Doświetlanie roślin doniczkowych - czym i jak doświetlać domowe rośliny w zimie?
Doświetlanie roślin doniczkowych jest konieczne szczególnie zimą. Rośliny doniczkowe zimą często cierpią z powodu niedoboru światła. Od tego ostatniego czynnika zaczyna się większość problemów. Czy warto więc sztucznie doświetlać rośliny doniczkowe w domu? Jakie są lampy do doświetlania roślin?
Proces fotosyntezy jest omawiany już w szkole podstawowej i każdy wie, że rośliny do życia potrzebują światła. W praktyce jednak często zapominamy jak ważne jest to w odniesieniu do roślin pokojowych i wybieramy dla nich niewłaściwe stanowiska.
Spis treści
- Doświetlanie roślin a wymagania świetlne
- Doświetlanie roślin - jakie światło sztuczne dla roślin?
- Lampy do doświetlania roślin
- Ile godzin doświetlać rośliny?
- Doświetlanie roślin z jakiej odległości?
- Doświetlanie roślin - o czym warto wiedzieć
Doświetlanie roślin a wymagania świetlne
Wiele roślin uprawianych u nas jako doniczkowe, pochodzi z tropikalnych rejonów i ma wysokie wymagania świetlne. Czasem są to drzewa (np. fikus dębolistny), krzewy (gwiazda betlejemska) lub nawet liany (epipremnum złociste). Nie mamy szans zapewnić im odpowiednich warunków środowiskowych, na szczęście większość gatunków ma duże zdolności adaptacyjne. Niestety, o ile od wiosny do jesieni rośliny radzą sobie, o tyle zimą pojawiają się problemy i powinno się je doświetlać.
Niektóre gatunki roślin do optymalnego rozwoju potrzebują światła o natężeniu nawet do kilkudziesięciu tysięcy luksów. Tym występujących w lasach pod osłoną drzew do dobrego wzrostu wystarczy 2500-5000 lx. Rośliny doniczkowe na parapecie otrzymają do 5000 lx, w oddalonych od okien miejscach w pokoju „zaledwie” kilkaset. W dodatku często wskutek błędnego podlewania (nadmierne lub zbyt słabe) niekorzystne zmiany są spotęgowane.
Niedostateczne doświetlenie roślin powoduje zahamowanie wzrostu, pojawianie się plam, żółknięcie i brązowienie liści, a także zamieranie całych egzemplarzy. Czynniki takie jak: woda, światło i temperatura są powiązane. To wystarczające powody, aby rośliny doświetlać zimą sztucznie – przynajmniej najbardziej cenne i wymagające okazy.
Autor: GettyImages
Doświetlanie zimą pomaga także storczykom
Doświetlanie roślin - jakie światło sztuczne dla roślin?
Aby rośliny harmonijnie rozwijały się niezbędna jest niezakłócona produkcja chlorofili, z czego największe znaczenie ma chlorofil a oraz chlorofil b. Oba barwniki roślinne pochłaniają najwięcej światła niebieskiego i czerwonego. To wskazówka, którą należy się kierować przy wyborze oświetlenia.
- Światło niebieskie hamuje wydłużanie pędów (jest to korzystne, gdyż zieleń nie jest wtedy wiotka), poprawia grubość liści i pobudza ich rozwój, wspomaga kwitnienie i otwieranie aparatów szparkowych.
- Światło czerwone natomiast jest bardziej odpowiednie dla roślin o ozdobnych kwiatach. Nie tylko pobudza zieleń do kwitnienia, ale także przedłuża kwitnienie. Dodatkowo pobudza rośliny do zawiązywania owoców i nasion (przydatna opcja przy uprawie golterii rozesłanej, ozdobnej papryki, ardizji karbowanej, cytrusów, psianki czy nertery płożącej).
W praktyce rośliny dla prawidłowego rozwoju potrzebują pełnego widma świetlnego, chociaż te dwie powyższe barwy są najważniejsze. Wykorzystywanie światła białego generuje straty energetyczne, gdyż 1/3 energii, która trafia do roślin, jest odbijana.
Przeczytaj też:
Lampy do doświetlania roślin
Do doświetlania roślin używa się często fluorescencyjnych lamp – tradycyjnych oraz energooszczędnych świetlówek. Coraz większą popularność zdobywa też do doświetlania roślin oświetlenie LED. Jest energooszczędne, bezpieczne dla zieleni i bardziej precyzyjne (barwy).
Ile godzin doświetlać rośliny?
Średnio rośliny późną jesienią i zimą powinno się doświetlać 8-10 godzin dziennie. Regularność jest potrzebna, w przeciwnym wypadku nie uzyska się pożądanego efektu. Jednocześnie nie można przesadzić z doświetlaniem roślin - całodobowe doświetlanie będzie dla roślin szkodliwe (nastąpi zakłócenie procesów fizjologicznych).
Doświetlanie roślin z jakiej odległości?
Pojedyncze, niewielkie rośliny doświetla się z odległości ok. 20 cm. Jeśli ustawimy w danym miejscu grupę niskich roślin, lampę ustawia się nad nimi na wysokości 20-80 cm (zależnie od jej mocy). Okazałe rośliny optymalnie doświetla się dwiema lampami zamontowanymi w odległości 80-200 cm. Powinny być ustawione ukośnie z góry, wtedy do zieleni będzie docierało najwięcej światła.
Doświetlanie roślin - o czym warto wiedzieć
- sztuczne doświetlanie może wiązać się z częstszą potrzebą nawadniania roślin;
- intensywniejszego doświetlania wymagają gatunki i odmiany o barwnych liściach;
- gatunki rosnące naturalnie w podszycie lasów tropikalnych nie znoszą bezpośredniego nasłonecznienia. Światło powinno być rozproszone. W ich przypadku może wystarczyć ustawienie roślin blisko okna;
- rośliny często mają tendencje do nierównomiernego wzrostu w kierunku światła. Nie zawsze można je przekręcać „dla wyprostowania”. U hoi, gardenii czy szlumbergery może to objawić się zrzucaniem pąków kwiatowych;
- niektóre gatunki nie znoszą przestawiania, nawet jeśli nowe stanowisko będzie lepiej oświetlone. Najbardziej znany pod tym względem jest fikus Benjamina.
Przeczytaj też:
- Fikus benjamina – co zrobić by nie opadały liście?
- Bonsai Ficus 'Ginseng' – jak pielęgnować, by nie opadały liście
- Sansewieria gwinejska - kwiat oczyszczający powietrze. Jak uprawiać sansewierię w domu? Gdzie powinna stać sansewieria?
