Legionella w instalacjach wodnych. Jak zadbać o bezpieczeństwo wody w domowych instalacjach?
Zakażenie bakterią Legionella potwierdzone już w czterech województwach. Utrzymujące się wysokie temperatury powietrza powodują namnażanie pałeczek Legionella w instalacjach wodnych. W związku z coraz liczniejszymi zakażeniami wydane zostało polecenie wzmocnienia nadzoru nad bezpieczeństwem wody. Co można zrobić, aby bakteria ta nie wystąpiła również w domowych instalacjach?
Spis treści
- Gdzie najczęściej występują bakterie Legionella?
- Jak można się zarazić Legionellą?
- Jak chronić domową instalację przed Legionellą?
- Legionella a pompa ciepła
W związku z ostatnimi doniesieniami o zakażeniu bakterią Legionella Główny Inspektor Sanitarny zlecił jednostkom Państwowej Inspekcji Sanitarnej w kraju wzmocnienie nadzoru nad przestrzeganiem zasad bezpieczeństwa zdrowotnego wody przez zarządzających wodociągami i instalacjami wodnymi. Co można zrobić, aby bakteria ta nie wystąpiła również w naszych domach.
Gdzie najczęściej występują bakterie Legionella?
Legionella żyje w zbiornikach wodnych, zarówno morskich, jak i śródlądowych (stawach, rzekach czy jeziorach), ponieważ do wzrostu bakterii potrzebna jest wysoka wilgotność oraz wysokie stężenie dwutlenku węgla. Mogą również przedostawać się do miejskich sieci wodociągowych, wież chłodniczych, basenów termalnych, domowej instalacji wodno-kanalizacyjnej, instalacji solarnych, instalacji przeciwpożarowych czy nawilżaczy powietrza.
Kolonizacji bakterii sprzyja temperatura w zakresie 25-45°C (optymalna temperatura do ich rozwoju wynosi 38°C), niskie stężenie dezynfekantów, zastoiny wody i czynniki biotyczne takie jak obecność innych mikroorganizmów, biofilmu. Najczęściej namnażają się w stojącej wodzie (np. w sieciach wodociągowych), gdzie pojawiają się zanieczyszczenia (kamień wapienny, rdza, glony), stanowiące dla legionelli pożywkę.
Jak można się zarazić Legionellą?
Do zakażenia bakteriami Legionella dochodzi przede wszystkim drogą wziewną poprzez wdychanie aerozoli. Przebywając w kabinie prysznicowej, blisko fontanny miejskiej czy klimatyzatora. Im mniejsze są kropelki wody, tym bardziej zwiększa się szansa na przedostanie bakterii do dolnych dróg oddechowych.
Picie wody skażonej bakteriami Legionella nie prowadzi do zakażenia. Bakterie nie przenoszą się z człowieka na człowieka.
Legionelloza jest chorobą śmiertelną. Wysoka liczba zgonów jest jednak najczęściej odnotowywana wśród pacjentów z chorobami współistniejącymi (chorobami serca, płuc czy chorobami immunologicznymi).
Jak chronić domową instalację przed Legionellą?
Bakterie Legionella mogą namnażać się podczas zastoju w rurach oraz magazynowaniu w zbiornikach w wodzie. Niezbędna jest więc systematyczna dezynfekcja termiczna instalacji przez zapewnienie możliwości jej chwilowego przegrzewania (podnoszenia temperatury do wartości wyższej niż 70°C, ale nieprzekraczającej 80°C).
Już kilkuminutowe przegrzewanie sprawia, że to niekorzystne zjawisko można wyeliminować i bezpiecznie korzystać z ciepłej wody.
Aby pogodzić te wszystkie wymagania, trzeba je uwzględnić przy projektowaniu instalacji i doborze urządzeń.
Jak i gdzie wykonać badanie wody? Czy woda jest zdatna do picia?
Jak jeszcze można chronić przed bakterią w naszych domach? Warto regularnie dezynfekować urządzenia natryskowe w domu (głowice prysznicowe, nawilżacze powietrza). Co więcej, gdy nie było nas dłużej w domu należy oczyścić kran, a także odkręć wodę na przynajmniej 2 minuty, zanim zaczniemy z niej korzystać. Zalecana jest również regularna dezynfekcja jacuzzi czy basenów.
W zwalczaniu Legionelli dużą rolę do odegrania mają odpowiednie służby, jednak nie tylko. Skuteczna dezynfekcja wody oraz eliminacja Legionelli to jedno z największych wyzwań dla właścicieli sieci C.W.U. Dbając o nasze instalacje odnawialnych źródeł energii eliminujemy szansę, że do takiego zakażenia dojdzie w naszych domach. Kluczem do zminimalizowania prawdopodobieństwa zakażenia jest m.in. odpowiednia temperatura. Przed zakupem np. pompy ciepła warto sprawdzić, czy ma funkcję „antylegionella”. Zapewnia ona możliwość antybakteryjnego wygrzewania zasobnika ciepłej wody użytkowej. Ważne jest to, aby pamiętać o tej czynności i powtarzać ją cyklicznie nie tylko, gdy w naszych kraju wystąpi wzmożona zachorowalność. Wiele urządzeń ma możliwość zaprogramowania automatycznego załączania tej funkcji np. co kilka dni.
Legionella a pompa ciepła
Jak wygląda proces dezynfekcji instalacji z pompą ciepła? Najczęściej składa się z trzech etapów.
- Pierwszy to wygrzewanie wody przez pompę ciepła do maksymalnej temperatury dostępnej dla sprężarki.
- Następnie włącza się grzałka elektryczna i pracuje aż do osiągnięcia temperatury 65-70°C (dokładna wartość jest ustawiana w parametrach serwisowych).
- Trzeci etap to dezynfekcja rurociągów ciepłej wody użytkowej przy wykorzystaniu pompy cyrkulacyjnej cwu.
Woda w kranie po tym procesie jest niebezpiecznie gorąca i grozi poparzeniem, należy o tym pamiętać, zwłaszcza gdy w domu są dzieci.
Wykorzystano informacje ze strony gov.pl. Znajdziesz tu także informację o objawach zakażenia i możliwościach leczenia.
