Ostryż długi, czyli kurkuma - przyprawa, którą możesz uprawiać w domu. Na jakie choroby pomaga kurkuma?

2023-02-01 11:49
Ostryż długi
Autor: GettyImages Tak kwitnie ostryż długi

Ostryż długi to roślina znana powszechnie jako kurkuma. Z jej kłącza powstaje popularna przyprawa. Jest też rośliną leczniczą, która wspomaga leczenie różnych chorób, a także wdzięczną rośliną ozdobną o atrakcyjnych kwiatach. Jak uprawiać kurkumę w domu? Do czego użyć korzeń kurkumy?

Spis treści

  1. Ostryż długi - co to za roślina?
  2. Jak wygląda ostryż długi?
  3. Ostryż długi - roślina przyprawowa
  4. Ostryż - roślina lecznicza. Co zawiera kłącze ostryżu?
  5. Na jakie choroby pomaga kłącze ostryżu?
  6. Kto nie może pić kurkumy?
  7. Jak uprawiać ostryż długi w domu? Zaczynamy zimą!
  8. Jak dbać o kurkumę w doniczce?
  9. Jak przezimować kurkumę?

Ostryż długi - co to za roślina?

Ostryż długi (Curcuma longa) nazywany jest także kurkumą, kurkumą długą, ostryżem Zohary, ostryżem indyjskim, indyjskim szafranem. To roślina wieloletnia, należąca do rodziny imbirowatych. Rośnie w stanie naturalnym w Indiach, a uprawiana jest w wielu krajach, w których panuje klimat tropikalny. Jest zarazem rośliną przyprawową (nadaje potrawom charakterystyczny smak, zapach i kolor), leczniczą (wykazuje właściwości przeciwzapalne i przeciwutleniające), jak i ozdobną (ma dekoracyjne kwiatostany i ładne liście).

W naszej strefie klimatycznej nie jest możliwa uprawa ostryżu w gruncie, ale można go z powodzeniem uprawiać w domu w doniczce.

Jak wygląda ostryż długi?

Ostryż długi to roślina dorastająca do 1 m wysokości. Na końcach bezlistnych, prostych, wzniesionych i nierozgałęzionych pędów osadzone są duże kwiatostany kłosowe złożone z białych kwiatów różowo zakończonych, o rurkowatym kielichu.Liście ostryżu są lancetowate, szerokie do 15 cm i długie do 50 cm.

Ostryż tworzy grube, w kształcie jajowate bądź gruszkowate kłącza. Pojedyncze kłącze ma około 6 cm długości i około 1,5 cm szerokości, często jest rozgałęzione. Powierzchnia kłącza ma delikatne prążki i brunatnawożółty żółty lub brunatnawoszary kolor. W przekroju jest gładkie, lekko błyszczące, pomarańczowożółte.

Kłącze ostryżu długiego
Autor: GettyImages Kłącze ostryżu długiego

Ostryż długi - roślina przyprawowa

Wysuszone i zmielone kłącze ostryżu jest używane jako aromatyczna przyprawa do potraw oraz dodatek do mieszanek przyprawowych, takich jak curry czy garam masala.

Ostryż - roślina lecznicza. Co zawiera kłącze ostryżu?

Surowcem leczniczym jest kłącze ostryżu długiego (Curcumae longae rhizoma). Kłącza trzeba wykopać z ziemi, dokładnie oczyścić i obgotować w wodzie lub parze wodnej, a następnie wysuszyć.

Kłącze ostryżu długiego zawiera kurkuminę (0,5 do 5%), niewielkie ilości witaminy z rodziny B (B1, B2, B3, B6, B9), witaminę E, witaminę K oraz związki mineralne (wapń, mangan, potas, żelazo, magnez, fosfor, sód, miedź, cynk). Kłącze zbudowane jest ze skrobi (60%), błonnika (20%), białka (7%) i tłuszczów (5%).

Kurkumina używana jest również jako dodatek w przemyśle spożywczym i kosmetycznym oraz do farbowania tkanin.

Na jakie choroby pomaga kłącze ostryżu?

Kłącze ostryżu długiego wykazuje działanie żółciopędne, żółciotwórcze, przeciwzapalne, przeciwutleniające, wiatropędne, antymutagenne, przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe. Stosuje się je w leczeniu stanów zapalnych dróg żółciowych, zaburzeniach trawienia, kamicy, niewydolności wątroby, wrzodów, chorób żołądka, problemach z krzepliwością krwi, w rekonwalescencji po zabiegach chirurgicznych. Korzystnie wpływa na poziom glukozy we krwi, wspomaga odporność organizmu, obniża poziom cholesterolu. Pomaga w leczeniu zespołu suchego oka, zapalenia spojówek, jaskry, redukcji bólów i sztywności w zapaleniu stawów.

warto wiedzieć

Kto nie może pić kurkumy?

Choć kurkuma pomaga przy różnych schorzeniach, nie powinny jej spożywać w dużych ilościach kobiety w ciąży. A to dlatego, że przyprawa ta może wywołać skurcze macicy, a w konsekwencji przedwczesny poród. Także osoby ze zdiagnozowaną niedrożnością dróg żółciowych oraz kamieniami żółciowymi powinny ostrożnie podchodzić do przyjmowania kurkumy. Natomiast ci, którzy przyjmują leki rozrzedzające krew oraz leki przeciwcukrzycowe, powinny zasięgnąć porady lekarza, czy mogą spożywać kurkumę.

Jak uprawiać ostryż długi w domu? Zaczynamy zimą!

Ostryż długi może być również uprawiany w doniczkach jako pokojowa roślina. Uprawę rozpoczynamy zimą. Na początek kupujemy w sklepie świeże kłącze ostryżu, wybierając jędrne, bez oznak chorobowych, z dobrze widocznymi wypustkami (z nich roślina wypuści pędy). Jeśli kłącze jest duże, można podzielić je na fragmenty, z których każdy powinien zawierać 2-3 wypustki.

Całe lub podzielone kłącza układamy poziomo w pojemniku wypełnionym warstwą gazy albo ręcznika papierowego i nalewamy niewielką ilość wody. Pamiętajmy, żeby wodę wymieniać codziennie!Gdy w miejscach pączków (wypustek) pojawią się zaczątki pędów, kłącza można posadzić w doniczce, umieszczając je płasko w podłożu na głębokość kilku cm (w jednej doniczce możemy posadzić kilka kłaczy). Do uprawy kurkumy najlepiej wybrać szerokie i dość płaskie pojemniki. Trzeba pamiętać o wsypaniu warstwy drenażu na dno.

Przeczytaj też: Kurkuma wąskolistna - uprawa jako doniczkowa roślina pokojowa >>>

Jak dbać o kurkumę w doniczce?

  • Donicę z posadzonym kłączem ostryżu najlepiej ustawić w miejscu jasnym (ale nie bezpośrednio nasłonecznionym) i ciepłym (kurkuma to roślina ciepłolubna).
  • Przez cały okres uprawy trzeba roślinę systematycznie podlewać, utrzymując stale lekko wilgotne, ale nie mokre, podłoże (wtedy kłącze może gnić). Rośliny nie wolno przelać.
  • Warto codziennie zraszać ostryż, bowiem lubi on wilgotne powietrze.
  • Ostryż najlepiej zasilać nawozami naturalnymi, szczególnie gdy uprawiamy kurkumę w celu pozyskania kłączy. Zbiór kłączy można przeprowadzić po 8-10 miesiącach od posadzenia.

Jak przezimować kurkumę?

Jeśli nie uprawiamy ostryżu dla kłączy, to pamiętajmy, że roślina musi przejść zimą okres spoczynku. Jesienią, gdy uschną liście i kwiaty, należy je ściąć i przenieść doniczkę z rośliną do pomieszczenia, w którym temperatura wynosi około 15 st. C. Podczas zimowania ostryż podlewamy sporadycznie i w ogóle nie nawozimy. Wiosną (marzec) zaczynamy podlewać częściej i przenosimy w cieplejsze miejsce.

Przeczytaj też:

Imbir – czy można uprawiać imbir w ogrodzie? Uprawa i właściwości imbiru >>>

Topinambur (słonecznik bulwiasty) – uprawa w ogrodzie, właściwości i zastosowanie topinamburu >>>

QUIZ: Smakowite pary - do jakiej potrawy pasuje ta przyprawa?

Pytanie 1 z 13
Cynamon
Zdjęcie
Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.
Nasi Partnerzy polecają