Jakie wybrać rury do ogrzewania podłogowego i jak je układać?
Rury do ogrzewania podłogowego muszą być wytrzymałe i odporne na korozję. Najczęściej podłogówkę wykonuje się z giętkich rur z tworzywa, rzadziej z droższych rur miedzianych. Podpowiadamy, co wybrać i na co zwracać uwagę podczas montażu. Wyjaśniamy też, jak działają rozdzielacze do ogrzewania podłogowego.
Jakie rury do ogrzewania podłogowego
Rury na instalacje grzewcze muszą być wytrzymałe, odporne na korozję i nieprzepuszczalne dla tlenu będącego główną przyczyną korozji stalowych elementów instalacji, na przykład kotłów. Do ogrzewania podłogowego używa się rur giętkich w zwojach, które umożliwiają ułożenie poszczególnych pętli grzewczych z jednego odcinka, bez połączeń w warstwie wylewki. Tylko taki sposób układania gwarantuje szczelność gotowej instalacji.
Rury do ogrzewania muszą mieć barierę antydyfuzyjną zabezpieczającą przed przenikaniem tlenu do ich wnętrza. Mogą być wykonane:
- z polietylenu sieciowanego (PE-X);
- z polipropylenu (PP);
- z polibutylenu (PB);
- wielowarstwowe
- z wkładką z aluminium (na przykład PE-X/Al/ PE-X).
Rury polietylenowe i polibutylenowe są elastyczne (mają tak zwaną pamięć kształtu) – wygięte wracają do poprzedniego kształtu, dlatego podczas układania trzeba je na bieżąco mocować do podłoża. Tej cechy nie mają r ury wielowarstwowe. Mimo to formuje się je bardzo łatwo .
Dobre, ale droższe i dlatego rzadko stosowane, są też giętkie rury miedziane w osłonie z tworzywa sztucznego.
Producenci oznaczają wielkość rury przez podanie jej średnicy zewnętrznej i grubości ścianki. Średnica zewnętrzna rur do podłogówki nie przekracza 20 mm.
Jak prawidłowo ułożyć rury
Rury ogrzewania podłogowego formuje się w pętle grzewcze w postaci spirali lub meandrów. Na spiralę zużywa się więcej rur i ich układanie jest bardziej pracochłonne, ale w rezultacie posadzka jest bardziej równomiernie podgrzana.
Rury ułożone w meander mocniej grzeją na początku, słabiej na końcu. Tę cechę wykorzystuje się do zintensyfikowania ogrzewania podłogowego w strefie brzegowej, od której zaczyna się układanie. Odstęp między rurami w pętli powinien wynosić od 10 do 30 cm. Dokładną wartość powinien ustalić projektant instalacji, kierując się wielkością zapotrzebowania na ciepło w pomieszczeniu. Im gęściej rury zostaną ułożone, tym temperatura podłogi będzie bardziej wyrównana.
Odstęp rur od ścian zewnętrznych powinien wynosić co najmniej tyle samo co rozstaw rur wężownicy, a gdy nie ma bocznej izolacji cieplnej, nie mniej niż 0,5 m. Na 1 mkw. układa się średnio 5-6 m rury grzewczej. Pojedyncza pętla powinna być ułożona z jednego odcinka rury i nie być dłuższa niż 150 m, aby straty ciśnienianie były zbyt duże. Połączenia są potencjalnienajbardziej narażone na rozszczelnienie, dlatego lepiej ich unikać.
Aby w wybranych obszarach uzyskać większą wydajność ogrzewania podłogowego, odstępy między rurami należy zmniejszyć. Tak robi się w miejscach, gdzie straty ciepła są większe, na przykład przy ścianach zewnętrznych pod oknami. Jeśli w strefie brzegowej i na pozostałej powierzchni pomieszczenia zostaną zrobione osobne pętle grzewcze, ogrzewanie będzie łatwiej wyregulować.
W kuchni nie należy układać przewodów pod szafkami kuchennymi, w łazience - pod wanną i brodzikiem.
Czym przymocować rury do podłoża
Nie wystarczy odpowiednio rozłożyć rury na warstwie izolacji. Przed pokryciem ich warstwą wylewki trzeba je przymocować do podłoża, aby zachować kształt wężownicy i ustalone odstępy między przewodami. Rury mocuje specjalnymi spinkami w kształcie litery U lub klipsami. Wbija się je bezpośrednio w warstwę izolacji cieplnej i pokrywającej ją folii przeciwwilgociowej.
Rury można też przytwierdzić klipsami do specjalnej siatki ułożonej na warstwie izolacji albo oprócz klipsów użyć szyn z wycięciami, przez które w określonych odstępach prowadzi się przewody.
Niektórzy producenci systemów ogrzewania podłogowego oferują systemowe płyty izolacyjne ze specjalnie wykończonego i zabezpieczonego przeciwwilgociowo styropianu z wypustkami (czopami). Rury grzewcze wciska się między czopy, które przytrzymują je na tyle skutecznie, że dodatkowe mocowanie nie jest potrzebne. Rozwiązanie to jest wprawdzie bardzo wygodne, ale niestety droższe od zwykłego styropianu i klipsów.
Czy samodzielny montaż jest możliwy
Wykonanie instalacji ogzrewania podłogowego warto powierzyć fachowcom, zwłaszcza że warunkiem gwarancji udzielanej przez producentów systemów do podłogówki jest ich zmontowanie przez przeszkolonego i uprawnionego instalatora.
Trwałość poprawnie wykonanej instalacji elektrycznego ogrzewania podłogowego szacuje się na blisko 50 lat, ale ten rodzaj ogrzewania jest na tyle nowy, że nie ma jeszcze w Polsce instalacji, która miałaby szansę pracować tak długo.
Rozdzielacze do ogrzewania podłogowego
Rury ogrzewania podłogowego podłącza się do tak zwanych rozdzielaczy. Jeden koniec do zasilającego – którym dopływa gorąca woda ze źródła ciepła (na przykład kotła), drugi – do powrotnego, którym woda po przepłynięciu przez instalację ogrzewania podłogowego i oddaniu ciepła wraca do źródła ciepła.
Liczba króćców przyłączeniowych w rozdzielaczach (zasilającym i powrotnym) musi być taka jak liczba pętli ogrzewania podłogowego. W domach jednorodzinnych zwykle instaluje się po jednym rozdzielaczu zasilającym i powrotnym na kondygnacji.
Rozdzielacze umieszcza się w specjalnych szafkach ukrytych we wnękach w ścianie, najlepiej centralnie w stosunku do pomieszczeń, w których przewidziano ogrzewanie podłogowe. Układanie poszczególnych pętli ogrzewania zaczyna się od zamocowania końca rury do rozdzielacza zasilającego.
Czym pokryć rury?
Warstwę, którą pokrywa się rury lub kable ogrzewania podłogowego, można przygotowywać na budowie z mieszaniny piasku, żwiru, wody i spoiwa – najczęściej cementowego.
W celu poprawienia elastyczności dodaje się do niej tak zwane plastyfikatory dodatkowo zwiększające także jej wytrzymałość oraz wodoi mrozoodporność. Wylewki układane na izolacji cieplnej (tak zwane pływające) bez zbrojenia powinny mieć grubość co najmniej 70-80 mm. Przy mniejszej konieczne jest zbrojenie metalową siatką w połowie grubości.
Można stosować także podkład cementowy półsuchy o większej wytrzymałości, ale trudniejszy do układania, albo wygodne w użyciu gotowe jastrychy płynne (mieszanki samopoziomujące), droższe, za to zawierające dodatki przyspieszające wiązanie, plastyfikujące i zapobiegające pękaniu (nie potrzebują zbrojenia).
W domach jednorodzinnych całkowita grubość warstwy jastrychu (wraz z przewodem) może wynosić około 65 mm, z czego 45 mm – nad rurami. W przypadku mieszanek samopoziomujących, których wytrzymałość jest większa, może to być odpowiednio 45 i 25 mm. Dzięki temu masa grzejnika podłogowego może być mniejsza, co może mieć znaczenie w domach modernizowanych.
Nie wolno jednak przesadzić z „pocienianiem” wylewki, bo może to prowadzić do jej pękania i w konsekwencji uszkodzenia rur.
W pomieszczeniach suchych można stosować podkłady anhydrytowe (z gipsu). Nie wymagają zbrojenia, nie pękają i nie kruszą się pod wpływem zmian temperatury. Są płynne, więc łatwo się je układa – mają właściwości samopoziomujące. Nie nadają się do kuchni i łazienek, gdzie mogłyby ulec zawilgoceniu.
