Spis treści
- Jakie wydatki się liczą
- Na czym polega ulga termomodernizacyjna?
- Ile czasu na inwestycję, a ile na jej rozliczenie
- Czego nie można odliczyć ?
Przepisy dotyczące ulgi termomodernizacyjnej znajdziemy w art. 26h Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 11 ust. 1 Ustawy o ryczałcie. Mogą z niej korzystać wyłącznie osoby, które:
- są właścicielami lub współwłaścicielami już wybudowanych i użytkowanych domów jednorodzinnych w rozumieniu przepisów Prawa budowlanego. Chodzi zatem o domy wolno stojące albo w zabudowie bliźniaczej lub szeregowej, w których wydzielono nie więcej niż dwa lokale mieszkalne bądź jeden lokal mieszkalny i jeden użytkowy (ale ten nie może zajmować więcej niż 30% powierzchni całkowitej budynku). Jeśli w budynku wydzielono trzy lokale, ich właściciele nie mają prawa do ulgi termomodernizacyjnej, bo to już nie jest dom jednorodzinny;
- opodatkowują dochody według skali podatkowej albo jednolitej 19-procentowej stawki podatku, albo w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych;
- poniosły wydatki na realizację przedsięwzięcia termomodernizacyjnego.
Czytaj też: Wraca program Czyste Powietrze 2025. Jakie zmiany? Od kiedy można składać wnioski?
Jakie wydatki się liczą
Przedsięwzięcie termomodernizacyjne zostało zdefiniowane w przepisach Ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz centralnej ewidencji emisyjności budynków. Chodzi o prace, w efekcie których zaoszczędzona zostanie energia – poprzez zmniejszenie jej zużycia i ograniczenie strat – potrzebna do ogrzania domu i podgrzania wody użytkowej (w tym ocieplenie domu, modernizacja kotłowni i instalacji, przyłączenie do sieci cieplnej i zamiana źródeł energii na źródła odnawialne).
Katalog wydatków objętych ulgą znajdziemy w Rozporządzeniu w sprawie określenia wykazu rodzajów materiałów budowlanych,urządzeń i usług związanych z realizacją przedsięwzięć termomodernizacyjnych. Wyliczono w nim, jakiego rodzaju nabyte materiały budowlane, urządzenia i usługi uprawniają do ulgi (patrz ramka obok).
Jeśli danego rodzaju wyrobu nie znajdziemy w tym wykazie (na przykład zewnętrznych rolet okiennych), to nie możemy jego kosztu uwzględnić w uldze. Ponieważ rozporządzenie nie w każdym punkcie wskazuje konkretne materiały, a jedynie cel ich zastosowania, to inwestorzy często mają wątpliwości, czy mogą dany wydatek uwzględnić w uldze. Pomocna może tu być lektura interpretacji skarbowych (ich wyszukiwarkę znajdziemy pod adresem https://eureka.mf.gov.pl/) oraz objaśnień ministerstwa finansów (na stronie www.podatki.gov.pl).
Trzeba jednak pamiętać, że indywidualne interpretacje skarbowe nie są niezmienne. Na przykład jeszcze w 2020 r. dopuszczały odliczenie wydatku na klimatyzator z funkcją grzania będący pompą ciepła, a obecnie już na to nie pozwalają (podobne stanowisko zawarto w objaśnieniach podatkowych z 30 marca 2023 r.).
W niektórych wypadkach interpretacja przepisów regulujących ulgę termomodernizacyjną zmieniła się na korzyść inwestorów. Przed kilku laty nie było zgody na odliczanie wydatków związanych z częścią domu będącą w rozbudowie. Obecnie w objaśnieniach ministerialnych znajdziemy przykład, w którym stwierdzono, że podatnik, który rozbudowuje dom i jednocześnie go termomodernizuje, może odliczyć zarówno wydatki wymianę okien w starej części domu, jak i te na montaż okien w nowej części.
Dodajmy jeszcze, że nie jest wymagane sporządzenie audytu energetycznego ani analizy termograficznej przed rozpoczęciem termomodernizacji, ale jeśli zostaną one wykonane, to ich koszt można odliczyć w ramach ulgi.
Na czym polega ulga termomodernizacyjna?
Rozliczenie ulgi polega na odjęciu kwoty wydatków poniesionych na termomodernizację domu od dochodu (podstawy obliczenia podatku) lub przychodu (gdy rozliczamy się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych).
Wysokość odliczenia jest limitowana. Nie może ono przekroczyć 53 000 zł dla wszystkich realizowanych przez podatnika przedsięwzięć (łącznie we wszystkich budynkach, których jest właścicielem lub współwłaścicielem). Limit ten nie jest więc związany z jedną inwestycją, lecz jest przypisany do danej osoby.
W małżeństwie limit odliczenia przysługuje każdemu z małżonków odrębnie. Każdy z nich odlicza poniesione przez siebie wydatki od swojego dochodu/przychodu, bez względu na to, czy rozliczają się osobno, czy razem. Łącznie mogą więc odliczyć do 106 000 zł. W wypadku małżeństwa objętego ustrojem wspólności majątkowej i ponoszenia wydatków z majątku wspólnego na wspólny budynek nie ma znaczenia, na którego z małżonków zostały wystawione faktury. Odliczenie wydatków przez małżonków może być wówczas stosowane w dowolnej proporcji.
Współwłaściciele budynku jednorodzinnego mogą odliczyć ponoszone przez nich koszty termomodernizacji – każdy w ramach własnego odrębnego limitu – bez względu na wielkość udziału we współwłasności w częściach ułamkowych.
Co ważne, warunek dotyczący tytułu prawnego do budynku musi być spełniony na dzień dokonania odliczenia (rozliczenia podatkowego) w zeznaniu składanym za rok, w którym podatnik poniósł wydatki. Zatem z odliczenia, co do zasady, nie skorzysta osoba, która będąc właścicielem nieruchomości wydatkowała środki na termomodernizację, ale nie jest nim w momencie składania zeznania (sprzedała bądź przekazała nieruchomość w darowiźnie).
- Polecamy także: Czyste Powietrze 2025. Będziecie zdziwieni czego teraz wymagają. Oto nowe zasady Czystego Powietrza
Ile czasu na inwestycję, a ile na jej rozliczenie
Rozliczane przedsięwzięcie musi być zakończone w okresie trzech lat, licząc od końca roku, w którym poniesiono na nie pierwszy wydatek. W przeciwnym razie ulgę trzeba będzie zwrócić. Jeśli na przykład kupiliśmy materiały do ocieplenia ścian w 2022 r., to ostatnie wydatki związane z tym przedsięwzięciem musimy ponieść przed końcem 2025 r.
Odliczenia należy dokonać w zeznaniu składanym za rok, w którym poniesiono wydatki, chyba że nie znajduje ono pokrycia w rocznym dochodzie/przychodzie podatnika – wówczas można rozliczać ulgę w kolejnych latach, nie dłużej jednak niż przez sześć lat od końca roku, w którym poniesiono wydatek. Prawo do dalszych odliczeń przysługuje również w razie sprzedaży albo darowizny nieruchomości w trakcie tych sześciu lat (na zasadzie praw nabytych).
Odliczeniu podlegają wydatki na następujące materiały budowlane, urządzenia i usługi:
- materiały budowlane do docieplenia przegród budowlanych, płyt balkonowych oraz fundamentów wchodzące w skład systemów dociepleń lub wykorzystywane do zabezpieczenia przed zawilgoceniem;
- węzeł cieplny wraz z programatorem temperatury;
- kocioł gazowy kondensacyjny wraz ze sterowaniem, armaturą zabezpieczającą i regulującą oraz układem doprowadzenia powietrza i odprowadzenia spalin;
- kocioł olejowy kondensacyjny wraz ze sterowaniem, armaturą zabezpieczającą i regulującą oraz układem doprowadzenia powietrza i odprowadzenia spalin;
- zbiornik na gaz lub zbiornik na olej;
- kocioł przeznaczony wyłącznie do spalania biomasy pozyskanej z drzew i krzewów lub biomasy roślinnej pochodzącej z rolnictwa, spełniający co najmniej wymagania Ekoprojektu – jeżeli eksploatacji takiego kotła nie zakazuje miejscowa uchwała antysmogowa;
- przyłącze do sieci ciepłowniczej lub gazowej
- materiały budowlane wchodzące w skład instalacji ogrzewczej;
- materiały budowlane wchodzące w skład instalacji przygotowania ciepłej wody użytkowej;
- materiały budowlane wchodzące w skład systemu ogrzewania elektrycznego;
- pompa ciepła wraz z osprzętem;
- kolektor słoneczny wraz z osprzętem;
- ogniwo fotowoltaiczne wraz z osprzętem;
- stolarka okienna i drzwiowa, w tym okna, okna połaciowe wraz z systemami montażowymi, drzwi balkonowe, bramy garażowe, powierzchnie przezroczyste nieotwieralne;
- materiały budowlane składające się na system wentylacji mechanicznej wraz z odzyskiem ciepła lub odzyskiem ciepła i chłodu;
- wykonanie audytu energetycznego budynku przed realizacją przedsięwzięcia termomodernizacyjnego;
- wykonanie analizy termograficznej budynku;
- wykonanie dokumentacji projektowej związanej z pracami termomodernizacyjnymi;
- wykonanie ekspertyzy ornitologicznej i chiropterologicznej;
- docieplenie przegród budowlanych lub płyt balkonowych, lub fundamentów;
- wymiana stolarki zewnętrznej, na przykład: okien, okien połaciowych, drzwi balkonowych, drzwi zewnętrznych, bram garażowych, powierzchni przezroczystych nieotwieralnych;
- wymiana elementów istniejącej instalacji ogrzewczej lub instalacji przygotowania ciepłej wody użytkowej lub wykonanie nowej instalacji wewnętrznej ogrzewania lub instalacji przygotowania ciepłej wody użytkowej;
- montaż kotła gazowego kondensacyjnego;
- montaż kotła olejowego kondensacyjnego;
- montaż pompy ciepła;
- montaż kolektora słonecznego;
- montaż systemu wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła z powietrza wywiewanego;
- montaż instalacji fotowoltaicznej;
- uruchomienie i regulacja źródła ciepła oraz analiza spalin;
- regulacja i równoważenie hydrauliczne instalacji;
- demontaż źródła ciepła na paliwo stałe.
Wraz z początkiem 2025 r. zmienił się zakres wydatków uprawniających do ulgi. Nowe przepisy dotyczą oczywiście przedsięwzięć, które rozpoczną się po 2024 r.
1. Przede wszystkim, z Rozporządzenia w sprawie określenia wykazu rodzajów materiałów budowlanych, urządzeń i usług związanych z realizacją przedsięwzięć termomodernizacyjnych zostały wykreślone koszty na zakup i montaż:
- kotła gazowego kondensacyjnego wraz ze sterowaniem, armaturą zabezpieczającą i regulującą oraz układem doprowadzenia powietrza i odprowadzenia spalin;
- kotła olejowego kondensacyjnego wraz ze sterowaniem, armaturą zabezpieczającą i regulującą oraz układem doprowadzenia powietrza i odprowadzenia spalin;
- zbiorników na gaz lub olej.
W wypadku budowy przyłącza do sieci gazowej do ulgi kwalifikuje się wyłącznie takie, którym popłynie biogaz albo biometan.
Powodem tej zmiany jest implementacja przepisów unijnej dyrektywy EPBD. Zgodnie z jej zapisami od 1 stycznia 2025 r. państwa członkowskie nie udzielają żadnych zachęt finansowych do instalacji indywidualnych kotłów zasilanych paliwami kopalnymi, z wyjątkiem kotłów nabytych przed 2025 r.
2. Do katalogu wydatków podlegających odliczeniu w ramach ulgi dodano te poniesione na zakup i montaż:
- magazynu energii lub magazynu ciepła wraz z infrastrukturą niezbędną do ich funkcjonowania;
- systemu zarządzania energią.
3. Niektóre pozycje katalogu doprecyzowano. Na przykład ulga przysługuje na kupno i montaż pompy ciepła wraz z infrastrukturą niezbędną do jej funkcjonowania - pod warunkiem że pompa ta jest częścią instalacji wykorzystywanej do ogrzewania pomieszczeń lub przygotowania ciepłej wody użytkowej. A wypadku kupna i montażu węzła cieplnego ulga obejmuje nie tylko programator temperatury, ale i układ automatycznej regulacji pogodowej.
Czego nie można odliczyć ?
Zasadą jest, że odliczeniu w ramach ulgi podlegają wyłącznie te wydatki, których ciężar ekonomiczny ponosi podatnik (uszczuplają jego majątek). Nie ma tu znaczenia, że termomodernizacja jest finansowana kredytem, skoro spłata zadłużenia obciąża podatnika.
Nie można natomiast uwzględnić w niej żadnych wydatków, które zostały podatnikowi zwrócone lub zrefinansowane. Rozliczając ulgę, trzeba więc poniesione na termomodernizację wydatki pomniejszyć o uzyskane dotacje (z programu „Czyste powietrze”, „Mój prąd” bądź od gminy), kwotę dofinansowania otrzymaną z funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych albo od innej instytucji oraz o tę część wydatków, która została zaliczona do kosztów uzyskania przychodu, odliczona od przychodu lub uwzględniona w ramach innych ulg podatkowych (na przykład ulgi rehabilitacyjnej albo zwolnienia z podatku od sprzedaży nieruchomości dokonanej przed upływem pięciu lat od jej nabycia).
Podatnik, który po roku, w którym skorzystał z ulgi, otrzymał zwrot części odliczonych wydatków, jest obowiązany doliczyć odpowiednią kwotę do dochodu lub przychodu za rok podatkowy, w którym otrzymał ten zwrot, albo złożyć korektę zeznania, w którym wykazał ulgę (w tym wypadku może być jednak obciążony odsetkami, gdy korekta zostanie złożona po upływie terminu do rozliczenia podatku). Podobnie musi postąpić osoba, która rozpoczęła termomodernizację, ale jej nie ukończyła w terminie trzech lat. W takich wypadkach możliwy do odliczenia limit ulgi ulega odnowieniu.
Przeczytaj też: Ulga termomodernizacyjna 2025. Co można odliczyć w 2025 przy termomodernizacji domu?
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r.o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. DzU z 2024 r., poz. 226 ze zm.);
- Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (t.j. DzU z 2024 r., poz. 776 ze zm.);
- Ustawa z 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz o centralnej ewidencji emisyjności budynków (t.j. DzU z 2022 r., poz. 438 ze zm.);
- Rozporządzenie Ministra Inwestycji i Rozwoju z 21 grudnia 2018 r. w sprawie określenia wykazu rodzajów materiałów budowlanych, urządzeń i usług związanych z realizacją przedsięwzięć termomodernizacyjnych (t.j. DzU z 2023 r., poz. 273 ze zm.).
