Berberys, ligustr, bluszcz: rośliny liściaste dobre na żywopłoty i ogrodowe rzeźby

Co może łączyć takie rośliny jak: berberys, ligustr i berberys oprócz tego, że są to ozdobne rośliny liściaste? Rośliny te znakomicie nadają się do formowania – można z nich tworzyć żywopłoty oraz figury i rzeźby ogrodowe.

Zobacz galerię 3 zdjęcia

Autor: Plant Publicity Holland

Berberys Thunberga ‘Atropurpurea’

Berberys, ligustr i bluszcz to rośliny, które odpowiednio prowadzone (bluszcz) lub przycinane (berberys, ligustr) mogą tworzyć ogrodowe rzeźby w postaci różnych figur geometrycznych (kolumn, kul, stożków, sześcianów), a także żywopłoty o ciekawych kształtach. Przy nadawaniu roślinie kształtów geometrycznych warto posłużyć się szablonem z drewnianych listewek, bambusowych palików lub konstrukcji z prętów metalowych. Szablon nakłada się na roślinę i odpowiednio przycina wszystkie pędy wystające poza wyznaczony kształt.Rośliny przeznaczone do tworzenia figur i rzeźb ogrodowych powinny dobrze znosić trudne warunki siedliskowe, być odporne na choroby oraz dobrze znosić przycinanie. Wszystkimi powyższymi cechami charakteryzują się berberysy, bluszcze i ligustry.

Berberysy na żywopłoty i ogrodowe rzeźby

Rodzaj berberys (Berberis) obejmuje około 450 gatunków. W Polsce w stanie naturalnym możemy znaleźć jedynie berberys pospolity. Krzewy berberysów osiągają różna wysokość – w zależności od gatunku i odmiany. Liście są owalne, niezbyt duże, od jasnozielonych do ciemnopurpurowych, u wielu gatunków przebarwiają się jesienią. Kwiaty niepozorne, żółte. Owoce drobne, od koloru pomarańczowego do ciemnoczerwonego, opadają późną zimą, są bardzo chętnie zjadane przez ptaki. Niektóre berberysy są zimozielone. Często krzewy są cierniste. Berberysy najlepiej rosną na stanowiskach słonecznych i osłoniętych od wiatru. Nie mają wysokich wymagań w stosunku do gleby. Bardziej żyznej gleby potrzebują gatunki zimozielone.Niektóre gatunki berberysówBerberys Thunberga (Berberis thunbergii) – najpopularniejszy gatunek berberysu, dorasta do do 1,5 m wysokości, ma liście zielone, czerwone, ciemnoczerwone, liczne żółte kwiaty, czerwone owoce; ciekawe odmiany: ‘Atropurpurea’, ‘Aurea’, ‘Bagatelle’, ‘Coronita’, ‘Green Carpet’, ‘Harlequin’, ‘Maria’, ‘Sunsation’.Berberys gruczołkowaty (Berberis. verruculosa) –zimozielony krzew o sztywnych, błyszczących liściach, dorasta do 1 m wysokości, odporny na mróz; ciekawa odmiana ‘Green Defender’.Berberys Juliany (Berberis julianae) –zimozielony krzew o wyprostowanym pokroju i dość dużych, rzadko rozmieszczonych na ciernistym pędzie liściach, dużych, żółtych kwiatach i ciemnogranatowych owocach.Berberys ottawski (Berberis ottawensis) – krzew do 3 m wysokości o silnym wzroście, ciemnoczerwonych liściach, żółtopomarańczowe kwiatach i jasnoczerwonych owocach; ciekawe odmiany: ‘Silver Miles’, ‘Auricoma’, ‘Superba’.

Berberysy cieszą się popularnością wśród właścicieli ogrodów ze względu na niskie wymagania oraz atrakcyjny wygląd. Należy je sadzić w grupach, wtedy efekt kolorystyczny, szczególnie berberysów o ciemnoczerwonych liściach, jest wzmocniony Świetnie nadają się na gęste żywopłoty, dzięki cierniom żywopłot z berberysów jest ostoją dla ptaków (zarówno w porze lęgowej, jak i zimą). Owoce są chętnie zjadane przez ptaki w zimie.

Ligustr na żywopłoty i ogrodowe rzeźby

Rodzaj ligustr (Ligustrum) obejmuje około 50 gatunków. Ten popularny krzew, gęsto ugałęziony, dorasta do 3 m wysokości. Zdrewniałe pędy łatwo się ukorzeniają, szybko tworzą nowe rośliny. Ma ciemnozielone liście, częściowo zimozielone. Drobne, białe kwiaty, zebrane w wiechy, mają charakterystyczny zapach, wabiący pszczoły i motyle. Owoce są trujące, czarne, długo utrzymują się zimą na krzewie. Ligustr bardzo dobrze znosi cięcie. Rośnie dobrze na każdym stanowisku, toleruje także stanowiska ocienione. Wytrzymały na mrozy, suszę oraz zanieczyszczenia miejskie.Polecane gatunki ligustrów

• Ligustr pospolity (Ligustrum vulgare) – najpopularniejszy gatunek ligustra, wysoki krzew o luźnym pokroju i wyprostowanych pędach, ciemnozielonych liściach w większości pozostających na roślinie na zimę; ciekawe odmiany: ‘Atrovirens’, ‘Argenteovariegatum’, ‘Aureum’, ‘Chlorocarpum’, Compacta’, ‘Lodense’, ‘Pyramidale’. Ligustr pospolity jest najbardziej popularną rośliną na formowane żywopłoty, szpalery czy ogrodowe figury.
• Ligustr okrągłolistny (Ligustrum ovalifolium) – wysoki krzew, dorastający do 2 m wysokości o błyszczących, żółtoobrzeżonych liściach i wyprostowanych pędach, owoce czarne, błyszczące, wrażliwy na silny mróz; ciekawe odmiany: ‘Aureum’, ‘Argenteum’.
• Ligustr tępolistny (Ligustrum obtusifolium) – krzew o zwartym, gęstym pokroju i gałęziach ustawionych poziomo, dorasta do 1,5 m wysokości; ciemnozielone liście są jajowate, kwiaty białe, drobne, odporny na mróz; ciekawa odmiana: ‘Regela’.

Bluszcze na żywopłoty i ogrodowe rzeźby

Rodzaj bluszcz (Hedera) obejmuje około 10 gatunków rosnących w Europie, Azji, Afryce Północnej. W Polsce w stanie naturalnym występuje jedynie jeden gatunek: bluszcz pospolity – zimozielone, samoczepne (do podpory przyczepia się korzonkami przybyszowymi) pnącze o zdrewniałej łodydze. Jeśli bluszcz nie napotyka żadnych podpór, wtedy płoży się na ziemi. Bluszcz ma zimozielone liście, rośnie powoli. Najważniejsza jego zaletą jest możliwość wzrostu w najbardziej zacienionych miejscach. Nie ma dużych wymagań co do siedliska. Najlepiej rozwija się na glebach żyznych i wapiennych.Polecane gatunki bluszczu

• Bluszcz pospolity (Hedera helix) – pędy dorastają do 25 m długości, obwód starych pędów sięga nawet do 0,7 m. Liście skórzaste ciemnozielone, na pędach młodocianych 3-5-klapowe, na pędach z kwiatami mają kształt rombu; ciekawe odmiany: ‘Conglomerata’, 'Goldheart’, ‘Harald’, ‘Minima Luzzi’, ‘Triloba’.
• Bluszcz kolchidzki (Hedera colchica) – charakteryzuje się dużymi liśćmi, większymi niż bluszcz pospolity. Liście są ciemnozielone i sztywne. Kwiaty i owoce podobne do bluszczu pospolitego. Mniej wytrzymały na mróz niż bluszcz pospolity. Roślinę tę stosuje się głównie jako roślinę okrywową. Niektóre odmiany tego bluszczu stosowane są jako ozdobne pnącza; ciekawe odmiany: ‘Dentata Variegata’, ‘Sulphur Heart’.
• Bluszcz irlandzki (Hedera hibernica) – roślina płożąca o cienkich, matowych, zimozielonych liściach o długości do 15 cm.

Bluszcz jest rośliną ekspansywną. W ogrodzie pełni różne funkcje, na przykład posadzony pod krzewami bądź drzewami jest znakomitą rośliną okrywową, a pnąc się po podporach, ścianach, ogrodzeniach tworzy zielone ściany.