Jakich materiałów użyć i o czym pamiętać podczas budowy nowego balkonu?

Dostawiony balkon to najłatwiejszy sposób na dobudowanie go do modernizowanego domu. Taka konstrukcja pozwala uniknąć mostka cieplnego pojawiającego się w tradycyjnych balkonach. Nie obciąża też samego budynku. Sprawdź, co musisz wiedzieć decydując się na dobudowę balkonu.

Balkon tylko punktowo połączony z budynkiem to coraz częstsze rozwiązanie stosowane w domach energooszczędnych oraz poddawanych termomodernizacji. Zwykle takim balkonem zastępuje się starą, zniszczoną płytę balkonową. Całkowite lub częściowe dostawienie go do domu jest technicznie prostsze niż zrobienie nowego, wspornikowego, trwale związanego z konstrukcją stropu albo wieńca. Taki balkon może mieć różną konstrukcję i różny kształt, jest też pretekstem do urozmaicenia bryły budynku oraz stworzenia ciekawego elementu na elewacji.

W małych domach często projektuje się go razem z zewnętrznymi schodami lub zadaszeniem. Balkon może być tylko z jednej strony oparty na słupkach, a z drugiej na belce zamocowanej do ściany, częściowo podwieszony albo podtrzymany od dołu zastrzałem. Może być też konstrukcją całkowicie niezależną od budynku. Dobudowane balkony są popularne za naszą zachodnią granicą. W Polsce też pojawia się zainteresowanie konstrukcjami tego typu. Są firmy, które specjalizują się w stalowych zabudowach, służą też wsparciem projektowym i konstrukcyjnym. Balkony z drewna są najczęściej wykonywane przez lokalnych rzemieślników, cieśli lub stolarzy.

Dobudowa balkonu – na co narażona jest konstrukcja?

Balkon jest narażony na parcie i ssanie wiatru, musi też przenieść ciężar przebywających na nim osób i przedmiotów. Balkon wspornikowy musi wytrzymać obciążenie 500 kg/m². Nieco mniejsze obciążenia zakłada się na tarasie – 200 kg/m². Dostawiony balkon to najczęściej konstrukcja samonośna oparta na słupach postawionych na niezależnym od domu fundamencie. Może jednym bokiem opierać się na wieszakach przymocowanych do muru lub belce przykręconej do ściany. Taką mieszaną konstrukcję najłatwiej przytwierdzić do ściany jednowarstwowej.

W przypadku ściany z termoizolacją przed przymocowaniem balkonu do muru trzeba najczęściej rozebrać fragment ocieplenia. Jeżeli dom ma ściany trójwarstwowe i balkon ma się częściowo oprzeć się na ścianie, musimy związać go z warstwą konstrukcyjną muru. Gdy jest zbudowany w konstrukcji szkieletowej, łączymy go ze słupkami konstrukcyjnymi. Fundamentem pod słupy wolno stojącego balkonu mogą być zarówno cztery stopy, jak i płyta. Jeśli zamierzamy wykorzystać istniejącą płytę tarasową, powinna ona mieć odpowiednią nośność.

Wsparcie dobudowanego balkonu na czterech wspornikach

Jeżeli balkon jest wsparty na czterech podporach, działa podobnie jak dostawione do budynku rusztowanie. Ma całkowicie niezależną konstrukcję, którą trzeba ustabilizować i połączyć z bryłą budynku. Balkony stalowe najczęściej łączy się ze ścianą kotwami wklejanymi. Ze względów przeciwpożarowych unika się kotew wkręcanych – ich plastikowe fragmenty w wysokiej temperaturze mogą się stopić. Elementy drewniane prostopadłe do ściany mocuje się za pomocą wieszaków, poziome belki lub słupy łączy się punktowo kotwami.

Z czego wykonać dobudowany balkon? Stal czy drewno?

Dostawiony balkon najczęściej robi się ze stali lub z drewna. Można też dostawić balkon żelbetowy, jednak jego budowa jest bardziej skomplikowana, wymaga bowiem zastosowania deskowania albo – w przypadku prefabrykatów – użycia ciężkiego sprzętu do przywiezienia i zainstalowania elementów konstrukcyjnych. Wybór materiału zależy od projektu i efektu, jaki chcemy osiągnąć. Balkony w domach jednorodzinnych to rozwiązania szyte na miarę. W konstrukcjach stalowych używa się profili otwartych lub zamkniętych. Te pierwsze zwykle stosuje się, jeżeli balkon ma mieć charakter nieco industrialny. Zamknięte pasują raczej do rozwiązań klasycznych.

Stal, z której robi się balkony, musi być starannie zabezpieczona przed korozją. Najczęściej wykorzystuje się stal ocynkowaną, czasami dodatkowo nanosi się na nią lakier proszkowy. Z drogiej stali nierdzewnej zazwyczaj wykonuje się jedynie drobne elementy balustrad. Części konstrukcji mogą być spawane i przywożone na budowę w większych zestawach lub skręcane – wtedy ich transport jest łatwiejszy. Są transportowane w płaskich paczkach i montowane w podobny sposób jak meble z Ikei. Rodzaj zastosowanych połączeń stalowych zależy między innymi od możliwości użycia na budowie ciężkiego sprzętu – gotowe zespawane elementy balkonu mogą ważyć nawet 500 kg. Balkon stalowy jest trwalszy niż drewniany i nie wymaga konserwacji, jednak drewniany ma wiele uroku i szczególnie dobrze pasuje do domów o tradycyjnej architekturze stojących poza miastem.

Dobudowa balkonu z drewna

Do budowy balkonów z drewna używa się belek o wymiarach dobranych do rozpiętości i kształtu konstrukcji. Elementy drewniane, szczególnie w miejscach prostopadłych do włókien, należy starannie zabezpieczyć przed wilgocią – zaimpregnować je oraz osłonić obróbkami blacharskimi.

Wykonanie podłogi w dobudowanym balkonie

Może być pełna i szczelna lub ażurowa, przepuszczająca wodę. Wtedy ścieka ona między elementami podłogi na teren poniżej. Na lekkich balkonach stalowych producenci proponują na przykład wykonanie aluminiowej wanny z odprowadzeniem wody. Dzięki temu nie przesiąka ona przez podłogę. Na takiej pełnej podstawie można zrobić podest z desek tarasowych lub ułożyć płyty betonowe albo kamienne na podkładkach. Lepiej nie stosować tam wylewki betonowej ze względu na różną rozszerzalność stali i betonu oraz wynikające z tego ryzyko jej pękania. W przypadku drewnianych balkonów poszyciem mogą być też deski nabite na legary konstrukcyjne. Zamiast desek można wykorzystać wodoodporną płytę OSB. Wierzch płyty należy zaizolować przeciwwodnie, na przykład papą termozgrzewalną. Jeżeli balkon ma szczelną podłogę, trzeba zapewnić na nim 1,5-3-procentowy spadek od budynku. Najczęściej kształtuje się go przez nachylenie legarów lub nabicie łat pod płytę albo deski. Wokół dużego balkonu warto zrobić rynnę z rurą spustową. Z małego o powierzchni kilku metrów kwadratowych woda może swobodnie ściekać po krawędziach.

Na balkonie, pod którym nie ma tarasu (tam, gdzie nie będzie przeszkadzała kapiąca z góry woda), można zrobić ażurową podłogę. Należy wówczas zastosować odpowiednio grube deski (minimum 2 cm) i ułożyć je luźno, tak aby umożliwić spływanie wody. Za granicą nawet na stalowych balkonach widuje się często ażurowe poszycie. Bezpośrednio na ruszcie stalowym są wówczas układane betonowe płyty na podkładkach.

Zobacz galerię 5 zdjęć

Autor: Andrzej Szandomirski

Drewniana konstrukcja wspiera się na dwóch słupach usztywnionych zastrzałami. Z drugiej strony belki są zamocowane do murowanej ściany

Czy dobudowa balkonu przyniesie korzyści energetyczne?

Balkon na niezależnej konstrukcji może być też świadomym wyborem, gdy chcemy ograniczyć ucieczkę ciepła z domu, i to zarówno w domu nowo budowanym, jak i poddawanym termomodernizacji. Konstrukcja klasycznego balkonu to najczęściej płyta opierającą się na wysuniętych ze stropu belkach stropowych lub wysunięta wspornikowo z wieńca żelbetowego. Jest to miejsce, w którym zazwyczaj jest przerwana warstwa izolacji i występuje liniowy mostek ciepła. W nowoczesnych konstrukcjach stosuje się wprawdzie elementy będące łącznikami izolacyjnymi, w których między żelbetowymi elementami balkonu i stropu połączonymi zbrojeniem umieszcza się materiał izolacyjny (zastępuje się w ten sposób mostek liniowy kilkoma mostkami punktowymi, które powodują mniejsze straty energii), jednak jest to jeszcze rozwiązanie mało popularne w budownictwie jednorodzinnym. Wykorzystanie takiego łącznika podwyższa wprawdzie koszt zakotwienia płyty, ale obniża wydatki związane z wykończeniem balkonu. W przypadku domu poddawanego termomodernizacji, aby była ona skuteczna, ocieplenie powinno być ułożone zarówno od dołu, jak i od góry płyty balkonowej. Pojawiają się przy tym problemy estetyczne oraz techniczne. Platforma balkonu wygląda wtedy na ciężką i masywną.

Jeśli między poziomem posadzki a progiem drzwi balkonowych nie ma wystarczającej ilości miejsca na dodatkowe ocieplenie, trzeba często zmniejszać wymiar drzwi. Od strony wnętrza konieczne może się okazać wybudowanie progu. Zmiany wymaga też miejsce mocowania balustrady do ściany. Należy również zrobić nowe obróbki. Przypomina to nieco budowanie nowego balkonu, a efekt wizualny i tak nie zawsze jest satysfakcjonujący. Dlatego wielu inwestorów decyduje się na zlikwidowanie starego balkonu i zbudowanie nowego dostawionego, który łączy się z domem tylko punktowo i nie powoduje takiej ucieczki ciepła.

Zuzanna Podwysocka