Bazylia - jak uprawiać bazylię w domu i ogrodzie? Porady i wskazówki
Bazylia to jedna z najpopularniejszych roślin przyprawowych. Bazylia jest coraz częściej uprawiana w przydomowych ogródkach ziołowych. Podpowiadamy jak uprawiać bazylię w domu i w ogrodzie.
Autor: GettyImages
Bazylia to jedno z najpopularniejszych ziół uprawianych w ogrodzie
Spis treści
- Jak wygląda bazylia?
- Jak uprawiać bazylię w ogrodzie?
- Jak zrobić rozsadę bazylii?
- Bazylia – roślina przyprawowa
- Właściwości bazylii
Jak wygląda bazylia?
Bazylia pospolita (łac. Ocimum basilicum) to roślina jednoroczna, dorastająca do 60 cm wysokości. Ma wzniesiony pokrój, jej proste, nagie, czworokątne łodygi (zielone lub czerwonawe – zależnie od odmiany), rozgałęziają się u podstawy. Liście bazylii są jajowate, jasnozielone (u niektórych odmian czerwonawe), lekko błyszczące, o długości do 5 cm. Na spodniej stronie liści znajdują się gruczołki zawierające olejki eteryczne.
Bazylia kwitnie w lipcu i sierpniu – kwiaty bazylii są drobne, białe, żółte lub różowe (zależnie od odmiany), zebrane w nibykłos na szczycie pędów kwiatostanowych. Bazylia wykształca niezbyt głęboki korzeniowy system palowy, który dzięki pikowaniu siewek silnie się rozgałęzia, wytwarzając liczne korzenie boczne.
Przeczytaj też: Ziołowy ogródek: jakie zioła i rośliny przyprawowe można uprawiać w ogrodzie
Jak uprawiać bazylię w ogrodzie?
- Stanowisko dla bazylii
Bazylia wymaga ciepłych, odchwaszczonych, osłoniętych od wiatru, dobrze nasłonecznionych stanowisk, ale lepiej chronić ją przed ostrym słońcem, na którym jej liście mogą nieco żółknąć.
- Podłoże dla bazylii
Bazylia najlepiej rośnie na dobrze spulchnionych, przepuszczalnych, próchniczych, żyznych glebach, o wysokiej zawartości składników pokarmowych.
- Nawożenie i podlewanie bazylii
Bazylię dobrze jest nawozić kompostem, roślina nie toleruje za to nawożenia świeżym obornikiem. Podczas suszy bazylię należy nawadniać – roślina musi mieć stale dostęp wody w podłożu, ale nie wolno jej przelewać.
Jak zrobić rozsadę bazylii?
Nasiona bazylii wysiewa się w domu na przełomie marca i kwietnia lub bezpośrednio do gruntu w maju (po ostatnich przymrozkach wiosennych). Bazylia uprawiana jest jako roślina jednoroczna. Pierwsze siewki powinny pojawić się po 8–14 dniach. Podczas wschodów należy zadbać, aby podłoże było stale lekko wilgotne.
Pikowanie siewek bazylii lub przycięcie (uszczykiwanie) ich wierzchołków kiedy rośliny osiągną około 15 cm wysokości pobudza rośliny do wytworzenia silniejszego systemu korzeniowego oraz sprzyja silnemu krzewieniu roślin.
Pikowanie i przesadzanie roślin na miejsce stałe do gruntu przeprowadzamy po ostatnich wiosennych przymrozkach, gdy temperatura powietrza nie spada już poniżej 5 st.C. Na miejscu docelowym bazylię sadzimy w rozstawie co 30–45 cm, w innym przypadku rośliny nie będą się prawidłowo rozkrzewiać i będą miały mniej liści, a dodatkowo przyspieszy kwitnienie hamując wzrost cennych liści.
Autor: GettyImages
Bazylia to jedno z najpopularniejszych ziół uprawianych w ogrodzie
Bazylia – roślina przyprawowa
Bazylia jest ceniona głównie za swój niepowtarzalny smak i aromat, bez którego nie może obyć się większość dań kuchni włoskiej. Jest głównym składnikiem włoskiego sosu pesto. Świeże liście bazylii można dodatkowo stosować do dekoracji potraw lub jako przyprawę, nadającą potrawom silny, miły, korzenny, słodkawy i pikantny smak i zapach.
Jako przyprawę stosuje się liście bazylii, zbierane podczas całego sezonu (najlepsze są te pozyskiwane z młodych roślin). Można je uszczykiwać lub wycinać za pomocą ostrego noża. Po zbiorze liści, na roślinie powinno pozostać ich jeszcze kilka, w przeciwnym wypadku roślina nie przeżyje. Najlepiej uszczykiwać liście bazylii z wierzchołków pędów, wówczas pozwoli to na jeszcze silniejsze rozkrzewienie rośliny. Liście bazylii mogą być używane zarówno świeże, jak i suszone, czy mrożone.
Bazylia to doskonały dodatek do zup, potraw z ryb, omletów, sałatek, potraw z makaronu czy pizzy. Liście bazylii są niezastąpionym dodatkiem do wszelkich potraw z pomidorów. Jeśli bazylia jest używana do potraw gotowanych, dodajemy ją na samym końcu, najlepiej tuż przed podaniem, bowiem podczas dłuższego gotowania traci ona swój aromat i smak.
Właściwości bazylii
Ulistnione i kwitnące pędy bazylii (w formie suszu) są wykorzystywane również jako surowiec zielarski (ziele bazylii). Bazylia zawiera m.in. olejki eteryczne, flawonoidy, garbniki i saponiny, sole mineralne i witaminy, które mają działanie przeciwskurczowe, poprawiające trawienie, poprzez pobudzenie wydzielania soku żołądkowego, przeciwzapalne i antybakteryjne.
Uważa się również, że bazylia działa lekko uspokajająco, przeciwdepresyjnie, poprawia nastrój i dodaje sił. Dodatkowo olejek bazyliowy jest stosowany do aromatyzowania kosmetyków i mieszanek zapachowych.