Połączenie kotła na paliwo stałe z pompą ciepła, kolektorami, kominkiem i z innym kotłem - ekonomiczne ogrzewanie domu
Połączenie kotła na tanie paliwo stałe z kolektorami słonecznymi, pompą ciepła, kominkiem lub z kotłem na paliwo płynne to dobry sposób na obniżenie rachunków za ogrzewanie domu bez rezygnacji z komfortu i wygody. Zobacz, jak połączyć kocioł z innymi współpracującymi źródłami ciepła.
Kotły na tanie paliwa stałe są kłopotliwe w obsłudze, urządzenia korzystające z energii słonecznej nie działają w każdych warunkach, natomiast eksploatacja bezobsługowych kotłów na paliwa płynne - gaz czy olej - albo ogrzewaczy elektrycznych dużo kosztuje. Ale to wszystko nie ma wielkiego znaczenia, jeśli ma się możliwość używania tych urządzeń na zmianę.
Kocioł + kolektory słoneczne + kominek
Kocioł na paliwo stałe i kolektory słoneczne to jedno z najpopularniejszych połączeń. Dzięki kolektorom ciepło masz właściwie za darmo. Ale w naszym klimacie jest go dużo tylko od wiosny do jesieni, i to tylko w słoneczne dni. A zatem drugie źródło ciepła jest niezbędne. W dodatku to ono ma zapewnić ogrzewanie domu, bo kolektory najbardziej opłaca się stosować do podgrzewania wody użytkowej. A zatem wybór kotła stałe decyduje o kosztach ogrzewania i o wygodzie, które na ogół nie idą w parze.
Kocioł na gaz czy olej nie wymaga obsługi ani nadzoru, ale ogrzewanie nim nie jest tanie. Jednak w domach jednorodzinnych zwykle oprócz kotła jest też kominek. Jeśli zdecydujesz się na taki z płaszczem wodnym, możesz go włączyć do instalacji z kotłem i kolektorami. Drewno jest paliwem znacznie tańszym niż gaz czy olej, więc opłaca się je nim zastąpić nawet tylko częściowo. Gdy rozpalisz w kominku, kocioł automatycznie się wyłączy. Latem, gdy ciepło jest potrzebne tylko do podgrzewania wody, dostarczą je kolektory – za darmo.
Kocioł + pompa ciepła
Kocioł i kolektory słoneczne to coraz częściej stosowane połączenie, ale ostatnio zamiast nich niektórzy wolą zainstalować pompę ciepła. Wprawdzie pompa ciepła dostarcza ciepła niemal za darmo jak kolektory słoneczne, bo pobiera energię elektryczną, ale za to działa całkiem sprawnie przy zachmurzonym niebie, nocą i zimą. W tym czasie kolektory muszą być zastąpione przez inne urządzenie grzewcze, więc w sumie koszty działania systemu z pompą ciepła są podobne jak tego z kotłem i kolektorami. Podobne są też koszty inwestycyjne, jeśli porównasz koszt zakupu kolektorów i pompy ciepła przeznaczonej do przygotowywania ciepłej wody użytkowej (typu powietrze-woda, o mocy do 3 kW).
Oczywiście pompa ciepła nie musi współpracować z kotłem, może być samodzielnie działającym urządzeniem grzewczym – wystarczy, że kupisz taką, która ma właściwą moc grzewczą. Tyle tylko, że wtedy musisz za nią odpowiednio dużo zapłacić i w rezultacie taka inwestycja nie zawsze się opłaci. Dołączenie powietrznej pompy ciepła przygotowującej jedynie c.w.u. do kotła zasilającego instalację c.o. ma sens, gdy jest on na stosunkowo tanie paliwo (gaz ziemny, węgiel, drewno). W innym przypadku opłaca się zainwestować w pompę, która całkowicie zastąpi kocioł (na olej, gaz płynny) albo grzejniki elektryczne.
Kocioł + kolektory słoneczne do ogrzewania pomieszczeń
Ogrzewanie pomieszczeń energią słoneczną uzyskiwaną dzięki kolektorom jest możliwe w naszym klimacie, ale wymaga kosztownej inwestycji. To, co odróżnia taki system od instalacji, w której kolektory przygotowują jedynie ciepłą wodę użytkową, to odpowiednio większa liczba kolektorów (najlepiej, gdy łączna powierzchnia absorberów odpowiada połowie powierzchni ogrzewanych pomieszczeń) i specjalny dwupłaszczowy zbiornik (zbiornik w zbiorniku).
Ciecz ogrzana w kolektorach zasila wymiennik ciepła umieszczony w przestrzeni między zewnętrznym a wewnętrznym płaszczem. Natomiast wymiennik ogrzewa wypełniającą tę przestrzeń wodę, która zasila instalację centralnego ogrzewania i jednocześnie ogrzewa wodę użytkową wypełniającą wewnętrzny zbiornik. W nim jest jeszcze drugi wymiennik ciepła, który może być zasilany przez kocioł (lub pompę ciepła) uruchamiający się, gdy temperatura mierzona przez zamontowany w wewnętrznym płaszczu czujnik będzie niższa od nastawionej na regulatorze.
Kocioł na paliwo stałe + kocioł na paliwo płynne
Kocioł gazowy albo olejowy możesz zmienić na znacznie tańszy w eksploatacji kocioł na paliwo stałe. Trzeba się jednak zastanowić, czy warto pozbywać się tego starego. Nowy będzie wymagał obsługi, a co się stanie, gdy domownicy opuszczą dom na dłużej? Lepiej połączyć równolegle oba kotły. Wówczas trzeba pomyśleć o zabezpieczeniu instalacji przed nadmiernym wzrostem temperatury wody prowadzącym do niebezpiecznego wzrostu ciśnienia – kotły na paliwo stałe nie mają go wbudowanego.
Polskie przepisy dopuszczają stosowanie kotłów w instalacji typu zamkniętego (w takich powinny pracować nowoczesne kotły na paliwa płynne), ale pod warunkiem zastosowania skutecznie działającego urządzenia do odprowadzania nadmiaru ciepła. Może nim być zbiornik buforowy wypełniony dużą ilością wody (500-1000 l w zależności od wielkości instalacji), która akumuluje ciepło. Umożliwia to wykorzystywanie do ogrzewania tylko takiej jego ilości, jaka jest w danej chwili potrzebna, a nie takiej, jaką wytwarza kocioł. Nadwyżkę można wykorzystać, gdy spali się paliwo – dzięki temu nie trzeba go często uzupełniać. A doprowadzenie do wrzenia dużej ilości wody wypełniającej zbiornik jest mało prawdopodobne.
Sterowanie układem odbywa się przez porównywanie temperatury wody w zasobniku buforowym z temperaturą wody powracającej z obiegów grzewczych. Gdy zostanie osiągnięta zaprogramowana różnica temperatury, regulator uruchamia przepływ wody z zasobnika do obiegów grzewczych. W przypadku gdy temperatura wody w zasobniku jest zbyt niska (kocioł na paliwo stałe nie pracuje), automatycznie uruchamia się kocioł gazowy.