Energia elektryczna w domu

Otaczamy się coraz większą liczbą urządzeń i przedmiotów, które wymagają zasilania energią elektryczną. Dlatego instalacje elektryczne w naszych domach muszą być coraz bardziej rozbudowane i coraz lepiej zabezpieczone przed skutkami ewentualnych awarii.

W najlepszym razie potrzebujemy prądu do oświetlenia, zasilania pompy tłoczącej wodę, kotła c.o., lodówki, pralki, telewizora czy drobnego sprzętu AGD. Coraz częściej dochodzą do tego inne dodatkowe urządzenia i instalacje, na przykład komputery, automatyczne bramy, rolety, żaluzje, okna dachowe, instalacja alarmowa, system odlodzeniowy itp. Bez energii elektrycznej nie jesteśmy w stanie funkcjonować...

W zasadzie nie ma innych możliwości zaopatrzenia domu w energię elektryczną jak przyłączenie go do sieci energetycznej będącej własnością działającego w okolicy zakładu energetycznego. Produkcja prądu na własną rękę w indywidualnej elektrowni wiatrowej lub małej wodnej, choć teoretycznie możliwa, to raczej pomysł dla zakręconych ekologów. Zakład nie odmówi nam przyłączenia do sieci, jeśli z technicznego punktu widzenia będzie to możliwe. Czasem może to jednak trochę potrwać, zwykle nie dłużej niż 12 miesięcy. Oczekiwanie może się wydłużyć nawet do kilku lat, gdy będziemy chcieli się podłączyć do sieci jako jedyni w okolicy i trzeba ją będzie w tym celu rozbudować.

Dzisiaj możemy już zdecydować, od kogo będziemy kupować energię – czy od tego samego przedsiębiorstwa energetycznego, które jest operatorem sieci zasilającej, czy też od innego sprzedawcy.

Jakie przyłącze elektryczne?

Przyłącze stałe. Aby czerpać energię elektryczną z sieci zewnętrznej, należy zgodnie z określonymi warunkami przyłączenia wydanymi przez operatora systemu dystrybucyjnego (lokalnego zakładu energetycznego) wybudować odpowiednie przyłącze. Mimo istnienia wielu ramowych przepisów każde z tych przedsiębiorstw, a nawet działające w ich ramach zakłady rejonowe, prowadzi własną politykę i stawia swoim odbiorcom różne wymagania. Zgodnie z ustawą Prawo energetyczne zakład ma obowiązek dostawy energii elektrycznej – zawarcia umowy przyłączeniowej, jeżeli istnieją techniczne i ekonomiczne warunki dostarczania energii, a potencjalny odbiorca spełnia warunki przyłączenia do sieci i odbioru energii. Ustawa zawiera przy tym zastrzeżenie, że jeżeli przyłączenie nie jest ekonomicznie uzasadnione, zakład ma prawo odmówić lub rozliczyć się z wnioskodawcą na podstawie rzeczywistych kosztów. W praktyce w takiej sytuacji wnioskodawca musi sfinansować budowę urządzeń sieciowych niezbędnych do realizacji przyłącza. Może to być budowa lub rozbudowa stacji transformatorowej, budowa linii napowietrznej lub kablowej itp. W normalnych warunkach za przyłączenie nowego odbiorcy zakład pobiera opłatę określoną w taryfie, a jej wysokość zależy od wielkości mocy przyłączeniowej (w kilowatach) określonej w umowie. Wysokość opłaty określa się, mnożąc liczbę kilowatów przez stawkę taryfową określoną przez zakład energetyczny w umowie zawieranej z potencjalnym odbiorcą energii.

Zobacz galerię 2 zdjęcia

Autor: Wiktor Greg

Zobacz galerię 2 zdjęcia

Autor: Wiktor Greg

Stawki taryfowe obejmują wszystkie sprawy zwią-zane z budową przyłącza:

• projektowe;
• geodezyjne;
• uzgodnienie dokumentacji;
• zgłoszenie w starostwie (zgodnie z przepisami na budowę przyłącza nie potrzeba pozwolenia na budowę);
• zakup potrzebnych materiałów;
• wykonanie robót;
• prowadzenie nad nimi nadzoru;
• próby i pomiary;
• opłaty za zajęcie terenu.

Jeżeli długość przyłącza przekracza 200 m, zakład pobiera za każdy metr dodatkową opłatę.

Przyłącze tymczasowe. Jeśli przyłącze ma charakter tymczasowy, to znaczy ma służyć tylko przez określony czas, nie dłuższy niż rok (na przykład podczas trwania budowy), opłatę za jego wykonanie zakład energetyczny określa w umowie o przyłączenie. Wysokość kosztów zależy od warunków sieciowych.

Przyłącze tymczasowe jako docelowe. Niektóre zakłady energetyczne przewidują w swoich taryfach rozwiązanie w pewnych sytuacjach bardziej opłacalne. Jeżeli potencjalny odbiorca zdecyduje się na budowę docelowego przyłącza i wykorzystywanie go do zasilania placu budowy, zakład pobiera tylko jedną opłatę liczoną tak jak za przyłącze docelowe. Warunkiem jest określenie mocy docelowej.

Instalacje elektyczne w domu

Dom może być wyposażony w instalacje elektryczne standardowe i specjalne. Już na etapie projektowania, w fazie koncepcji, dobrze jest zdecydować, jakie chcemy mieć w naszym domu. Warto także zdecydować, czy chcemy mieć instalację standardową zarządzaną tradycyjnie, czy też wolimy system inteligentny.

Tak wczesne sprecyzowanie potrzeb pozwoli uniknąć przeróbek w gotowym budynku. Warto pamiętać, że instalacje elektryczne w domach mieszkalnych zwykle układa się pod tynkiem.

W przypadku niektórych instalacji wymagających stosunkowo drogiego osprzętu, na przykład wchodzącego w skład systemu inteligentnego zarządzania, można w pierwszym etapie ułożyć tylko przewody lub nawet jedynie rurki instalacyjne, a dopiero później do rurek wciągnąć przewody i dokupić pozostałe kosztowne elementy.

Innym rozwiązaniem umożliwiającym etapową rozbudowę instalacji jest zastosowanie listew instalacyjnych zamiast rurek pod tynkiem. Tak pomyślana instalacja jest bardzo „elastyczna” – można ją rozbudowywać etapami, nie niszcząc ścian. Oprócz nich można również zamontować wybrane instalacje ochronne i specjalne:

• wideodomofonową (lub przynajmniej dzwonkową);
• sygnalizacji pożaru;
• sygnalizacji wycieku toksycznych substancji, najczęściej tlenku węgla (CO);
• sygnalizacji wycieku płynów;
• zewnętrznej ochrony odgromowej;
• wewnętrznej ochrony przed przepięciami (pochodzenia burzowego i łączeniowymi);
• sygnalizacji włamania;
• antenowej;
• rezerwowego zasilania całego budynku lub wybranych obwodów (UPS, zespół prądotwórczy).