Budowa domu a tereny górnicze i zalewowe. Jak budować na takim terenie?
Tereny górnicze i zalewowe to duże ryzyko, jeśli chodzi o budowę domu i lepiej je omijać szerokim łukiem. Jeżeli jednak już się na to decydujesz, powinieneś zrobić wszystko, by maksymalnie ochronić dom przed ewentualnym podtopieniem. Ostrożność trzeba zachować również przy budowie domu na terenie szkód górniczych.
Budowa domu na terenie górnicznym
Tereny górnicze są klasyfikowane w pięciostopniowej skali – na gruntach mieszczących się w kategorii I szkody są najmniejsze i można się budować, natomiast na terenach objętych kategorią V budowa domu nie jest możliwa.
O tym, jakie tereny są objęte szkodami, dowiemy się w okręgowym urzędzie górniczym. Zaliczają się do nich deformacje terenu (obniżenia, zapadliska), zmiany stosunków wodnych (podniesienie poziomu wód gruntowych) oraz wstrząsy górnicze.
Przystępując do budowy domu na terenach ze szkodami górniczymi, trzeba zadbać o zabezpieczenie budynku już na etapie projektu oraz wyboru materiałów, które posłużą do jego realizacji. Warto zamówić projekt indywidualny, a adaptację gotowego powierzyć pracowni specjalizującej się w projektowaniu domów odpowiednich na tereny objęte szkodami. Znajdziemy takie na terenie Śląska i Zagłębia, a ich adresy ustalimy na przykład przez Okręgową Izbę Inżynierów w Katowicach.
Na terenach górniczych korzystniej jest budować dom o zwartej bryle i regularnym planie. Usztywniające go ściany konstrukcyjne powinny być usytuowane w jednej płaszczyźnie na całej długości i szerokości budynku. Dom o nieregularnym kształcie trzeba będzie podzielić za pomocą pasów dylatacyjnych na tak zwane segmenty, czyli części niezależne konstrukcyjnie.
Fundament domu budowanego na terenie szkód górniczych powinien być zbudowany z ław żelbetowych wiązanych po przekątnej ściągami tworzącymi ruszt żelbetowy albo też mieć postać żelbetowej płyty. Dom musi być niepodpiwniczony albo mieć piwnice pod całością. Na terenach szkód górniczych budynki powinny być posadowione na warstwie podsypki piaskowej grubości od 30 do 100 cm (to zależy od długości budynku i kategorii szkód).
Budowa domu na terenie zalewowym
Na terenach zalewowych najkorzystniej jest budować dom bez podpiwniczenia. Na tego typu terenach zazwyczaj lustro wód gruntowych znajduje się wysoko, więc budowa piwnic może być trudna i kosztowna. Jeżeli jednak decydujesz się na podpiwniczenie budynku, pamiętaj, że ściany fundamentowe na takim terenie muszą mieć hydroizolację typu ciężkiego i być wybudowane jako szczelna wanna, aby chronić przed napierającą wodą gruntową.
Możesz też budować dom tak, by parter znajdował się powyżej lustra ewentualnej wody (o tym, gdzie ono może być, mówi operat wodnoprawny, który trzeba zamówić), a poniżej znalazły się pomieszczenia gospodarcze. Można także wybudować dom, którego pierwsza kondygnacja to szkielet żelbetowy przygotowany do zalewania przez wodę. Dom należy ulokować w najwyższym punkcie działki i ustawić krótszą ścianą lub pod kątem do spodziewanej fali. Warto między wodą a domem usypać małe wały ziemne i obsadzić je drzewami oraz krzewami.
Jak ocenić, czy tereny są zalewowe?
- Przyjrzyj się roślinom. Gdy dominującymi gatunkami są wierzba, olcha, skrzyp polny, sitowie, wełnianki, to poziom wód gruntowych jest wysoki.
- Wypytaj sąsiadów o wodę w piwnicach, poziom wody w studni, zabezpieczenia przeciwpowodziowe, a nawet o to, jak długo po deszczu stoi woda.
- Spójrz na mapę – na stronie internetowej Państwowego Instytutu Geologii znajduje się mapa terenów Polski potencjalnie zagrożonych podtopieniami.
- Zamów operat wodno-prawny, w którym sprawdzone i obliczone są wody stuletnie. Dowiesz się, jak budować na danym terenie, jaka część działki jest zagrożona i powinna być wyłączona spod zabudowy itp.
