Ostryż długi, czyli kurkuma - przyprawa, którą możesz uprawiać w domu. Na jakie choroby pomaga kurkuma?

Ostryż długi to roślina znana powszechnie jako kurkuma. Z jej kłącza powstaje popularna przyprawa. Jest też rośliną leczniczą, która wspomaga leczenie różnych chorób, a także wdzięczną rośliną ozdobną o atrakcyjnych kwiatach. Jak uprawiać kurkumę w domu? Do czego użyć korzeń kurkumy?

Spis treści

1. Ostryż długi - co to za roślina?
2. Jak wygląda ostryż długi?
3. Ostryż długi - roślina przyprawowa
4. Ostryż - roślina lecznicza. Co zawiera kłącze ostryżu?
5. Na jakie choroby pomaga kłącze ostryżu?
6. Kto nie może pić kurkumy?
7. Jak uprawiać ostryż długi w domu? Zaczynamy zimą!
8. Jak dbać o kurkumę w doniczce?
9. Jak przezimować kurkumę?

Ostryż długi - co to za roślina?

Ostryż długi (Curcuma longa) nazywany jest także kurkumą, kurkumą długą, ostryżem Zohary, ostryżem indyjskim, indyjskim szafranem. To roślina wieloletnia, należąca do rodziny imbirowatych. Rośnie w stanie naturalnym w Indiach, a uprawiana jest w wielu krajach, w których panuje klimat tropikalny. Jest zarazem rośliną przyprawową (nadaje potrawom charakterystyczny smak, zapach i kolor), leczniczą (wykazuje właściwości przeciwzapalne i przeciwutleniające), jak i ozdobną (ma dekoracyjne kwiatostany i ładne liście).

W naszej strefie klimatycznej nie jest możliwa uprawa ostryżu w gruncie, ale można go z powodzeniem uprawiać w domu w doniczce.

Jak wygląda ostryż długi?

Ostryż długi to roślina dorastająca do 1 m wysokości. Na końcach bezlistnych, prostych, wzniesionych i nierozgałęzionych pędów osadzone są duże kwiatostany kłosowe złożone z białych kwiatów różowo zakończonych, o rurkowatym kielichu.Liście ostryżu są lancetowate, szerokie do 15 cm i długie do 50 cm.

Ostryż tworzy grube, w kształcie jajowate bądź gruszkowate kłącza. Pojedyncze kłącze ma około 6 cm długości i około 1,5 cm szerokości, często jest rozgałęzione. Powierzchnia kłącza ma delikatne prążki i brunatnawożółty żółty lub brunatnawoszary kolor. W przekroju jest gładkie, lekko błyszczące, pomarańczowożółte.

Ostryż długi - roślina przyprawowa

Wysuszone i zmielone kłącze ostryżu jest używane jako aromatyczna przyprawa do potraw oraz dodatek do mieszanek przyprawowych, takich jak curry czy garam masala.

Ostryż - roślina lecznicza. Co zawiera kłącze ostryżu?

Surowcem leczniczym jest kłącze ostryżu długiego (Curcumae longae rhizoma). Kłącza trzeba wykopać z ziemi, dokładnie oczyścić i obgotować w wodzie lub parze wodnej, a następnie wysuszyć.

Kłącze ostryżu długiego zawiera kurkuminę (0,5 do 5%), niewielkie ilości witaminy z rodziny B (B1, B2, B3, B6, B9), witaminę E, witaminę K oraz związki mineralne (wapń, mangan, potas, żelazo, magnez, fosfor, sód, miedź, cynk). Kłącze zbudowane jest ze skrobi (60%), błonnika (20%), białka (7%) i tłuszczów (5%).

Kurkumina używana jest również jako dodatek w przemyśle spożywczym i kosmetycznym oraz do farbowania tkanin.

Na jakie choroby pomaga kłącze ostryżu?

Kłącze ostryżu długiego wykazuje działanie żółciopędne, żółciotwórcze, przeciwzapalne, przeciwutleniające, wiatropędne, antymutagenne, przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe. Stosuje się je w leczeniu stanów zapalnych dróg żółciowych, zaburzeniach trawienia, kamicy, niewydolności wątroby, wrzodów, chorób żołądka, problemach z krzepliwością krwi, w rekonwalescencji po zabiegach chirurgicznych. Korzystnie wpływa na poziom glukozy we krwi, wspomaga odporność organizmu, obniża poziom cholesterolu. Pomaga w leczeniu zespołu suchego oka, zapalenia spojówek, jaskry, redukcji bólów i sztywności w zapaleniu stawów.

Zobacz galerię 7 zdjęć

Autor: GettyImages

Uprawa ostryżu długiego w doniczce

Jak uprawiać ostryż długi w domu? Zaczynamy zimą!

Ostryż długi może być również uprawiany w doniczkach jako pokojowa roślina. Uprawę rozpoczynamy zimą. Na początek kupujemy w sklepie świeże kłącze ostryżu, wybierając jędrne, bez oznak chorobowych, z dobrze widocznymi wypustkami (z nich roślina wypuści pędy). Jeśli kłącze jest duże, można podzielić je na fragmenty, z których każdy powinien zawierać 2-3 wypustki.

Całe lub podzielone kłącza układamy poziomo w pojemniku wypełnionym warstwą gazy albo ręcznika papierowego i nalewamy niewielką ilość wody. Pamiętajmy, żeby wodę wymieniać codziennie!Gdy w miejscach pączków (wypustek) pojawią się zaczątki pędów, kłącza można posadzić w doniczce, umieszczając je płasko w podłożu na głębokość kilku cm (w jednej doniczce możemy posadzić kilka kłaczy). Do uprawy kurkumy najlepiej wybrać szerokie i dość płaskie pojemniki. Trzeba pamiętać o wsypaniu warstwy drenażu na dno.

Przeczytaj też: Kurkuma wąskolistna - uprawa jako doniczkowa roślina pokojowa >>>

Jak dbać o kurkumę w doniczce?

• Donicę z posadzonym kłączem ostryżu najlepiej ustawić w miejscu jasnym (ale nie bezpośrednio nasłonecznionym) i ciepłym (kurkuma to roślina ciepłolubna).

• Przez cały okres uprawy trzeba roślinę systematycznie podlewać, utrzymując stale lekko wilgotne, ale nie mokre, podłoże (wtedy kłącze może gnić). Rośliny nie wolno przelać.

• Warto codziennie zraszać ostryż, bowiem lubi on wilgotne powietrze.

• Ostryż najlepiej zasilać nawozami naturalnymi, szczególnie gdy uprawiamy kurkumę w celu pozyskania kłączy. Zbiór kłączy można przeprowadzić po 8-10 miesiącach od posadzenia.

Jak przezimować kurkumę?

Jeśli nie uprawiamy ostryżu dla kłączy, to pamiętajmy, że roślina musi przejść zimą okres spoczynku. Jesienią, gdy uschną liście i kwiaty, należy je ściąć i przenieść doniczkę z rośliną do pomieszczenia, w którym temperatura wynosi około 15 st. C. Podczas zimowania ostryż podlewamy sporadycznie i w ogóle nie nawozimy. Wiosną (marzec) zaczynamy podlewać częściej i przenosimy w cieplejsze miejsce.

Przeczytaj też:

Imbir – czy można uprawiać imbir w ogrodzie? Uprawa i właściwości imbiru >>>

Topinambur (słonecznik bulwiasty) – uprawa w ogrodzie, właściwości i zastosowanie topinamburu >>>

QUIZ: Smakowite pary - do jakiej potrawy pasuje ta przyprawa?

Pytanie 1 z 13

Cynamon

Sernik

Szarlotka

Wuzetka

Następne pytanie

Magdalena Michalak