Naturalne źródła ciepła

Troska o środowisko naturalne oraz wyczerpywanie się zasobów węgla, gazu i ropy naftowej skłoniły nas do szukania innych – naturalnych – źródeł energii.

Te naturalne źródła zwane są też niekonwencjonalnymi lub odnawialnymi. Specjalne urządzenia pozyskują energię i przetwarzają ją w ciepło do ogrzewania lub w prąd elektryczny. Źródła niekonwencjonalne to przede wszystkim:

• słońce – energia pozyskiwana jest w kolektorach słonecznych (do ogrzewania domów i ciepłej wody użytkowej) lub w bateriach słonecznych (przetwarzana w prąd elektryczny),
• grunt, woda, powietrze – energia przetwarzana jest w pompach ciepła (do ogrzewania budynków i c.w.u.),
• wody geotermalne – energia z nich zasila sieci ciepłownicze,
• wiatr – energia przetwarzana jest na prąd w elektrowniach wiatrowych,
• wody płynące – wykorzystywane w hydroelektrowniach.

Kiedy warto

Energię z niektórych źródeł odnawialnych można pozyskiwać dla pojedynczego domu. Są to kolektory i baterie słoneczne oraz pompy ciepła. Można je kupić w wielu firmach na terenie całego kraju, a ich rodzaj dopasować do lokalnych warunków. Pozostałe to za drogie inwestycje na kieszeń indywidualnego inwestora. Warto pozyskiwać z nich energię na większą skalę, np. z wód geotermalnych dla całej gminy.

Dostęp do źródeł odnawialnych

Ograniczeniem w wykorzystaniu naturalnych źródeł ciepła jest ich dostępność w danym rejonie. I tak np. źródła geotermalne występują tylko na terenie Niżu Polskiego, Podhala, zapadliska podkarpackiego, niecki szczecińskiej (okolice Pyrzyc). Elektrownie wiatrowe z kolei wymagają odpowiednich warunków klimatycznych. Najlepiej sprawdzają się więc na Wybrzeżu i Suwalszczyźnie, gdzie często występują silne wiatry.

Niekonwencjonalne źródła energii nie zawsze mogą pokryć całe zapotrzebowanie na ciepło i wodę użytkową dla domu, często są więc układami uzupełniającymi.

W naszej strefie klimatycznej największe zapotrzebowanie na energię na cele grzewcze przypada na okres od października do maja, podczas gdy najbardziej korzystny czas na pozyskiwanie energii np. z kolektora słonecznego to okres od marca do października. Dlatego z powodzeniem można wykorzystywać kolektory podgrzewania wody użytkowej czy basenowej. Jako podstawowe urządzenie ogrzewania domu lepiej zamontować tradycyjny kocioł, który będzie współpracował z kolektorem.

Energia odnawialna tańsza w dużym domu

Źródła niekonwencjonalne są tanie w eksploatacji, ale urządzenia, które pozwalają z nich korzystać są drogie. Zwykle okres zwrotu kosztów inwestycyjnych jest dłuższy niż czas korzystania z urządzenia. Bardziej opłaca się więc montować je w dużych domach, gdzie zużywa się więcej paliwa. W małych domach, gdy zapotrzebowanie na ciepło jest rzędu kilku kilowatów, drogie inwestycje zwrócą się po wielu latach. Ale korzyści ze źródeł ekologicznych nie da się przeliczyć tylko na złotówki, zwłaszcza gdy weźmie się pod uwagę zniszczenie środowiska związane z pozyskiwaniem i przetwarzaniem paliw tradycyjnych.

Czy warto, czyli plusy i minusy naturalnych źródeł ciepła:

Agata Kosiarska