Mniejszy koszt energii elektrycznej. Jak czytać rachunek za prąd?

Chcesz zmienjszyć koszt energii elektrycznej? Zanim zaczniesz wymieniać wszystkie żarówki na energooszczędne przypatrz się dokładnie rachunkowi. Podpowiadamy, jak czytać rachunek za prąd i jak wyciągać właściwe wnioski z tej lektury

Skomplikowany rachunek za prąd

Zazwyczaj, gdy dostajesz rachunek za prąd, od razu szukasz pogrubionej liczby oznaczającej kwotę, numeru faktury i numeru konta. Jeśli zagłębisz się w niego bardziej, możesz zacząć się zastanawiać, jaka właściwie jest należna kwota. Na wydruku możesz znaleźć bowiem około 6 albo 7 różnych składników. O kwocie, jaką płacisz za energię elektryczną oraz do kogo przekazywane są pieniądze z konkretnych opłat możesz w dużym stopniu decydować sam. Musisz tylko wiedzieć, za co odpowiadają poszczególne liczby.

Dwie opłaty

Taka formuła rachunku za prąd to nie wymysł sprzedawców, tylko efekt regulacji prawnych. Proces przebiegający od momentu wytworzenia prądu do dostarczenia do gniazdka wymaga infrastruktury, która również generuje koszty. To sieć przesyłową, liczniki, odczytywanie zapisów. Opłaty, które ponosisz, są obliczane na podstawie danych dwóch podmiotów - Operatora Systemu Dystrybucyjnego oraz sprzedawcy energii elektrycznej. W przypadku OSD masz do czynienia z dwoma rodzajami opłat:

1. opłata zmienna sieciowa,
2. opłata jakościowa.

Opłata zmienna sieciowa jest naliczana w zależności od zużycia prądu w danym okresie. Przykładowo, jeżeli w danym miesiącu zużyłeś 50 kWh, a stawka za kWh wynosi 0,23 zł możesz łatwo obliczyć, że zapłacisz w tym miesiącu 11,50 zł (50 kWh x 0,23 zł/kWh). Opłata jakościowa pokrywa koszty związane z utrzymaniem równowagi systemu elektroenergetycznego ponoszone przez Urząd Regulacji Energetyki. Oblicza się ją podobnie jak opłatę zmienną sieciową, ponieważ również zależy od wielkości zużycia. W tym przypadku możesz spodziewać się ceny ok. 0,0108 zł/kWh. Analizując ten przykład opłata wyniesie więc 0,54 zł.

Kwoty opłat stałych

Na rachunku widnieją również kwoty tzw. opłat stałych, w tym:

• opłaty za dystrybucję,
• opłaty przejściowej,
• opłaty abonamentowej.

Wysokość opłaty za dystrybucję jest różna w zależności od rodzaju układu elektrycznego. W mieszkaniu czy biurze, gdzie masz zainstalowany układ jednofazowy, wynosi zazwyczaj około 2 zł. Dla przedsiębiorstw produkcyjnych, które mają potrzebę korzystania z układu trójfazowego, opłata jest wyższa. Opłata przejściowa dotyczy zmian napięć w transformatorach. Jest to stała suma na poziomie około 2 zł. Opłata abonamentowa pobierana jest za bieżącą obsługę, np. sytuacje, kiedy pracownik przedsiębiorstwa energetycznego będzie przychodził odczytywać liczniki i wynosi zazwyczaj około 5 zł. Podsumowując, przy zużyciu 50 kWh zapłaciłbyś 21,04 zł (11,50 zł + 0,54 zł + 2 zł + 2 zł + 5 zł). Ze względu na niektóre z wymienionych opłat często zdarza się, że musisz zapłacić za prąd nawet jeżeli wcale go nie zużywas,. Doskonale wiedzą o tym np. posiadacze domków letniskowych. Wszystkie powyższe opłaty przekazywane są do Operatora.

Opłaty dodatkowe

Do tej kwoty dochodzą jednak jeszcze opłaty dla sprzedawcy – opłata za energię czynną i opłata handlowa. Dla taryfy G11 opłata za energię czynną wynosi około 0,25 zł/kWh, a opłata handlowa jest stałą i w ofertach większości dostawców plasuje się na poziomie około 4-10 zł za miesiąc. W naszym przykładzie do sprzedawcy przekazywane jest 16,50 zł (0,25 zł x 50 kWh + 4 zł). Ostateczne koszty, jakie ponosisz wynoszą więc 21,04 zł + 16,50 zł = 37,54 zł. Jak widać, kwota którą płacisz dzielona jest mniej więcej pół na pół między Operatora a Sprzedawcę. O pierwszej składowej nie możesz decydować, za to o opłacie dla Sprzedawcy już tak! Po liberalizacji rynku energii w 2007 powstało wiele podmiotów sprzedających energię elektryczną i, jeżeli dobrze poszukasz, możemy trafić na atrakcyjne stawki oferowane przez małe firmy.

Kiedy opłaca się taryfa G12

Można łatwo zauważyć, że energia w taryfach dwustrefowych jest znacznie droższa właśnie wtedy, kiedy przeciętna osoba zużywa jej najwięcej, czyli rano od 6:00 i wieczorem do 22:00. To, czy potrafisz wykorzystać zalety taryfy G12 zależy jedynie od tego, czy potrafisz i możesz zaplanować odpowiednio obowiązki domowe, np. robić pranie i włączać zmywarkę po godzinie 22. Takie rozwiązanie jest również korzystne dla osób, które pracują na nocną zmianę, albo są na emeryturze. Osoby spędzające cały dzień w domu mogą wykorzystać maksymalnie czas między godziną 13 a 15. Jeśli posiadasz dużą rodzinę, gdzie prąd używany jest głównie do oświetlenia a domownicy korzystają z podstawowych sprzętów domowych AGD i RTV o każdej porze dnia i nocy, a na dodatek nie zamierzają zmienić swoich przyzwyczajeń, polecamy taryfę jednostrefową. Taryfą dwustrefową warto natomiast zainteresować się wtedy, gdy posiadasz w domu odbiorniki prądu o dużej mocy, np. ogrzewanie elektryczne lub bojler elektryczny.

Alternatywne taryfy

Oprócz G11 oraz G12 istnieją także inne taryfy dostępne dla gospodarstw domowych, z których większość to modyfikacje taryf podstawowych.

• taryfa G12w - zwana taryfą weekendową, w której strefa z niższą stawką taryfową oprócz doliny dziennej oraz doliny nocnej obowiązuje przez cały weekend (zazwyczaj od 22 w piątek do 6 w poniedziałek). Najczęściej do strefy z niższą stawką taryfową zalicza się również święta i dni wolne od pracy.
• taryfa z gwarancją stałej ceny - zapewnia stałość wielkości opłat w określonym umową czasie, najczęściej na okres 12 miesięcy. Taryfa ta jest coraz popularniejsza, gdyż przy założeniu dalszych wzrostów cen energii ochroni przed jakimikolwiek podwyżkami w trakcie obowiązywania umowy. Dzięki temu oprócz bieżącego oszczędzania zyskasz zabezpieczenie na przyszłość.
• taryfa przedpłatowa G11p - aby z niej korzystać musisz posiadać licznik przedpłatowy. W tym celu musisz się zwrócić do dystrybutora, który dokonuje instalacji na własny koszt. W taryfie przedpłatowej często nie jest pobierana opłata abonamentowa lub jest o 50% niższa, co powoduje, że całkowite koszty zakupu energii również spadają. W taryfie przedpłatowej płacisz za energię elektryczną „z góry” kupując określoną liczbę kWh i korzystasz z niej aż do wyczerpania. Taryfa ta może być niezwykle korzystna w przypadku, gdy nie masz tytułu prawnego do zajmowanego mieszkania, bądź wynajmujesz je innym osobom. Nie istnieje wówczas ryzyko, że najemca zostawi cię z niezapłaconymi rachunkami za energię.

Jak sprawdzić, która taryfa będzie najlepsza?

Dobrym pomysłem może być stworzenie godzinowego grafiku, na który nanosisz czas pracy urządzeń a następnie godziny stref czasowych, które obowiązują w poszczególnych taryfach. Agata (24 lata, singielka) cały dzień pracuje, a po pracy zazwyczaj wychodzi z koleżankami na drinka. Wraca do domu między 20 a 22 i dopiero wtedy, albo w weekendy, ma okazję zrobić pranie. Również wieczorem suszy włosy, prasuje, czyta książki przy sztucznym świetle. Najlepszą taryfą dla Agaty będzie G12r. Z drugiej strony przyjrzyj się przykładowi pani Janiny i pana Leszka, którzy od 10 lat są na emeryturze. Wstają skoro świt i kładą się spać przed 22. W godzinach nocnych (między 22 a 6) zazwyczaj nie zużywają prądu. Pranie mogą zrobić w czasie tzw. doliny dziennej, między godziną 13 a 15. Korzystniejsza będzie dla nich taryfa G11, w której stawki w ciągu dnia są niższe niż w przypadku G12. Jak widać, przed podpisaniem umowy dobrze jest zastanowić się, kiedy najczęściej korzystamy z prądu.

Artykuł przygotowany na podstawie materiałów firmy Energie 2