Krasnale ogrodowe: ozdoba czy kicz? Skąd wzięły się w ogrodach krasnale, czy są jeszcze modne?
Kolorowe, zabawne, czasem groteskowe krasnale ogrodowe, były do niedawna niemal obowiązkowym elementem wystroju każdego niemieckiego, przydomowego ogródka, choć jednocześnie wzbudzały wiele kontrowersji. Czy warto ustawiać w ogrodzie ogrodowe krasnale?
Krasnale ogrodowe szczyt popularności przeżywały w Niemczech w XVIII w., a w latach dziewięćdziesiątych X w. trafiły także do Polski. Początkowo wykonywano je z drewna, później jednak praktyczniejszym i bardziej eleganckim materiałem okazała się ceramika, którą ostatecznie zastąpił tani, lekki, trwały i wygodny, ale też dość tandetny plastik.
W czasach świetności ogrodowych krasnali nie brakowało ich miłośników, obecnie jednak trend ten się zmienia i popularność tej szczególnej ozdoby drastycznie spada. W swojej ojczyźnie krasnale zostały nawet niemal całkowicie wyparte przez bardziej gustowne i mniej rzucające się w oczy ogrodowe ozdoby. Trudno się temu dziwić, gdyż kolorowe, plastikowe figurki nie wyglądają szczególnie elegancko i przez wielu miłośników ogrodów uważane są za niewyobrażalny kicz i całkowite bezguście. Tak surowa ocena tych zabawnych figurek może się wydawać uzasadniona, mimo to nie do końca jest jednak sprawiedliwa.
Historia ogrodowych krasnali
Historia ogrodowych krasnali może bowiem nieco wyjaśnić ich popularność i pozwala lepiej zrozumieć, dlaczego tak masowo zagościły w niemieckich ogrodach. Wzorem dla ogrodowego krasnala byli ciężko pracujący pod ziemią górnicy, dlatego wiele figurek posiada akcesoria w postaci kilofa, łopaty lub młota i jest ubrana w obszerne fartuchy robocze oraz szpiczaste czapy. Barwne, przysadziste postacie z brodą nawiązywały też do licznych legend i mitów, których bohaterami były gnomy, skrzaty i krasnoludy. W dawnych czasach wierzono nawet, że spotkanie takiej baśniowej postaci wróży szczęście i powodzenie w życiu oraz interesach, a ponieważ szanse na znalezienie prawdziwego gnoma, krasnoluda czy skrzata były nikłe, ich rolę zaczęły pełnić ustawiane przy domach stylizowane figurki.
Na ich popularność wpłynęły też baśnie niemieckich uczonych i pisarzy braci Grimm, którzy publikowali swoje książki na przełomie XVIII i XIX wieku, a wiec w czasach, gdy popularność ogrodowych krasnali była największa. Niemałą zasługę w umacnianiu „krasnoludkowego” trendu odegrała także wytwórnia filmów Disneya, prezentując na początku XX w. jedną ze swoich najpopularniejszych produkcji animowanych, czyli baśń o Królewnie Śnieżce i siedmiu krasnoludkach.
Biorąc to wszystko pod uwagę można wiec uznać, że ogrodowe krasnale pełniły rolę swoistych talizmanów, a także ozdób mających na celu wprowadzić do ogrodu nieco baśniowej tajemniczości, sprzyjającej oderwaniu się od szarej rzeczywistości.
Przeczytaj też:
Autor: GettyImages
Krasnale ogrodowe były do niedawna niemal obowiązkowym elementem wystroju każdego niemieckiego, przydomowego ogródka
Moda na krasnale w ogrodach
Masową obecność krasnali w przydomowych ogrodach można też potraktować jako modę, reprezentującą upodobania mieszkańców danego rejonu. Jak każda moda, ta jednak również przemija i ogrodowe krasnale znikają z przydomowych ogródków tak szybko, jak się w nich kiedyś pojawiały.
Znalezienie ich przy domach nie jest już dziś takie łatwe, a jeśli nawet gdzieś jeszcze pozostały, to już w bardzo symbolicznej formie. Obecnie stanowią bowiem raczej wspomnienie pewnej epoki niż obowiązkowy element wystroju przydomowego ogródka. Ich miejsce zaczęły zajmować bardziej gustowne dekoracje, np. w postaci kamiennych rzeźb, figur z modnego, pordzewianego metalu, kamiennych i ceramicznych donic oraz stylizowanych naczyń, a także dekoracje z recyklingu (np. stare rowery, zużyte buty, gumowe kalosze, drewniane beczki, wiklinowe kosze, drewniane drabiny itp.).
Rośliny w nietypowych pojemnikach. Moda na donice z recyklingu >>>
Nawet największy miłośnicy ogrodowych krasnali zamiast tradycyjnych, kolorowych postaci, często wybierają figurki w bardziej nowoczesnej wersji (np. jednobarwne postaci z żeliwa lub metalu, realistyczne, przypominające krasnala figurki z piaskowca lub betonu czy ciekawe, nowoczesne krasnale ogrodowe projektu Joe Velluto). I choć wielu uważa, że osławione, ogrodowe krasnale szczególnie gustowną ozdobą nie są i nigdy nie były, trzeba oddać im sprawiedliwość, uznając za pewien symbol i rodzaj talizmanu, który w swoim czasie miał dla ich właścicieli dużą wartość.