Co z zarodnikami grzyba Histoplasma capsulatum? [Porada eksperta]

Odchody ptaków stanowią bardzo duże zagrożenia dla zdrowia ludzi. W odchodach ptaków występują chorobotwórcze wirusy, bakterie, grzyby, pasożytnicze bezkręgowce i ich formy rozwojowe. Kurz z odchodów jest szczególnie niebezpieczny, bo drobiny kurzu przenoszą patogeny i czynniki alergiczne. W odchodach ptaków występuje groźny drożdżak Histoplasma capsulatum, pospolicie zasiedla on glebę nawożoną ptasim pomiotem, a także zasiedla wilgotną ściółkę. Stałym rezerwuarem grzyba jest gleba w pobliżu gołębników i kurników, a także odchody gołębi i drobiu. Grzyb Histoplasma capsulatum wywołuje ciężko przebiegająca chorobę układu oddechowego, pokarmowego, skóry, a nawet oczu u człowieka i wielu zwierząt. Choroba, którą wywołuje jest zakaźna, ale nie zaraźliwa. W zależności od umiejscowienia się w organizmie i jego odporności choroba może przebiegać bezobjawowo lub mieć ciężki przebieg kończący się śmiercią. Komórki Histoplasma capsulatum są okrągłe i owalne, 1-5 µm. Nitki grzybni są rozgałęzione i segmentowane. Mikrokonidia są okrągłe, gładkie, 2-5 µm, na końcach nitek lub na bocznych odgałęzieniach grzybni. Grzyb odporny na wiele czynników środowiska. W wodzie o temp. 37°C żyje tylko 62 dni. W wodzie i temp. 4°C żyje 621 dni. W temp. 45°C ginie po 3 dniach. W przewodzie pokarmowym ptaka (40°C) nie rozwija się. Epizootiologia. Grzyb rośnie w glebie i na innym podłożu skażonym odchodami ptaków. Zarodniki uwalniają się i z kurzem dostają się do układu pokarmowego i oddechowego. Wdychanie zarodników powoduje zakażenie człowieka lub zwierzęcia. Zarodniki w płucach kiełkują i grzyb szybko się namnaża. Podatni na zachorowania są dzieci, osoby starsze z przewlekłymi chorobami płuc, hodowcy gołębi, pracownicy ferm drobiarskich, technicy DDD oraz lekarze weterynarii. Okres wylęgania się choroby (od wniknięcia do pojawienia się pierwszych objawów) trwa 3-17 dni (średnio 10). Może mieć łagodną postać - jak przeziębienie lub lekko przebiegająca grypa. Objawy: zmęczenie, mała gorączka, sporadyczny kaszel. Po kilku dniach mija bez leczenia. Zdarzają się przypadki ostra postaci płucnej: trudności w oddychaniu, nawracająca gorączka, dreszcze, uporczywy kaszel. Przewlekła histoplazmoza powoduję utratę masy ciała, nawracającą gorączkę, złe samopoczucie, kaszel nawet z krwią. Nie leczona prowadzi do śmierci. Zapobieganie: (1) Unikać przebywania w miejscach, gdzie są gołębie i kury, (2) Czyszczenie pomieszczeń, (3) Usuwanie pomiotu gołębi z odzieży ochronnej i masek na usta i nos. Jeśli w kurniku przemysłowego chowu kur Sanepid znajdzie zarodniki grzyba Histoplasma capsulatum, to należy nakazać uszczelnić wywiew i na wentylatorach wywiewnych nakazać stosowanie filtrów Hepa lub równoważnych. Postępowanie takie wynika z ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 22 kwietnia 2005 r. (Dz. U. z dnia 11 maja 2005 r.), gdyż Histoplasma capsulatum jest chorobotwórczym grzybem wywołującym choroby, które kończą się śmiercią zakażonych.