Owoce berberysu pospolitego - zbiór i właściwości owoców berberysu
Berberys pospolity to popularny krzew ozdobny. Nie każdy wie, że owoce berberysu pospolitego mają właściwości lecznicze i wykorzystuje się je w medycynie naturalnej. Berberys to m.in. środek na przeziębienie i dolegliwości układu pokarmowego, a w kosmetyce służy do walki z trądzikiem i sińcami. Poznaj właściwości owoców berberysu pospolitego i jego zastosowanie w ziołolecznictwie.
Berberys pospolity (Berberis vulgaris), znany też jako kwaśnica pospolita lub kwaśniec, rośnie w lasach, zaroślach i parkach niemalże w całej Europie. Jednak w Polsce w można go rzadko spotkać,a to dlatego, że na liściach berberysu rozwija się rdza zbożowa – gatunek grzybów, które wywołują chorobę zbóż. Z tego powodu berberys rosnący w pobliżu pól był tępiony przez rolników.
Berberys pospolity owoce - zbiór i suszenie surowca
W medycynie naturalnej wykorzystuje się liście berberysu (Folium Berberidis), które zbiera się w maju lub czerwcu i suszy w suszarniach naturalnych, w miejscach ciemnych i przewiewnych. W celach leczniczych wykorzystuje się także jaskrawoczerwone owoce berberysu (Fructus Berberidis), które zbiera się w sierpniu lub we wrześniu. Suszy się je w suszarniach ogrzewanych, początkowo w temperaturze około 30 st. C, a potem dosusza w temp. 50–60 st. C.
Owoce berberysu – skład i właściwości
Owoce berberysu zawierają m.in. alkaloidy, kwasy organiczne, pektyny, cukry, sole mineralne, beta-karoten i witaminy, z czego najwięcej witaminy C, przez co nazywane są „polską cytryną” lub „cytryną Północy”. Między innymi z tego powodu są środkiem witaminizującym, który podnosi odporność organizmu w czasie przeziębienia i chorób gorączkowych.Współczesna fitoterapia poleca stosowanie owoców berberysu w dolegliwościach układu pokarmowego, zwłaszcza w problemach z niestrawnością, gdyż pobudzają wydzielanie kwasów żołądkowych. W medycynie naturalnej stosuje się je także w zapaleniu przewodów żółciowych i kamicy żółciowej, ponieważ wspierają wydzielanie żółci. Poza tym wspomagają pracę wątroby. Wykazano również, że zwiększają nieznacznie krzepliwość krwi i uszczelniają naczynia krwionośne, dlatego można je stosować, np. przy krwawieniu dziąseł czy z nosa. Ponadto owoce tego krzewu działają lekko moczopędnie.
Owoce berberysu zawierają berberynę. Jest to związek, który – przyjmowany przez dłuższy czas lub w większych ilościach – odkłada się w sercu, wątrobie i trzustce. Owoców berberysu nie powinny stosować kobiety w ciąży oraz małe dzieci.
Owoce berberysu – zastosowanie w kuchni i kosmetyce
W kosmetyce maseczki w owoców berberysu stosuje się przy trądziku, siniakach oraz przy przebarwieniach skóry.Z kolei w kuchni suszone owoce berberysu można dodać do herbaty, by podnieść ogólną odporność organizmu, zwłaszcza w stanach gorączkowych. Ze świeżych owoców można zrobić soki, syropy, dżemy, konfitury, a nawet wina, nalewki i likiery.
Odwar z owoców berberysu na przeziębienie
1 łyżkę rozdrobnionych owoców berberysu wsyp do garnuszka, zalej 1 szklanką wrzącej wody i gotuj pod przykryciem na wolnym ogniu przez 3 minuty. Potem odstaw do przestudzenia na 15 minut i przecedź. Odwar należy pić po 1/4-1/2 szklanki 2–3 razy dziennie. Można go trochę osłodzić miodem lub cukrem.