Szlifowanie - jak pracować szlifierką do drewna? VADEMECUM

Szlifierka do drewna to niezbędnik w warsztacie stolarza hobbysty. Szlifowanie drewna i materiałów drewnopochodnych wymaga znajomości podstawowych zasad, wiedzy na temat obrobki drewna i efektywnego sprzętu. Jak pracować szlifierką do drewna?

Panuje powszechne przekonanie, że szlifowanie powierzchni przy użyciu elektronarzędzi to zajęcie zarezerwowane dla profesjonalistów. Nic bardziej mylnego. Mając podstawową wiedzę dotyczącą odpowiedniego doboru narzędzi oraz zasad BHP, związanych z tego rodzaju pracą, możemy swobodnie podjąć się szlifowania różnych materiałów. Pierwsze pytanie, które należy postawić sobie przed wyborem odpowiedniej szlifierki brzmi – jaki materiał chcemy poddać obróbce? W pierwszej części naszego małego vademecum, zajmiemy się wskazówkami dotyczącymi szlifowania powierzchni drewnianych.

Rodzaje szlifierek do drewna

Szlifowanie drewna wymaga użycia odpowiednich narzędzi, przeznaczonych do tego typu zadań. W pracy nad materiałem drewnianym, najlepiej sprawdzają się szlifierki taśmowe, oscylacyjne bądź mimośrodowe (w tym także szlifierki typu DELTA).

Szlifierki taśmowe do drewna

Jeśli powierzchnia, z którą mamy do czynienia charakteryzuje się dużymi rozmiarami i jest płaska, najlepszym wyborem będzie szlifierka taśmowa. To najwydajniejsza z odstępnych na rynku narzędziowym szlifierek. Najczęściej, szerokość taśmy w tego typu szlifierkach wynosi 75 mm, ale możemy spotkać także dużo bardziej wydajne szlifierki o szerokości taśmy 110 mm. Dzięki dużej wydajności szlifierki taśmowe pozwalają na szlifowanie dużej powierzchni w stosunkowo krótkim czasie, przy zachowaniu gładkiej i jednolitej powierzchni.

Ze względu na to, iż tego rodzaju szlifierki przeznaczone są przede wszystkim do pracy w liniowym zakresie ruchu, świetnie sprawdzą się np. gdy zalecane jest szlifowanie tylko wzdłuż włókien drewna. Mankamentem szlifierek taśmowych jest budowa podstawy, która uniemożliwia dotarcie do narożników. Krawędź taśmy, czyli części roboczej, nie jest jednocześnie krawędzią stopy, więc powierzchnie, np. tuż przy ścianie, są dla szlifierki taśmowej niedostępne.

Szlifierki do drewna - oscylacyjne i mimośrodowe

Większą uniwersalnością zastosowania cechują się szlifierki mimośrodowe i oscylacyjne. Te dwa rodzaje szlifierek są do siebie bardzo zbliżone w sposobie funkcjonowania, a różni je głównie kształt i powierzchnia stopy.

Szlifierki mimośrodowe charakteryzują się okrągłym kształtem stopy. Średnice ich części roboczych to najczęściej 125 mm bądź 150 mm. Oczywiście w tym wypadku zachodzi także wyżej wspomniana zależność - im większa powierzchnia robocza, tym większa wydajność pracy. Powierzchnia robocza szlifierek mimośrodowych jest mniejsza od szlifierek oscylacyjnych. Zaletą mniejszej stopy jest natomiast łatwiejsza praca w trudno dostępnych miejscach.

Zdecydowanie bardziej wydajne są większe szlifierki oscylacyjne, których stopa ma kształt prostokąta bądź kwadratu. Inną odmianą szlifierek oscylacyjnych są szlifierki typu DELTA. Ich mała, trójkątna stopa sprawia, iż łatwo za ich pomocą obrobić powierzchnie niedostępne dla większych szlifierek. Jednak właśnie mała stopa sprawia również, że nie nadają się one zbytnio do większych powierzchni i znajdują zastosowanie głównie w trudno dostępnych miejscach.

W większości powyższych szlifierek, papier zamocowuje się przy pomocy rzepów. Jednak niektóre szlifierki oscylacyjne zostały zaopatrzone w zaciski. Ich przewaga nad rzepami jest taka, iż pozwalają one na podpięcie praktycznie każdego dostępnego papieru bądź płótna ściernego, przyciętego do rozmiaru stopy. Większość sprzedawanych arkuszy papieru to wymiarowa wielokrotność rozmiarów stopy szlifierki, a więc docięcie nie stanowi większego problemu.

Szlifowanie drewna za pomocą innych narzędzi

Zabierając się za szlifowanie możemy także skorzystać z wiertarki zaopatrzonej w odpowiednie akcesoria, np. tarczę gumową z trzpieniem (standardowa średnica to 125 mm) i rzepem, do której można stosować ogólnie dostępne krążki ścierne na rzep. Do szlifowania drewna można także wykorzystać szlifierki kątowe, jednak wymaga to dużej wprawy w ich użyciu i niezwykłej uwagi podczas pracy. Korzystanie z tego rodzaju szlifierek w przypadku drewna, stwarza ryzyko nieodwracalnego zniszczenia obrabianego materiału.

Efektywne szlifowanie drewna

Szlifowanie drewna zawsze powinniśmy zaczynać od „grubego” papieru, przechodząc stopniowo do papieru o coraz mniejszym ziarnie. Najlepiej, jeśli każdy kolejny papier jest 2 razy drobniejszy. Przykładowo, jeśli zaczynamy szlifowanie od gradacji K40, to kolejny papier powinien mieć gradację K80, a ostateczne szlify powinniśmy wykonać papierem K160.

Przed ostatnim szlifowaniem, dobrze jest zagruntować powierzchnię rozcieńczonym lakierem podkładowym, co pozwoli usunąć powstałe „włoski”, które mogą powodować niepożądaną chropowatość powierzchni.

Bezpieczeństwo podczas szlifowania

Podczas szlifowania każdego rodzaju materiału należy stosować się do zasad BHP. W przypadku drewna, należy przede wszystkim pamiętać, iż powstający w trakcie ostatecznego szlifowania drobny pył jest niezwykle łatwopalny, a w większym stężeniu nawet wybuchowy. Dlatego zawsze powinniśmy zadbać o odpowiednią wentylację pomieszczenia, w którym pracujemy.  Podstawą podczas szlifowania drewna jest także maska ochronna, która zapobiegnie wdychaniu szkodliwego pyłu. Para porządnych rękawic, powinna natomiast chronić przed ewentualnym wbiciem drzazgi.