Najważniejsze miejsca w dachu krytym dachówkami i najczęstsze problemy z ich wykonaniem
Oszczędzanie za wszelką cenę na budowie dachu może sprawić, że tak jak w przysłowiu "chytry dwa razy płaci" - zafundujemy sobie najdroższe pokrycie w okolicy. Przy budowie dachu zwróć uwagę na te 3 miejsca: okap, kalenicę, krawędź dachu.
Autor: Wienerberger
Dachówki szczytowe muszą być mechanicznie zamocowane do łat, na przykład przykręcone (fot. WIENERBERGER)
Okap
Prace nad okapem zaczyna się jeszcze przed rozpoczęciem krycia dachu. Trzeba wtedy wykonać jego obróbki z blachy. Oprócz nich wzdłuż okapu należy zamontować haki rynnowe oraz grzebienie (wróblówki) lub grzebienie z kratką umożliwiającą wlot ściśle określonej ilości powietrza pod dachówki, np. 200 cm2/m.
Źle wykonany okap, z zaślepionym wlotem powietrza, może zakłócić wentylację pod pokryciem. Wskutek nieprawidłowych obróbek dekarskich woda może też podciekać pod pokrycie wzdłuż linii okapu. Obróbka blacharska powinna odprowadzać skroploną parę lub krople wody deszczowej spływające po wstępnym kryciu do rynny albo poza okap.
Jakiego by rozwiązania nam nie zaproponowano, pod żadnym pozorem folia dachowa czy papa nie mogą być bezpośrednio przykryte blachą. Należy zadbać, aby najniższy pas folii kończył się na obróbce blacharskiej w taki sposób, by nie był wystawiony na promienie słoneczne (wiąże się to z niewielką odpornością folii dachowych na promienie UV) ani żeby na styku z blachą nie tworzyło się zagłębienie. Nie może też kończyć się przed obróbką.
Kalenica
Ponieważ w kalenicy znajduje się zwykle szczelina odprowadzająca powietrze spod pokrycia, miejsce to może być potencjalnym źródłem przecieków. Wystarczy drobna nieszczelność i deszczówka zacznie dostawać się pod połać, zawilgacając ocieplenie i więźbę.
Kalenicę wykańcza się więc gąsiorami. Pod nimi powinna się znaleźć specjalna taśma (lub uszczelka kalenicowa) wyprowadzona na dachówki po obu stronach kalenicy. Tworzy ona izolację zapobiegającą podwiewaniu deszczówki lub śniegu pod gąsiory, a jednocześnie umożliwia odprowadzenie powietrza spod pokrycia.
Taką taśmę układa się na łacie kalenicowej, która powinna być zamontowana na właściwej wysokości. Inaczej gąsiory zostaną umieszczone zbyt wysoko (nie spełniając tym samym swojej ochronnej funkcji) lub zbyt nisko (uniemożliwiając wentylację pokrycia).
Ponadto w kalenicy problematyczny często okazuje się ostatni rząd dachówek, mimo że pod ten rodzaj pokrycia najczęściej można zaplanować rozstaw łat na połaci w taki sposób, że wszystkie rzędy dachówek są rzędami pełnymi i nie trzeba ich przycinać pod gąsiorami.
Pewne trudności mogą sprawiać jedynie krótkie połacie (z krótkimi krokwiami) – nie dłuższe niż 3-4 m, na których zaplanowanie pełnych rzędów dachówek (tak, że w ostatnim dachówki nie będą przycięte) niestety może się nie udać. A wtedy niezbędne jest mechaniczne zamocowanie dociętych dachówek (w rzędzie sąsiadującym z kalenicą) do łat. W przeciwnym razie może się okazać, że trzymają się one wyłącznie dzięki paskom kleju na brzegu taśmy kalenicowej.
Autor: Andrzej Szandomirski
Aby kanały wentylacyjne w dachu działały poprawnie, w okapie często wystarczy zamontować grzebień z kratką wentylacyjną
Krawędź dachu
Krawędzie boczne połaci, zwane wiatrownicami, są szczególnie narażone na silne podmuchy. Jeśli zostaną nieprawidłowo wykończone, podczas gwałtownych wichur może dojść do podwiewania dachówek i ich spadania z połaci. Dlatego rezygnacja z mechanicznego łączenia dachówek szczytowych (krawędziowych) z łatami spowoduje, że będą one trwały na swoim miejscu do pierwszej silnej wichury.
W szczytach dachu wiatr może też wdmuchiwać krople deszczu lub płatki śniegu pod pokrycie, szczególnie jeśli wybierzemy wariant bez dachówek szczytowych, za to z zabezpieczeniem krawędzi połaci szerokim, wygiętym pod kątem prostym pasem obróbki blacharskiej – teoretycznie poprawne rozwiązanie, w którym zwykle zapomina się o szczelnych połączeniach takiej obróbki z dachówkami. Wskutek tego spływająca z dachu woda dostaje się tamtędy pod pokrycie.
Szczyty budynku można wykańczać na wiele sposobów, najpewniejsze jest zastosowanie dachówek szczytowych. Można je znaleźć w ofercie producentów dopasowane do każdego modelu, a nawet z różnymi wcięciami uwzględniającymi różny rozstaw łat.