Spis treści
- Jak wygląda galtonia biaława? Kiedy kwitnie?
- Wymagania galtonii
- Czy galtonia zimuje w gruncie?
- Kiedy sadzić cebule galtonii do gruntu?
- Rozmnażanie galtonii - dwa sposoby
- Pielęgnacja galtonii
- Galtonia - zastosowanie w ogrodzie
Większość uprawianych w ogrodach roślin cebulowych lubi lekko wilgotne gleby, ale też dość dobrze znosi przejściową suszę, czego nie można natomiast powiedzieć o do pochodzącej z Południowej Afryki galtonii białawej (łac. Galtonia candicans), która w naturze chętnie zasiedla trawiaste, wilgotne łąki i suszy nie lubi.
Jak wygląda galtonia biaława? Kiedy kwitnie?
Galtonia biaława wiosną rozwija z podziemnej, dużej, pękatej, pokrytej jasnobrązową skórką cebuli rozłożystą, okazałą rozetę długich, mieczowatych, zielonych, odziomkowych, dość szerokich, wzniesionych lub przewieszających się w połowie długości na zewnątrz liści, dorastających 40-50 cm długości.
Galtonia rośnie dość szybko, zakwita latem (w lipcu) i kwitnie aż do wczesnej jesieni (do września), osiągając w tym czasie nawet 1-1,5 m wysokości! Jej kwiaty są niewielkie i mają kształt wydłużonych, białych dzwoneczków (brak odmian kolorowych), zwisających na krótkich, zielonych szypułkach, ale ponieważ zebrane są po kilkadziesiąt na szczycie wzniesionego, sztywnego, nagiego, grubego, bezlistnego, obłego pędu w duży, luźny, groniasty kwiatostan, w porze kwitnienia wyglądają bardzo efektownie. W kwiatostanie kwiaty rozwijają się od dołu do góry, przez co kwitnienie rośliny jest przedłużone.
Wymagania galtonii
Galtonia biaława to atrakcyjna i pięknie kwitnąca roślina, jednak z racji swojego egzotycznego pochodzenia ma dość szczególne wymagania i tylko po ich spełnieniu będzie dobrze rosła i obficie kwitła.
- Galtonia kocha słońce i ciepło, dlatego powinna być uprawiana na wybitnie słonecznych, ciepłych i osłoniętych od wiatru stanowiskach.
- Ponieważ galtonia pochodzi z wilgotnych, afrykańskich łąk, oczekuje również próchniczego, żyznego, ciepłego, stale lekko wilgotnego podłoża, gdyż nie toleruje suszy.
Czy galtonia zimuje w gruncie?
Ponieważ mrozoodporność galtonii jest niewielka, w naszym klimacie może przetrwać zimę w gruncie tylko w najcieplejszych rejonach kraju, pod solidnym okryciem. Lepiej jest jednak wykopywać jej cebule jesienią (koniec września-październik, oczyścić je z resztek liści i kwiatów, umieścić w ażurowych skrzynkach, przysypać torfem i i przechować do następnego roku w ciemnym, chłodnym pomieszczeniu (ok. 5°C).
Kiedy sadzić cebule galtonii do gruntu?
Cebule galtonii sadzi się je do gruntu wiosną (pod koniec kwietnia i w maju), umieszczając na głębokości równej trzykrotnej wysokości cebuli.
Przeczytaj też: Jakie rośliny cebulowe sadzimy wiosną?
Rozmnażanie galtonii - dwa sposoby
Galtonię białawą można rozmnażać na dwa sposoby. Jeśli pozwolimy jej zawiązać nasiona (robi to w dużych ilościach, a w dobrych warunkach daje nawet samosiew), możemy je zebrać i wysiać w kolejnym roku wiosną pod osłonami. Jednak ponieważ jest to metoda dość kłopotliwa i mało efektywna, a pozyskane dzięki niej rośliny zakwitają dopiero po 2-3 latach uprawy, częściej stosuje się rozmnażanie za pomocą potomnych cebulek przybyszowych, pobieranych z cebuli matecznej podczas jesiennego wykopywania roślin.
i
Pielęgnacja galtonii
Galtonia jest dość żarłoczna i lubi wilgotne gleby, dlatego w sezonie wegetacyjnym powinna być systematycznie zasilana nawozami dla roślin kwitnących i podlewana w okresach suszy. W porze kwitnienia warto również usuwać z jej pędów przekwitające, dolne kwiaty, które nie tylko oszpecają roślinę, ale też skracają jej czas kwitnienia. Po przekwitnieniu trzeba też jak najszybciej usunąć cały pęd kwiatowy, gdyż galtonia bardzo szybko zaczyna tworzyć torebki nasienne, co ją wyczerpuje i utrudnia jej odżywianie cebul (słabe cebule zimą gorzej się przechowują).
Jeśli zależy nam na nasionach, możemy zachować jeden, najbardziej schowany za innymi pęd kwiatowy i zaniechać usuwania z niego przekwitłych kwiatów. Nasiona będą lepszej jakości, jeśli zetniemy górną część pędu i pozwolimy rozwijać się torebkom nasiennym w niższych partiach kwiatostanu.
Galtonia w uprawie nie sprawia zwykle większych problemów zdrowotnych, gdyż jest dość odporna na choroby, bywa jednak atakowana przez ślimaki, dlatego warto wziąć to pod uwagę podczas wyboru dla niej miejsca w ogrodzie (bliskość wilgotnych zarośli nie jest wskazana).
Galtonia - zastosowanie w ogrodzie
Galtonia biaława mimo swojej niewielkiej popularności jest bardzo efektowną i okazałą rośliną, dlatego w ogrodzie może mieć wiele zastosowań. Dobrze wygląda posadzona w grupie przy ławce ogrodowej lub kąciku wypoczynkowym, ale świetnie prezentuje się też w kompozycjach rabatowych z innymi roślinami takimi jak np. liliowce, jeżówki, floksy wiechowate, rudbekie, liatry kłosowe, mieczyki czy agapanty. Należy tylko zadbać, aby nie była zasłonięta przez wyższe gatunki, gdyż pozbawiona dostatecznej ilości słońca, szybko zacznie marnieć.
Galtonia nadaje się także do uprawy w dużych donicach na balkonach i tarasach.
Przeczytaj też: Odkryj najlepsze rośliny wieloletnie do donic na zewnątrz!
