Histereza - ważny parametr w pracy pompy ciepła. Ile powinna wynosić histereza? Od czego zależy?

2023-10-25 11:08

Histereza to jeden z czynników wpływających na wydajność i ekonomiczność pracy pompy ciepła. Właściwie ustawiona histereza w pompie ciepła poprawia żywotność urządzenia i komfort cieplny użytkowników. Czym jest histereza i jak ją odpowiednio dobrać do pracy urządzenia?

pompa ciepła
Autor: Piotr Mastalerz Właściwie ustawiona histereza w pompie ciepła poprawia żywotność urządzenia i komfort cieplny użytkowników

Spis treści

  1. Co to jest histereza?
  2. Histereza w praktyce - ile powinna wynosić?
  3. Jak dzięki histerezie obniżyć rachunki za prąd?

Pompa ciepła spełnia dwie główne funkcje – ogrzewa pomieszczenia oraz wodę użytkową do żądanej przez użytkowników temperatury. Jednak utrzymanie tej temperatury na stałym i niezmiennym poziomie wymagałoby ciągłej pracy urządzenia, a właściwie jego nieustannego wyłączania i załączania. To nie byłoby ekonomiczne. Dlatego, instalując pompę ciepła, określa się, do jakiej wartości temperatura powietrza i wody może spać, by wciąż była akceptowalna dla mieszkańców. Dopiero gdy ta najniższa możliwa temperatura zostanie osiągnięta, pompa włącza się ponownie.

Co to jest histereza?

Histereza to nic innego jak parametr określający różnicę między pożądaną a najniższą dopuszczalną temperaturą ustawioną na pompie ciepła. Do jego opisu używa się symbolu delty Δ.

Histereza w praktyce - ile powinna wynosić?

Załóżmy, że chcemy, aby w naszym domu średnia temperatura wynosiła 22 stopnie Celsjusza. Żeby pompa nie chodziła i tym samym nie pobierała prądu przez cały czas, ustawiamy deltę 2 stopnie. To oznacza, że po podgrzaniu powietrza do 22 stopni pompa wyłączy się i włączy dopiero wtedy, gdy temperatura spadnie do 20 stopni.

Oczywiście im mniejszą deltę ustawimy, tym częściej będzie się załączała pompa ciepła. Ten czas między kolejnymi cyklami pracy urządzenia zależy jednak nie tylko od delty, ale też od innych czynników – między innymi temperatury powietrza na zewnątrz czy izolacji budynku. Im zimniej na zewnątrz, tym częściej pompa będzie się załączała.

Istotny jest też rodzaj ogrzewania. Podłogówka ma dużą bezwładność cieplną, co oznacza, że długo się nagrzewa i długo chłodnieje. Dlatego dogrzanie jej przy wysokiej delcie zajęłoby zbyt dużo czasu, aby zapewnić komfort termiczny w pomieszczeniu. Lepszym rozwiązaniem jest zastosowanie histerezy o niższej wartości.

W przypadku ogrzewania wody użytkowej dużo zależy od wielkości kotła czy bufora oraz od liczby osób mieszkających w gospodarstwie domowym. Ponieważ wodę zużywa się na bieżąco, nie ma sensu ustawiać bardzo małej histerezy – np. 1, bo w takiej sytuacji pompa będzie musiała chodzić niemal cały czas. Podobnie jeśli w domu mieszka jedna lub dwie osoby, kocioł będzie opróżniany – i co za tym idzie uzupełniany zimną wodą wymagającą podgrzania – znacznie rzadziej niż w przypadku budynku, w którym na co dzień przebywa siedem osób.

Pompa ciepła - Czym ogrzewać dom

Jak dzięki histerezie obniżyć rachunki za prąd?

Jak histereza wpływa na domowy budżet? Tak naprawdę w dwojaki sposób. Zbyt niska delta powoduje bardzo częste załączanie się sprężarki. Sprężarka jest najdroższą częścią pompy ciepła i im częściej się włącza, tym szybciej się zużywa. Jej wymiana może być kosztowna. Sprężarka ma jeszcze jedną cechę – najwięcej prądu zużywa podczas włączania. Zatem znów – ustawienie niskiej delty i tym samym zmuszanie pompy do ciągłego włączania i wyłączania jest zwyczajnie nieefektywne ekonomicznie. Pompa zużyje mniej prądu, gdy będzie włączała się rzadziej i pracowała dłużej.

Dostępne w sprzedaży urządzenia mają ustawione standardowe wartości histerezy. Czy warto je zachować? Ja zawsze zachęcam klientów do eksperymentowania z histerezą i do sprawdzania różnych jej ustawień, żeby znaleźć takie, które są najbardziej odpowiednie dla konkretnego budynku i konkretnych warunków atmosferycznych.

Właściciele pomp ciepła mogą własnoręcznie ustawiać wartość tego parametru, czasem mają do tego nawet aplikację. Zasadniczo przyjmuje się, że pompa ciepła nie powinna włączać się częściej niż 5 razy na dobę. Oczywiście to się może zmieniać wraz ze zmianą temperatury zewnętrznej, dlatego warto jest kontrolować na bieżąco ustawienia. Można nawet – co szczególnie zalecam – zamontować osoby licznik prądu dla całej instalacji grzewczej z pompą ciepła, by mieć wgląd w to, ile prądu pobiera w określonych warunkach i przy konkretnych wartościach histerezy.

Histereza to niewielki, ale bardzo ważny parametr, który może wpłynąć na efektywność instalacji grzewczej, komfort użytkowników i domowy budżet. Warto poświęcić mu odpowiednią ilość uwagi podczas eksploatacji pompy ciepła.

Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.