Co musi zawierać projekt przebudowy i jak zaplanować etapy rozbiórki. Poradnik inwestora

Przebudowa wiąże się zawsze z koniecznością rozebrania lub wyburzenia elementów domu albo fragmentów konstrukcji. Pamiętać trzeba, że te prace wykonywać można tylko według projektu przebudowy i pod nadzorem uprawnionych osób. Sprawdź, co i w jaki sposób musi być opisane w projekcie przebudowy i jak dokonać rozbiórki.

Zobacz galerię 1 zdjęcie

Autor: archiwum muratordom

Zaplanowanie prac rozbiórkowych

Zakres rozbiórki i kolejność wykonywania prac muszą być podane w projekcie przebudowy. Na rysunkach powinny być zaznaczone elementy przeznaczone do rozbiórki. Zazwyczaj rozebranie niektórych elementów lub ich części powoduje konieczność wzmocnienia innych elementów. Na przykład: przed wyburzeniem fragmentu ściany konieczne jest podstemplowanie stropu i wykonanie nadproża, wycięcie otworu w stropie możliwe jest po dodatkowym jego podparciu i po wykonaniu wzmocnień wokół tego otworu. Sposób wykonania tych wzmocnień również musi być pokazany i opisany w projekcie. Wszystkie prace muszą być wykonywane zgodnie z projektem i pod nadzorem inżyniera z uprawnieniami budowlanymi. Przed rozpoczęciem prac rozbiórkowych i wyburzeniowych trzeba zrobić wszystkie niezbędne zabezpieczenia, czyli: oznakować i ogrodzić teren, zabezpieczyć wszystkie przejścia i przejazdy w zasięgu robót. Robotnicy pracujący na wysokości powyżej czterech metrów muszą być w pasach ochronnych przypiętych linami do trwałych elementów budynku. Prac na wysokości nie wolno prowadzić podczas deszczu, śniegu i silnego wiatru.

Rozbiórka mechaniczna lub ręczna

Zależnie od warunków rozbiórkę wykonuje się ręcznie (używając młotów i kilofów) albo mechanicznie – używając młotów elektrycznych i pneumatycznych oraz pił tarczowych. Elementy konstrukcji stalowych i zbrojenie elementów żelbetowych tnie się palnikami acetylenowymi i szlifierkami kątowymi.
Prace rozbiórkowe należy planować tak, by w maksymalnym stopniu odzyskać materiały nadające się do ponownego użycia. Te, które będą wykorzystane, trzeba posegregować i zabezpieczyć przed zniszczeniem. Gruz trzeba od razu usuwać z budynku, aby nie obciążał stropów. Nie wolno go wyrzucać przez okna, najlepiej wysypywać go poprzez rynny zsypowe bezpośrednio do kontenerów. W czasie rozbiórki:

• teren robót musi być wydzielony i ogrodzony; 
• zabronione jest przebywanie ludzi na niższych kondygnacjach podczas prac;
• otwory w stropach muszą być szczelnie zakryte deskami lub ogrodzone;
• nie wolno zrzucać jakichkolwiek materiałów;
• nie wolno gromadzić gruzu na stropach, balkonach, schodach;
• nie wolno usuwać ścian lub innych części budynku przez podkopywanie lub podcinanie.
  

Podstawowe zasady rozbiórki elementów budynku

• Dach
  Niezależnie od typu dachu najpierw rozbiera się elementy ponad połacią, czyli: ścianki kolankowe, murki, attyki, wywiewki kanalizacyjne, wyłazy oraz kominy, jeśli przeznaczone są do rozbiórki. Przed rozpoczęciem zdejmowania pokrycia dachu trzeba zdemontować: rury spustowe, rynny, obróbki blacharskie i ułożyć je na ziemi. W dachach spadzistych pokrycie rozbiera się od kalenicy do dołu połaci. Pokrycie z blachy tnie się nożycami dekarskimi i zdejmuje całymi pasmami, a arkusze usuwa na ziemię. Dachówki zdejmuje się pojedynczo i transportuje na dół w pojemnikach. Pokrycie z papy można przecinać ostrym nożem, odrywając od poszycia, zwijać w rulony i układać na ziemi. Po zdjęciu pokrycia usuwa się poszycie z łat lub desek. Rozbiórkę elementów drewnianych powinna wykonać ekipa cieśli. Kolejność usuwania poszczególnych elementów i sposób prac rozbiórkowych zależą od rodzaju konstrukcji. Czasami wcześniej trzeba wzmocnić niektóre elementy nośne, aby dach się nie zawalił. Część drewna z konstrukcji dachu można wykorzystać, ale bezwzględnie trzeba usunąć elementy zagrzybione. W stropodachach po zdjęciu pokrycia należy rozebrać wszystkie warstwy aż do stropu nad ostatnią kondygnacją. Jeżeli stropodach jest wentylowany, płyty dachowe (korytkowe, drążone lub inne) demontuje się w całości za pomocą żurawia.
• Stropy
  Rozbiórkę stropu lub jego fragmentu zaczyna się od skucia tynku ze spodu stropu. Następnie muszą być podstemplowane fragmenty stropu w okolicy wycinanych otworów i wykonywanych wzmocnień oraz miejsca wzbudzające wątpliwość co do wytrzymałości. Czasami konieczne może być też podstemplowanie stropu poniżej, na przykład jeżeli istnieje obawa, że strop ten może się zawalić pod ciężarem spadającego gruzu. Po podstemplowaniu można przystąpić do usuwania warstw podłogi. Zdejmując posadzkę, skuwając wylewkę i usuwając izolację oraz warstwę wyrównawczą, odsłaniamy wierzch konstrukcji stropu. Na belkach (elementach nośnych) stropu układa się pomosty robocze i z nich usuwa wypełnienie między belkami. Na koniec demontuje się belki, wycinając je przy podporze (ścianach lub podciągach). Oczywiście w czasie rozbiórki stropu nikt nie może przebywać w pomieszczeniach poniżej.
• Ściany
  Rozbiórkę lub wyburzenie działowych ścian murowanych rozpoczyna się od skucia tynku, a następnie kolejno, warstwami, od góry do poziomu podłogi, zdejmuje się elementy (cegły, pustaki, bloczki), z których są wykonane. Prace wykonuje się z podestów lub lekkich przestawnych rusztowań najpierw na wyższych kondygnacjach, potem na niższych. Murowanych ścian nie wolno przewracać na strop, ponieważ może to spowodować zarwanie się tego stropu i stropów niższych kondygnacji. Materiał z rozbiórki należy usuwać, aby nie zalegał na stropach.
• Schody
  Sposób rozbiórki schodów zależy od ich konstrukcji. Montowane w domach jednorodzinnych schody żelbetowe najczęściej mają konstrukcję płytowo-belkową. Najpierw usuwa się biegi, a następnie spoczniki. Żelbetową płytę górnego biegu schodowego tnie się na pasma wzdłuż zbrojenia głównego i odcina przy spoczniku i stropie. Jeśli schody opierają się na belkach spocznikowych, usuwa się belkę górnego stropu. Następnie rozbiera się dolny bieg, a później spocznik między piętrami. Wycięte elementy opuszcza się na przykład za pomocą bloczka.

Urządzenia i instalacje

Do rozbiórki urządzeń i instalacji elektrycznej, wodnej, kanalizacyjnej, wodociągowej, centralnego ogrzewania i telefonicznej można przystąpić dopiero po odłączeniu ich od sieci miejskich. Najpierw należy zdemontować urządzenia, tj. armaturę, umywalki, wanny, kuchenki, kotły, grzejniki, oprawy i osprzęt elektryczny, a następnie przewody i rury. Jeśli ściany nie są przeznaczone do rozbiórki i nie będą w nich wycinane otwory, a rury są całkowicie schowane, to możemy je pozostawić.