. Zazwyczaj ich powierzchnia jest niewystarczająca, więc na poddaszu buduje się lukarny lub wykusze i w ich ściany wstawia się okna. Rozmiar tych przeszkleń limituje powierzchnia ściany. Zewnętrzne ściany poddasza są inaczej obciążone niż te na niższych kondygnacjach – bezpośrednio na nie są przekazywane obciążenia z więźby dachowej. Dlatego nadproża nad otworami okiennymi muszą przenieść większy ciężar niż tylko muru znajdującego się nad nimi. Są one zazwyczaj fragmentem wieńca spinającego ściany poddasza. Aby je połączyć z wieńcem na ściankach kolankowych, po bokach otworów okiennych robi się słupki żelbetowe. W ten sposób powstaje żelbetowa rama usztywniająca ściany ostatniej kondygnacji.
Ile okien?
Wielkość i liczbę okien dobiera się tak, aby powierzchnia przeszklona stanowiła nie mniej niż 12% powierzchni doświetlanego nimi pomieszczenia mieszkalnego. Parapet wewnętrzny powinien się znajdować co najmniej 85 cm nad podłogą. Jeżeli chcesz, by okno schodziło niżej, a nie ma za nim balkonu lub tarasu, to za otwieralnymi skrzydłami powinna się znaleźć balustrada zabezpieczająca otwór do tej wysokości. Innym rozwiązaniem jest wbudowanie okna z takim podziałem, aby ta najniższa część była nieotwieralna.
Okna dachowe
Im niżej się zaczną, tym zapewnią lepszy kontakt z otoczeniem. Jeśli poddasze nie ma ścianki kolankowej, okna mogą się zaczynać nad podłogą. Górna krawędź okna dachowego nie powinna się znajdować niżej niż 170 cm nad podłogą. Dlatego w tym wypadku w połać można wstawić zestaw okien połączonych w pionie, okno dwukwaterowe lub balkon dachowy składający się z dwóch skrzydeł. Jeżeli ze względów funkcjonalnych skosy poddasza są odcięte przedścianką, okna umieszcza się nad nią.
Okna na odpowiednim poziomie
Kontakt wzrokowy z otoczeniem i wygodne korzystanie z okna uzyskasz wtedy, gdy dolna krawędź okna znajdzie się nie wyżej niż 90 cm nad podłogą, a górna nie wyżej niż 200 cm. Jeśli okna znajdują się wyżej, do ich otwierania trzeba będzie używać drążka lub sterować nimi elektrycznie. Najniższe fragmenty przeszkleń dachowych – poniżej 85 cm nad podłogą – ze względów bezpieczeństwa powinny być nieotwierane lub mieć blokady chroniące przed otwarciem (zwolnienie blokady umożliwia otwarcie okna do mycia). Jeżeli nad poddaszem nie ma sufitu i skosy dochodzą do kalenicy, również do kalenicy możesz doprowadzić zestawy okien dachowych na przeciwległych połaciach dachowych.
