W czym upiec chleb? Garnek czy forma do pieczenia chleba
Samodzielne pieczenie chleba ponownie staje się domową tradycją. Ponieważ chcemy, by chleb nie tylko świetnie smakował, pięknie pachniał, ale też zachwycał wyglądem, warto się przyjrzeć garnkom i formom, w których można go upiec.
Dawniej chleby piekło się po prostu na metalowej blasze wsuwanej do nagrzanego pieca chlebowego, który był w każdej kuchni. Dziś takie „urządzenie” mają nieliczni, ale tradycja pieczenia chleba w domu wróciła i smaczny, długo utrzymujący świeżość chleb można wyjąć z piekarnika.
Tradycyjne bochenki były okrągłe i między innymi po kształcie można było rozpoznać, czy chleb upieczono w domu, czy w piekarni. Dzisiaj dominują chleby prostokątne, pieczone w formach. To, jaką formę nadamy naszemu bochenkowi, zależy od tego, jakie naczynie do pieczenia chleba wybierzemy (to oczywiście wersja bardzo uproszczona, ponieważ to nie od naczynia zależy jakość chleba).
Forma do pieczenia chleba: jaką wybrać
- Formy metalowe do pieczenia chleba
Formy metalowe zwykle są prostokątne, popularnie nazywane keksówkami, chociaż te przeznaczone do pieczenia chleba są nieco szersze, czasem wyposażone w dodatkowe akcesoria w postaci na przykład podstawki, na której ustawia się upieczony chleb do wystygnięcia. Formy do chleba mogą być wykonane ze stali, aluminium oraz stali nierdzewnej – tylko te ostatnie nadają się do pieczenia chleba na zakwasie. Zwykłe formy wymagają natłuszczenia oraz wyłożenia wnętrza papierem do pieczenia, ale można się zdecydować formę z nieprzywierającą powłoką, na przykład ceramiczną (lub inną, opracowaną przez producenta naczynia), której zaletą jest równomierne nagrzewanie się oraz to, że skórka do niej nie przywiera.
Przeczytaj też:
Ciekawym rozwiązaniem są formy do pieczenia chleba z regulowaną wielkością – można je nieco „rozciągnąć” i w ten sposób upiec chleb większy niż zwykle, oraz w wyjmowanym dnem – boki formy są zapinane na zatrzask (jak w tortownicach) i po rozpięciu podnoszone do góry, albo opierają się na zagiętych do wewnątrz rantach boków (po upieczeniu i przestudzeniu chleba, dno z wypiekiem wysuwa się do góry).
Chleb można też upiec w jednorazowej foremce z grubszej folii aluminiowej, ale czyż nie odejmuje ona całej magii pieczenia chleba w domu?
- Formy ceramiczne do pieczenia chleba
Zwykle mają kształt zbliżony do prostokąta, lekko zaokrąglone brzegi i wyprofilowane ceramiczne uchwyty. Wybierając formę ceramiczną do pieczenia chleba warto dokładnie sprawdzić, w jaki sposób i czym jest wykończone jej wnętrze. Taka forma może być obustronnie glazurowana lub emaliowana, powłoki mogą być tylko na niektórych jej częściach (dnie i wewnętrznych bokach albo tylko dnie, reszta pozostaje gliniana). Forma ceramiczna długo się nagrzewa i długo utrzymuje ciepło, ale – zależnie od wykończenia – wymaga długotrwałego przygotowania, delikatnego obchodzenia się (może popękać, stłuc się) oraz czyszczenia po użyciu.
- Formy szklane do pieczenia chleba
Mają gładką powierzchnię, do której nic nie przywiera. Są odporne na wysoką temperaturę i można dokładnie zobaczyć pieczywo z każdej strony.
- Formy silikonowe do pieczenia chleba
Formy silikonowe do pieczenia chleba od pewnego czasu stają się coraz bardziej popularne z powodu elastyczności tworzywa, z jakiego je wykonano. Jeżeli wypiek nie chce „wyjść” z formy, formę można z niego zdjąć zdecydowanie łatwiej niż jakąkolwiek inną. Do pieczenia chleba trzeba wybierać formy przeznaczone do tego celu, ponieważ musimy mieć pewność, że wytrzymają długie działanie wysokiej temperatury.
Garnek do chleba
Chleb można też upiec w garnku – rzymskim albo żeliwnym. Czym jest garnek rzymski? Nie jest przeznaczony tylko do pieczenia chleba, można w nim przygotować także inne potrawy.
- Garnek rzymski do pieczenia chleba
Dobrej jakości garnek rzymski jest w całości (łączenie z pasującą do niego pokrywą) wykonany z wypalanej gliny i nie jest pokryty żadnymi dodatkowymi powłokami, ponieważ wpływają na cyrkulację powietrza wewnątrz naczynia, co sprawia, że pieczony w nich chleb może się stać zakalcem.
Jeśli decydujemy się na pieczenie chleba w garnku rzymskim, nie należy w nim przygotowywać mięs i innych potraw, ponieważ glina bardzo szybko pochłania zapachy dań.
Garnka można używać w piecach, piekarnikach, mikrofali lub nawet na gazie, ale tylko na metalowej podstawce.
Garnek rzymski ma kilka wad – wymaga moczenia przed każdym użyciem (dzięki wodzie, którą wchłonie glina potrawy są soczyste), dokładnego mycia, ale tylko pod bieżącą wodą bez użycia detergentów, delikatnego traktowania, żeby nie popękał i co najważniejsze – nauczenia się gotowania i pieczenia w nim.
- Garnek żeliwny do pieczenia chleba
W jego przypadku również jest ważne, aby w całości był wykonany z żeliwa. Jeśli ma plastikowe uchwyty – przed pieczeniem trzeba je odczepiać.
W garnku żeliwnym można piec chleb na drożdżach i na zakwasie, ale trzeba przygotować ciasto nieco luźniejsze.
Garnka przed pieczeniem chleba nie trzeba specjalnie przygotowywać, jak na przykład garnka rzymskiego. Nie wymaga smarowania tłuszczem, obsypania mąką lub otrębami.
Zarówno garnki rzymskie, jak i żeliwne mają zdobienia. Czasem proste w postaci w postaci wypukłych pasków na dnie, wgłębień, a czasem – szczególnie garnki rzymskie – bogate zdobienia roślinne, które odbijają się na skórce chleba sprawiając, że staje się wyjątkowy.
