Szkodniki lub choroby na świerku [Porada eksperta]

2011-09-10 13:51

Na korze świerka pod koniec wiosny pokazał się biały nalot. Wyglądał jakby ktoś poprzyklejał 2-3 milimetrowe kępki waty. Po starciu nalotu zostaje ciemnobrązowy ślad. Pod koniec lata w załamaniach kory pokazały się żółte mrówki, a przy nich duże, nawet półcentymetrowe czarne mszyce. Miejsca gdzie wiosną przycięte były gałązki z pnia zamiast wylewać żywicę zrobiły się czarne. Można odnieść wrażenie, że kora jakby nie do końca przylega do pnia.

Świerk kaukaski
Autor: GettyImages To, co go wyróżnia świerk kaukaski, to wygląd igieł. Są bardzo krótkie (najkrótsze u świerków)
Stanisław Ignatowicz
Radzi: Stanisław Ignatowicz

Od 1974 r. pracuje w Katedrze Entomologii Stosowanej SGGW i zajmuje się szkodnikami, ich życiem i metodami zwalczania. Preferuje metody biologiczne, mechaniczne, fizyczne, biotechniczne, a stosowanie chemicznych środków ochrony roślin uważa za ostateczność w najbliższym otoczeniu człowieka.

Problemem na świerku są ochojniki. Są to mszyce, które na iglakach tworzą galasy - charakterystyczne „zielone szyszki”, do 3,5 cm długości. Galasy te w następnym roku zasychają i szpecą drzewka. Szkodliwych jest u nas kilka gatunków szkodliwych: ochojnik świerkowo-modrzewiowy, ochojnik świerkowy zielony, ochojnik świerkowiec, ochojnik daglezjowy, ochojnik jodłowy, ochojnik jodłowy wschodni. Założycielki rodu ochojnika świerkowo-modrzewiowego są ciemnozielone i pokryte sinawobiałym puchem woskowym. Pospolity i dokuczliwy jest ochojnik świerkowy zielony. Bezskrzydłe dzieworódki, o długości ciała do 1,5 mm, są jasnozielone, pokryte szarą lub białą wydzieliną woskową. Zimują jego larwy, które wznawiają aktywność na świerku pod koniec kwietnia, a przy wczesnej wiośnie - już na początku kwietnia (to ważne - termin I zwalczania). Rozpoczynają żerowanie na pędach. W miejscu ssania, gdzie ślina larw trafia na pąk, tworzy się galas (niby-szyszka). Te założycielki rodu osiągają dojrzałość około połowy maja i składają po 100-150 jaj. Z jaj, po 8-12 dniach, lęgną się larwy. W tym czasie galas osiąga normalna wielkość, a larwy, które najpierw wysysają soki wokół komór galasu, wchodzą do jego wnętrza. Galas dojrzewa pod koniec lipca/początek sierpnia i zasycha. Z otwartych komór galasu wypełzają larwy i nimfy i przechodzą na sąsiednie igły (to ważne - termin II zwalczania). Tutaj linieją po raz ostatni, po czym przekształcają się w uskrzydlone dzieworódki. Te w czerwcu lub lipcu przelatują na modrzewie i na nich żerują do jesieni. Uskrzydlone dzieworódki przelatują na modrzewie. Termin I zwalczania: wczesna wiosna, aby zniszczyć larwy zimujące i założycielki rodu, zanim rozpoczną składanie jaj. Termin II zwalczania: koniec lipca/początek sierpnia. Środki ochrony roślin: olejowe - Promanal 60 EC (2%) albo dostępne pyretroidy: Fastac 100 EC (stęż. cieczy roboczej - 0,015%), Decis 2,5 EC (stęż. 0,05%). Ochojniki i inne mszyce na iglakach wydzielają dużo tzw. "rosy miodowej", która pokrywa warstwą niżej położone igły i pędy. Rosę miodową zbierają mrówki, stąd ich ciągła obecność przy mszycach. Rosa miodowa, pozostawiona na igłach i pędach drzewka jest podłożem, na którym rozwijają się grzybki sadzakowe, dające czarne zabarwienie.

Inne porady tego eksperta

Przędziorki na świerku