Ligustr: usychają boczne krótkie pędy [Porada eksperta]

2013-01-10 13:01

Zauważyłam miejscowe brązowienie i usychanie bocznych, krótkich odrostów 9-letniego ligustra, który jeszcze na wiosnę był bardzo gęsty, miał zdrowe, duże odrosty, gęsto pokrywał całą siatkę długości 14 m i wysokości 180 cm. Teraz punktowo "łysieje". Jak mogę go uratować?

Ligustr jajowaty
Autor: GettyImages Ligustr jajowaty to krzew szybko rosnący
Stanisław Ignatowicz
Radzi: Stanisław Ignatowicz

Od 1974 r. pracuje w Katedrze Entomologii Stosowanej SGGW i zajmuje się szkodnikami, ich życiem i metodami zwalczania. Preferuje metody biologiczne, mechaniczne, fizyczne, biotechniczne, a stosowanie chemicznych środków ochrony roślin uważa za ostateczność w najbliższym otoczeniu człowieka.

Chorobę ligustra zwaną plamistością zgorzelową (antraknozą) wywołuje grzyb. Choroba ta występuje najczęściej na liściach i ogonkach liściowych (w zaawansowanym stadium może wystąpić na pędach) drzew i krzewów wielu gatunków. Jest chorobą dość powszechną, w Polsce stwierdzono ją nie tylko na ligustrach, ale także na platanach, lipach, bukach, jesionach, klonach, magnoliach. Objawy chorobowe są zmienne i zależne od rośliny-gospodarza, wieku roślin i warunków meteorologicznych. Cechą charakterystyczną jest pojawianie się wiosną na liściach lekko zapadniętych i zwykle nieregularnych, zlewających się plam (mogą być eliptyczne), których barwa zależna jest od rośliny-gospodarza. Początkowo plamy mogą być brudnozielone lub biało-popielate (np. w przypadku ligustru) i mogą być otoczone ciemniejszymi obwódkami. Na pędach niektórych roślin występują też brunatne przebarwienia lub zrakowacenia (np. u ligustra). Na powierzchni chorych tkanek mogą pojawiać się oznaki etiologiczne (np. warstwiaki) grzyba – sprawcy choroby. Początkowo w łanie roślin pojawiają się gdzieniegdzie pojedyncze, więdnące pędy. Na ich powierzchni, w różnej odległości od podłoża, widać wydłużone, szarobrązowe, a później brunatne, lekko zagłębione plamy rozszerzające się na obwodzie. Gdy obejmą znaczną część lub cały obwód łodygi, dochodzi ponad miejscem porażenia do zmiany barwy liści na jasnozieloną, a potem żółtą lub żółtobrązową. Na powierzchni nekrozy, zwłaszcza przy dużym zagęszczeniu krzewu (co przyczynia się do zwiększenia wilgotności względnej powietrza w bezpośrednim otoczeniu rośliny), widać początkowo różowawe, a potem ciemne skupienia zarodników grzyba. Często pęd wyłamuje się w miejscach nekrotycznych plam. Zdarza się niejednokrotnie, że patogen poraża nowe pędy tuż nad powierzchnią podłoża. Grzyb bardzo szybko opanowuje takie młode tkanki i rozrasta się na obwodzie łodygi, niekiedy na długości kilkunastu centymetrów. Porażony organ brązowieje i wyraźnie przewęża się na granicy zdrowej i chorej tkanki. Liście ligustru i magnolii poraża grzyb Glomerella cingulata (Colletotrichum gloeosporioides Penz.). Rozprzestrzenienie choroby zależne jest od temperatury i wilgotności powietrza. Rozwojowi grzyba sprzyja temperatura przy optimum około 25°C. Bagatelizowanie konieczności ochrony lekko zainfekowanych roślin lub jedynie przeprowadzanie mechanicznych zabiegów polegających na usuwaniu chorych pędów czy całych krzewów, prowadzi z każdym rokiem do coraz większych strat w materiale roślinnym. Metoda chemiczna polega na zastosowaniu środka Score 250 EC w stężeniu 0,05% po stwierdzeniu pierwszych objawów chorobowych. Zabieg należy powtórzyć w sezonie 2-3 razy co 7-10 dni zużywając 5-10 litrów cieczy roboczej na każde 100 m2.

Inne porady tego eksperta