Wisteria (glicynia) - kiedy sadzić, jak uprawiać i pielęgnować glicynię?

Spis treści

1. Jak wygląda glicynia?
2. Gatunki glicynii: glicynia kwiecista i glicynia chińska
3. Gdzie najlepiej posadzić glicynie w ogrodzie?
4. Kiedy sadzić wisterię?
5. Uprawa glicynii w ogrodzie
6. Wisteria - odmiany glicynii godne polecenia
7. Co zrobić, by glicynia bujnie kwitła?
8. Wisteria (glicynia) - jak zwiększyć odporność pnącza na przemarzanie?
9. Jak zabezpieczyć wisterię przed mrozem?

Jak wygląda glicynia?

Glicynia (wisteria) pochodzi z rejonów o łagodniejszym klimacie, dlatego w Polsce najlepiej rośnie i najobficiej kwitnie w południowo-zachodnich częściach kraju. To pnącze o zdrewniałych łodygach i silnym wzroście. Roczny przyrost wynosi od 1 do 3 m. Wymaga solidnych podpór – rosnąc owija mocno pędy wokół nich.

Kwiatostany wisterii mają postać zwisających gron. Kwiaty mają kolor liliowy lub liliowoniebieski, rzadziej biały bądź różowy. Dodatkową ozdobą glicynii są jej owoce – długie (do 15 cm) strąki, które pozostają na roślinie całą zimę. Wewnątrz strąka znajduje się kilka nasion. Glicynia rozmnażana przez nasiona (generatywnie) po raz pierwszy zakwita po 7–10 latach, natomiast glicynia szczepiona (rozmnażana wegetatywnie) – po około 5 latach.

W dobrych warunkach glicynia jest długowiecznym pnączem – może rosnąć i efektywnie kwitnąć nawet przez 100 lat (w ojczyźnie pochodzenia).

Gatunki glicynii: glicynia kwiecista i glicynia chińska

W naszych ogrodach spotkać można dwa gatunki glicynii. Są to:

• glicynia kwiecista (Wisteria floribunda) - ma liście pierzaste złożone z 13–19 listków (mniejszych niż u glicynii chińskiej). Kwitnie na przełomie maja i czerwca, kwiaty zebrane w dłuższe grona rozwijają się stopniowo od nasady kwiatostanu, równocześnie z rozwojem liści. Kierunek skrętu pędów: w lewo. Pędy glicynii kwiecistej dorastają do 8 m długości;

• glicynia chińska (Wisteria sinensis) - ma liście pierzaste, złożone z 7–13 listków (większych niż u glicynii kwiecistej). Kwitnie w maju, kwiaty są mocno zagęszczone w gronie, rozwijają się przed rozwojem liści. Kierunek skrętu pędów: w prawo. Pędy glicynii chińskiej dorastają do 15 m długości.

Gdzie najlepiej posadzić glicynie w ogrodzie?

Glicynie to pnącza bardzo ekspansywne. Jeśli nie zapewnimy roślinom mocnych podpór, ich pędy będą czepiać się wszystkich napotkanych po drodze  przedmiotów, takich jak rynny czy anteny, zgniatając je i niszcząc. Dlatego od samego początku należy roślinie zapewnić solidne podpory: trejaże, pergole, kraty. Atrakcyjną podporą może być duże drzewo. Ze względu na duże rozmiary i intensywny wzrost, glicynia nie jest polecana do małych ogrodów.

Jeśli chcemy poprowadzić wisterię przy elewacji budynku, trzeba za pomocą solidnych wsporników kształcie litery L przymocować do ściany drut ocynkowany średnicy 2 cm.

Glicynia dobrze rośnie przy zbiornikach wodnych.

Kiedy sadzić wisterię?

Wisterię sadzimy wiosną bądź jesienią. Pnącze posadzone w tych terminach ma zapewnione optymalne warunki rozwoju i na pewno się przyjmie, a to znacząco zwiększa szansę na kwitnienie w przyszłości. Jeśli decydujemy się na sadzenie wiosenne, poczekajmy aż ziemia i otoczenie będą miały nico wyższą temperaturę.

Uprawa glicynii w ogrodzie

Glicynia wymaga głęboko uprawionej, luźnej gleby o dużej zawartości próchnicy i odczynie lekko kwaśnym do obojętnego.Najlepszym miejscem dla tego pnącza jest stanowisko słoneczne o minimum 6-godzinnej operacji słońca. Przy krótszej ekspozycji słonecznej roślina będzie bujnie rosła, ale nie będzie kwitła.

Ze względu na symbiozę z bakteriami brodawkowymi, nie należy glicynii nawozić nawozami azotowymi. Jesienią wskazane jest nawiezienie obornikiem.

Ze względu na małą mrozoodporność, w pierwszych trzech latach po posadzeniu należy roślinę przykrywać agrowłókniną, a jeszcze lepiej matą ze słomy. W następnych latach przed zimą wokół rośliny należy usypać kopczyk z ziemi, a nasadę pnia okryć słomianą matą. Pod względem mrozoodporności glicynia kwiecista jest rośliną bardziej odporną od glicynii chińskiej.

Co zrobić, by glicynia bujnie kwitła?

Dużym mankamentem wisterii jest brak kwitnienia w przypadku nieprawidłowej uprawy oraz niewłaściwego cięcia. Cięcie glicynii należy rozpocząć w 2–3 roku po posadzeniu rośliny. Na przedwiośniu należy skrócić pędy na wysokości 3.–4. pąka liściowego. Należy także przeprowadzić ciecie sanitarne polegające na usunięciu suchych pędów oraz tzw. wilków wyrastających u podstawy pnia. W lipcu należy skrócić tegoroczne przyrosty mniej więcej o połowę, pozostawiając 4–5 liści na skróconym pędzie. Glicynia to roślina o intensywnym wzroście, jeśli pozostawimy ją bez cięcia pielęgnacyjnego, to po kilku latach będziemy „podziwiać” mało dekoracyjne kłębowisko splątanej zielonej masy bez kwiatów. Glicynię, która zaprzestała kwitnienia można pobudzić do niego skracając korzenie wokół rośliny. Wykonuje się to szpadlem w odległości 60 cm od przewodnika na głębokość około 30 cm.

Przeczytaj też:

• Glicynia cięcie - kiedy i jak prawidłowo przycinać glicynię

Wisteria (glicynia) - jak zwiększyć odporność pnącza na przemarzanie?

Kluczem do powodzenia w uprawie wisterii jest dobry wybór stanowiska. Pnącze powinno się uprawiać w miejscu słonecznym, ciepłym i maksymalnie osłoniętym przed wiatrem. Warto zwrócić uwagę, że wysuszające późnojesienne i zimowe wiatry są nie mniejszym zagrożeniem niż ujemna temperatura. W szczególności należy unikać więc wystawy północnej (za mało światła – słabe kwitnienie i zimno) oraz wschodniej (problemem w zimie są mroźne wiatry wiejące od wschodu). Ponadto glicynie powinno się sadzić w żyznym, ale dobrze przepuszczalnym podłożu (o odczynie lekko kwaśnym do obojętnego). Jeśli ziemia w ogrodzie jest gliniasta, zaskorupiająca się lub okresowo zalewana, lepiej zrezygnować z uprawy pnącza. To ogólna zasada uprawy roślin – w glebach nadmiernie wilgotnych spada u roślin odporność na niskie temperatury, niezależnie od jej odgórnie ustalonej strefy mrozoodporności. Gleby średnio ciężkie można jeszcze rozluźnić, dodając do nich piach, obornik, kompost, ewentualnie dodatkowy rozluźniacz, np. styromull lub perlit.

Ważne w zwiększeniu odporności cennych egzemplarzy glicynii jest solidne podlewanie na początku jesieni. Nawozy natomiast należy stosować do końca lata (lepiej zrezygnować nawet z nawozów jesiennych). Warto trzymać się zasady, że wiosną glicynie nawozi się nawozami azotowymi, a latem potasowo-fosforowymi, wspomagającymi kwitnienie, ukorzenianie i przygotowanie do nadejścia chłodów. Z cięciem należy poczekać do przedwiośnia oraz lata (wykonuje się je w dwóch terminach). Jesienny zabieg mógłby doprowadzić do braku kwitnienia a nawet zniszczenia rośliny.

Jak zabezpieczyć wisterię przed mrozem?

Solidna osłona glicynii przed mrozem znacznie zwiększa szansę na dobre przezimowanie pnącza, ale nie gwarantuje w pełni powodzenia. W szczególności dotyczy to wschodniej części Polski, zwłaszcza okolicy Suwałk. Problemem (dla całego kraju) są nie tyle ujemne temperatury (z tym jeszcze można sobie poradzić), co anomalie pogodowe (okresy mrozu połączone z odwilżami). Duże znaczenie ma także warstwa śniegu zalegająca przy pędach - o ile nie jest wydeptana, warto ją pozostawić, gdyż jest naturalną barierą chroniącą korzenie przed mrozem. Bezśnieżne (i "przeplatane") zimowe miesiące to kolejny problem w uprawie glicynii. Niekiedy rośliny mogą być osłabiane także przez wiosenne przymrozki. W takich warunkach co prawda nie dochodzi do zamierania pnączy, ale uszkodzeniu mogą ulec pąki kwiatowe.

Nie tylko metoda ochrony, ale także termin zabezpieczenia wisterii przed mrozem jest istotny. Glicynii nie można osłaniać zbyt wcześnie (ryzyko zasiedlenia osłon przez szkodniki, np. gryzonie) oraz zbyt późno (mróz już dokona pewnych zniszczeń). Dobrym wyznacznikiem jest okres po nadejściu przymrozków, ale wtedy gdy roślina straciła już liście. Części nadziemne glicynii należy okryć materiałem przepuszczającym powietrze, np. agrowłókniną, workami jutowymi, balotami słomy. Przy podstawie pnia warto usypać grubą (co najmniej kilkanaście centymetrów) warstwę ściółki. Mogą to być liście, trociny, kora lub igliwie (warto pamiętać, że fragmenty iglaków lekko zakwaszają glebę).

Przeczytaj też:

• Hortensja pnąca – uprawa, wymagania i ciekawe odmiany pnącej hortensji