Na jaki kredyt mnie stać? Jak ocenia się zdolność kredytową 2025?
Zdolność kredytowa to podstawowy czynnik, który decyduje o wysokości kredytu. Jest wyliczana dla każdego kredytu zawsze indywidualnie i zależy od szeregu czynników. Najważniejsze to wysokość stóp procentowych, dochody, wydatki. Zdolność kredytowa w ciągu ostatnich trzech latach zmniejszyła się drastycznie, ale obecnie nastąpiła stabilizacja.
Spis treści
- Kredyty mieszkaniowe – spadek zainteresowania
- WIBOR – wpływ na zdolność kredytową
- Dobra historia kredytowa - wyższa zdolność kredytowa
- Zdolność kredytowa – kalkulatory
- Zdolność kredytowa Polaków nie jest wysoka
Klienci banków, handlowcy, deweloperzy oczekują na obniżki stóp procentowych. Ich wysokość zmniejszyła liczbę udzielanych kredytów hipotecznych w 2024 r. Dopłaty do kredytów w 2023 r. z rządowego programu PiS, na pewien czas zwiększyła liczbę transakcji, ale jednocześnie wywindowała ceny mieszkań do niespotykanych poziomów, szczególnie w największych miastach w Polsce.
Kredyty mieszkaniowe – spadek zainteresowania
Aż 65% bankowców zapytanych o zainteresowanie kredytami na zakup nieuchronności po zakończeniu programu „BK2” zauważyła spadek. Z najnowszych badań Biura Informacji Kredytowej wynika, że banki odnotowały istotny spadek popytu na kredyty mieszkaniowe. Za podstawową przyczynę spadku popytu banki uznały prognozy odnośnie sytuacji na rynku mieszkaniowym i zaostrzenie kryteriów udzielania kredytów mieszkaniowych. We wrześniu 2024 r. o kredyt mieszkaniowy wnioskowało 28,51 tys. potencjalnych kredytobiorców w porównaniu do 36,57 tys. rok wcześniej, co przekłada się na spadek o 22% rok do roku. Natomiast w porównaniu do sierpnia 2024 r. liczba osób wnioskujących o kredyt mieszkaniowy wzrosła o 8,0%. Średnia wartość wnioskowanego kredytu mieszkaniowego wyniosła we wrześniu 2024 r. 444,74 tys. zł i była wyższa o 6,6% niż we wrześniu 2023 r. W porównaniu do sierpnia 2024 r. także wzrosła o 3,2%.
WIBOR – wpływ na zdolność kredytową
Wskaźnik WIBOR (Warsaw Interbank Offered Rate) to średnia stawka procentowa kredytów międzybankowych. Ma na niego wpływ wysokość stóp procentowych NBP. Wysokość wskaźnika jest zmienna i ustalana codziennie. Jest kluczowym wskaźnikiem dla rynku finansowego. Ma wpływ na wysokość comiesięcznych rat. Wahania są widoczne zwłaszcza przy kredytach hipotecznych ze zmiennym oprocentowaniem, których raty zmieniają się rosnąc lub spadając w zależności od jego wartości.
Największy wzrost stopy referencyjnej NBP nastąpił w 2021 r., kiedy Rada Polityki Pieniężnej podnosiła stopy procentowe 11 razy z poziomu 0,1% do 6,75%. Obecnie od października 2023 stopa referencyjna NBP wynosi 5,75%. To wpłynęło na stabilizację WIBOR, który utrzymuje się na niemal niezmiennym poziomie. Dzięki temu w ostatnich miesiącach poprawiła się zdolność kredytowa.
Dobra historia kredytowa - wyższa zdolność kredytowa
Osoby o tych samych zarobkach i wydatkach mogą mieć różną zdolność kredytową ze względu historię kredytową. Planując zaciągnięcie kredytu na wyższą kwotę warto wcześniej korzystać z ofert kredytowych banków i spłacać swoje wierzytelności regularnie. Banki zawsze przed udzieleniem kredytów sprawdzają informacje czy starające się o nie podmioty lub osoby korzystały z pożyczek, w jakich wysokościach i czy spłaty następowały regularnie. Wszelkie te informacje są dostępne w Biurze Informacji Kredytowej (BIK). Raport BIK to jedna z ważnych informacji o klientach kredytowych. Korzystanie z kredytowych produktów banków i regularne, terminowe spłaty rat zwiększa wiarygodność. Raporty BIK obejmują okres ostatnich 5 lat.
Zdolność kredytowa – kalkulatory
Zdolność kredytowa to szacunkowa kwota, którą każdy bank oblicza indywidualnie. Oczywiście najważniejszym czynnikiem wpływającym na ustalenie zdolności kredytowej są dochody. Do określania szacunkowej wartości zdolności kredytowej służą udostępnione przez banki kalkulatory. Uwzględniono w nich zmienne w postaci:
- liczby kredytobiorców,
- miesięcznego dochodu netto (umowa o pracę),
- sumy miesięcznych rat kredytów, pożyczek itp.,
- liczby osób na utrzymaniu,
- miesięcznych stałych wydatków (zakupy, czynsz, media itp.),
- okres spłaty.
Wiele banków uwzględnia przy ustalaniu zdolności kredytowej kwoty ze świadczeń Rodzina 800+.
Przykładowa symulacja przygotowana przez udostępniony kalkulator banku PKO BP: kredytobiorca z miesięcznym dochodem 4000 zł, sumą innych rat 400 zł, debetów na kontach i kartach - 3000 zł, brakiem osób na utrzymaniu i okresie spłaty 20 lat ma zdolność kredytową 155 000 zł. Po zmianie liczby kredytobiorców na 2 osoby i miesięcznego dochodu na 10 000 zł. Zdolność kredytowa wzrasta do 525 000 zł. Przy dodaniu dwojga dzieci na utrzymaniu i kwoty wynikającej ze świadczenia 800+ kwota zdolności kredytowej wynosi 485 000 zł.
Na podstawie kalkulatora zdolności kredytowej dla kredytu hipotecznego udostępnionego w serwisie bankier.pl dla kredytobiorców z dochodem netto 10 000 zł, ratami innych kredytów w wysokości 400 zł, sumie kosztów utrzymania – 3000 zł, okresie spłaty 20 lat i oprocentowania stałego 7,85% zdolność kredytowa wynosi 495 690 zł, przy racie kredytu wynoszącej 4100 zł miesięcznie.
Zdolność kredytowa Polaków nie jest wysoka
Wartości zdolności kredytowej obliczone przez ogólnodostępne kalkulatory to szacunki, które mogą się różnić od rzeczywistych dokładnych obliczeń. Przy staraniach o kredyt warto udać się do kilku banków, których wyliczenia mogą się od siebie różnić.
Już jednak z szacunków wynika, że rodzina o zarobkach w wysokości aktualnej mediany zarobków w gospodarce narodowej w Polsce ma zdolność kredytową w kwocie wystarczającej jedynie na zaciągnięcie kredytu hipotecznego na niewielkie mieszkanie maks do 30 m2. To w żadnym stopniu nie zaspokoi potrzeb mieszkaniowych rodzin w największych miastach Polski, gdzie występuje największe zapotrzebowanie.
Strefa Cegielnia - nowe osiedle na Wzgórzach Krzesławickich
Autor: ATAL
Wizualizacja całego osiedla na terenie dawnej cegielni w Zesławicach
