Pleśń śniegowa
Czym jest pleśń śniegowa i co ją powoduje?
Pleśń śniegowa jest chorobą grzybiczą, która szczególnie dotyka zboża i trawy. Wywoływana przez patogen Microdochium nivale, będący jednym z rodzajów fuzariozy, może rozwijać się nawet przy niskich temperaturach, co sprzyja jej rozprzestrzenianiu. Choroba często atakuje takie zboża jak:
- żyto,
- jęczmień,
- pszenżyto.
Powszechnie uchodzi za problem dotyczący upraw zbożowych i trawników.
Jakie warunki sprzyjają rozwojowi pleśni śniegowej?
Jakie warunki sprzyjają rozwojowi pleśni śniegowej?Pleśń śniegowa rozwija się, gdy warstwa śniegu długo zalega, zwłaszcza zanim grunt zdąży całkowicie zamarznąć. Ten patogen najlepiej funkcjonuje w niskich temperaturach oraz przy wysokiej wilgotności pod pokrywą śnieżną. Mimo to, choroba może również wystąpić w chłodne i wilgotne miesiące letnie czy jesienne.
Przesadne stosowanie nawozów azotowych na koniec okresu wegetacyjnego, zbyt gęsto zasiane zboża oraz ubita gleba mogą dodatkowo zwiększać zagrożenie tą chorobą.
- przesadne stosowanie nawozów azotowych na koniec okresu wegetacyjnego,
- zbyt gęsto zasiane zboża,
- ubita gleba.
Jak rozpoznać pleśń śniegową na trawniku?
Objawy pleśni śniegowej na trawie stają się widoczne, kiedy śnieg się topi. Na murawie pojawiają się brunatno-żółte plamy o średnicy od 15 do 20 cm. Często można dostrzec także białe lub jasnoróżowe narośla przypominające puch. Zainfekowane obszary trawy opadają, wysychają i stają się miękkie. Czasami widoczne są szaro-brązowe plamy, co skutkuje ubytkami w darni.
Jak zapobiegać pleśni śniegowej na trawniku?
Efektywne agrotechniki odgrywają kluczową rolę w zapobieganiu pleśni śniegowej na trawie. Zaleca się zredukować jesienne nawożenie azotem, koncentrując się na nawozach fosforowo-potasowych, które wzmacniają trawnik przed zimowymi warunkami. Usuwanie liści zabezpiecza przed gniciem, a koszenie trawy przed nadejściem mrozów pomaga utrzymać jej optymalną wysokość. Z kolei wapnowanie gleby jesienią może być ryzykowne ze względu na możliwość wzrostu niepożądanych chorób.
Odpowiednio zaplanowany system drenażu skutecznie odprowadza nadmiar wody, co zmniejsza ryzyko pojawienia się chorób. Zimą staraj się unikać deptania po trawniku i gromadzenia śniegu w jednym miejscu, aby zachować dobrą kondycję trawy.
- warto też postawić na mieszanki nasion odporne na choroby,
- lub sprawdzoną trawę z rolki,
- co wspiera zabiegi profilaktyczne.
Właściwe nawożenie jesienne wzmacnia trawnik, budując jego odporność, co minimalizuje problemy zdrowotne w przyszłości.
Jak zwalczać pleśń śniegową i regenerować trawnik?
Po zimowym okresie warto starannie wygrabić uschniętą trawę, by pozbyć się resztek organicznych, które mogą sprzyjać chorobom. W przypadku znacznego uszkodzenia trawnika, zaleca się przeprowadzenie wertykulacji całej powierzchni. Kolejnymi istotnymi krokami są:- aeracja,
- piaskowanie,
- rozsiew nowych nasion trawy przystosowanych do lokalnych warunków klimatycznych,
- użycie preparatów wspomagających wzrost oraz bioregulatorów,
- w razie niepowodzenia innych metod, zastosowanie środków grzybobójczych.
Jakie są objawy pleśni śniegowej w uprawach zbóż?
W uprawach zbóż pleśń śniegowa daje się zauważyć już w jesiennych miesiącach. Można wtedy dostrzec zdeformowane albo pomniejsze siewki okryte białawą lub lekko różową nalotem. Wiosną, po zimowym okresie, pleśń przybiera odcień brudnobiaławy lub jasnoróżowy. Choroba ta często prowadzi do zamierania roślin bądź zahamowania ich wzrostu, co skutkuje pomarszczonymi i słabo rozwiniętymi nasionami mającymi trudności z kiełkowaniem. Na zaatakowanych obszarach mogą ujawnić się czarnobrązowe owocniki. Pleśń śniegowa bywa przyczyną znacznych strat w plonach, a czasem nawet całkowitego zniszczenia uprawy.
Działania profilaktyczne mogą skutecznie przeciwdziałać występowaniu pleśni śniegowej. Istotne jest unikanie nadmiernego stosowania nawozów azotowych pod koniec jesieni oraz dbałość o odpowiednią gęstość zasiewu, co zmniejsza ryzyko choroby:
- utrzymywanie dobrej struktury gleby,
- unikanie nadmiernego ubijania gleby,
- właściwa cyrkulacja powietrza i wody,
- wybór odpornych na pleśń odmian zbóż.
Jak zapobiegać pleśni śniegowej w zbożach?
Aby efektywnie przeciwdziałać pleśni śniegowej w uprawach zbóż, istotne jest wdrożenie kilku praktyk agrotechnicznych:- dokładne przyorywanie resztek pożniwnych, co znacząco obniża ryzyko zakażenia,
- używanie zdrowego, zaprawionego ziarna jako materiału siewnego, co daje wstępną ochronę przed chorobotwórczymi organizmami,
- nawożenie azotem na wiosnę wspiera dynamiczny i zdrowy rozwój roślin,
- unikać zbyt gęstych zasiewów poprzez zmniejszenie normy wysiewu,
- odpowiedni termin siewu — opóźnienie może zmniejszyć ryzyko chorób, ponieważ ogranicza możliwości rozprzestrzeniania się infekcji,
- dobór odmian odpornych na pleśń śniegową stanowi istotną strategię.
Jak zwalczać pleśń śniegową w zbożach?
Aby zwalczyć pleśń śniegową w zbożach, trzeba połączyć działania zapobiegawcze z interwencją. Kluczową rolę odgrywa zaprawianie nasion przed siewem, co stanowi podstawowy sposób ochrony. W przypadku zauważenia objawów choroby, niezbędne jest zastosowanie oprysków fungicydowych. Te kroki mogą znacznie zmniejszyć ryzyko infekcji i pomóc w utrzymaniu upraw w dobrej kondycji. Kiedy oznaki pleśni śniegowej stają się widoczne, konieczne jest szybkie działanie. Warto sięgnąć po specjalistyczne środki grzybobójcze, które uniemożliwiają dalsze rozprzestrzenianie się patogenów. Kluczowe jest, aby opryski przeprowadzać zgodnie z zaleceniami producenta i w odpowiednim czasie, co gwarantuje ich najwyższą skuteczność. Działania te stają się nieodzowne, kiedy zapobieganie zawiedzie lub gdy warunki pogodowe sprzyjają rozwojowi choroby.Jakie preparaty i opryski stosować na pleśń śniegową?
W walce z pleśnią śniegową w uprawach zbóż zaleca się użycie fungicydów, czyli preparatów przeciwgrzybiczych. Ich skuteczność opiera się na zastosowaniu substancji aktywnych takich jak:
- protiokonazol,
- tebukonazol,
- fludioksonil,
- sedaksan,
- azoksystrobina.
Fungicydy te dostępne są jako zaprawy nasienne, jak na przykład Celest 025 FS, Maxim Power, Kinto® Plus czy Systiva® 333 FS. W ten sposób zapewniają ochronę roślinom od momentu kiełkowania. Alternatywnie, można sięgnąć po fungicydy w formie oprysków dolistnych, na przykład Amistar 250 SC. Kluczowe jest wybieranie środków ochrony roślin od renomowanych producentów, takich jak Syngenta, BASF czy Bayer Crop Science, co zapewnia skuteczne zwalczanie tej choroby.
Jak rozpoznać i zwalczać brunatną pleśń śniegową na iglakach?
Brunatna pleśń śniegowa to poważne zagrożenie dla iglaków, zwłaszcza kosodrzewiny, świerka pospolitego i jałowca. Odpowiedzialny za nią jest grzyb Herpotrichia juniperi. Choroba ta występuje głównie w wyższych partiach polskich gór, takich jak Tatry, Babia Góra, Pilsko i Karkonosze, gdzie warunki klimatyczne sprzyjają jej rozwojowi. Może spowodować znaczne straty w szkółkach świerkowych, gdy młode rośliny masowo obumierają. Objawy choroby to zamieranie igieł oraz pędów drzew iglastych, często towarzyszy im charakterystyczny brunatny nalot świadczący o infekcji. Kluczowe jest wczesne jej wykrycie oraz podjęcie odpowiednich środków zapobiegawczych i zaradczych. Dla ochrony iglaków warto:- unikać przygniecenia sadzonek przez śnieg, co minimalizuje ryzyko uszkodzeń,
- jeśli jednak do tego dojdzie, należy je wyprostować,
- zaleca się także zakładanie szkółek w miejscach rzadziej narażonych na intensywne opady śniegu,
- wzmocnienie odporności roślin mogą zapewnić szybko rosnące gatunki drzew lub zabiegi przyspieszające ich wzrost,
- możliwe jest także użycie oprysków chemicznych przed nadejściem zimy czy dezynfekcja gleby.