Kumkwat, kalamondyna i inne cytrusy. Uprawa roślin egzotycznych w domu

2009-08-17 2:00

Uprawa kumkwatu, kalamondyny oraz innych roślin egzotycznych jest źródłem radości i dumy, ale też wymaga więcej pracy. Cytrusy zachwycają pięknem kwiatów, owoców i świeżych liści. Wyjaśniamy, jak pielęgnować kumkwat, cytrynę i inne rośliny egzotyczne w domu.

Kalamondyna
Autor: GettyImages Kalamondyna (Citrofortunella microcarpa) to mieszanka mandarynki z kumkwatem. Ma kwaśny miąższ i słodką skórkę

Pierwsze wzmianki o cytrusach pojawiły się ponad 4400 lat temu w chińskich przekazach pisemnych. Wychwalano kojący aromat kwitnącego drzewka cytrynowego oraz woń świeżo rozciętej pomarańczy. Cechy te do dzisiaj sprawiają, że wiele osób z przyjemnością uprawia cytrusy w swoich domach, oranżeriach, a latem na tarasach.

Kalamondyna i kumkwat - uprawa w domu

Uprawa kalamondyny, kumkwatu i innych cytrusów może się wydawać trudna, lecz jeśli przestrzega się kilku podstawowych zasad, to na pewno odniesiemy sukces. Przed zakupem roślin trzeba się zdecydować czy chcemy rozpocząć swoją przygodę z cytrusami od małej, kwitnącej już sadzonki, czy może od dużego, pełnego owoców drzewka. Na rynku jest ogromny wybór roślin. Rodzina cytrusów ma wiele odmian: od najpopularniejszych, takich jak cytryna, mandarynka, pomarańcza czy grejpfrut, do tych poszukiwanych przez kolekcjonerów, jak Ręka Buddy, cytryna czerwona, pomarańcza trójlistna wytrzymująca mróz do -15 stopni, czy coraz bardziej popularne w Polsce kumkwat (jadalny ze skórką) i kalamondyna, zwana cytrusem szczęścia.

Kalamondyna i kumkwat w domu - właściwa pielęgnacja

Cytrusy są długowieczne. Żyją do 70 lat, a niektóre gatunki nawet dłużej. Gdy zakupimy małe drzewko od wyspecjalizowanego hodowcy, już po roku przekonamy się, że nie ma wspanialszego zapachu niż kwitnący kwiat pomarańczy i bardziej wysmakowanej herbatki niż ta z plasterkiem cytryny, świeżo zerwanej z własnego drzewka.

Wszystkie odmiany cytrusów są podatne na przycinanie i formowanie, tak więc nie musimy martwić się o ich nadmierny przyrost i dowolnie możemy układać roślinę.

Należy pamiętać, że rośliny egzotyczne wymagają trochę innej pielęgnacji niż te rodzime. Lubią one dużą wilgotność powietrza i lekko wilgotne podłoże (w okresie zimowym można ograniczyć podlewanie i przesuszyć wierzchnią warstwę). W okresie owocowania kumkwat potrzebuje dużo wody. Powinniśmy też zapewnić roślinom egzotycznym odpowiednie stanowisko - jasne i słoneczne. Najlepiej jest postawić drzewko cytrusowe na oknie południowym lub zachodnim.

Uprawa cytryny - polecane gatunki

Do uprawy w warunkach domowych najlepiej nadają się: mandarynka, kalamondyna, kumkwat i cytryna. Najpopularniejsza jest cytryna. Prezentujemy kilka jej odmian, które z powodzeniem można hodować w mieszkaniu.

  • Citrus limon 'Eureka' - wyhodowana z nasienia Włoskiej cytryny (prawdopodobnie Lunario) i posadzona w Los Angeles w 1858 roku. W 1877 roku hodowca Thomas Garey zaczął propagować tę odmianę ze zrazu pobranego właśnie od tak wyhodowanej cytryny i zaszczepieniu jej na podkładce trifoliaty. Od tego czasu odmiana ta stała się bardzo popularna ze względu na średniej wielkości owoce i aromatyczny sok. Łatwa w hodowli.
  • Citrus limon 'Mejer' - to mieszaniec prawdopodobnie cytryny z mandarynką. Została odkryta przez Franka N. Mejera, podczas jego podróży do Chin w 1908 roku. Roślina tak zaintrygowała naukowca, że przywiózł jej sadzonki do Stanów Zjednoczonych, gdzie rozpoczęła swoją karierę. Jest to odmiana o owocach podobnych do kumkwata, lecz nieco większych. Dojrzałe owoce mają barwę żółtą i kształt eliptyczny (rzadziej okrągły). Skórka jest gładka i cienka, niekiedy lekko chropowata, a miąższ umiarkowanie kwaśny. Owocuje głównie od grudnia do kwietnia, a czasem także późnym latem.
  • Citrus limon 'Lisbon' - to odmiana, która pochodzi z Portugalii. Ma soczyste, dobrze wybarwione owoce, pachnącą skórkę i aromatyczne liście, których można używać do herbaty zamiast soku. Z Portugalii dotarła w 1824 roku do Australii. 25 lat później była już znana w Kalifornii. Główny zbiór owoców odbywa się w lutym, a drugi w maju. Z tej odmiany powstało wiele ciekawych gatunków, np. szybko rosnąca i odporna na warunki atmosferyczne Lisbona Monroe.
  • Citrus limon 'Villafranca' - rodowód swój wzięła z Sycylii. Była tam uprawiana ze względu na szybki wzrost, gęsta koronę i cenne owoce, które dojrzewają w lecie. Z Sycylii w 1875 roku trafiła do Sanford, a po kilku latach rozpoczęła się jej hodowla w Kalifornii. Komercyjnie uprawiana jest w Izraelu i Indiach. Odmiana ta dała początek innym i cennym gatunkom, np. Lisbona Foothill.
Beszamel: Cytryna – właściwości zdrowotne i kulinarne cytryny