Jeden dodatek węglowy na jeden adres! Jest rządowa instrukcja dla gmin. Kto dostanie dopłatę do węgla?

Wyłudzenie dodatku węglowego to coraz bardziej powszechny problem. Wniosek o dodatek węglowy składają osoby nieuprawnione, które w deklaracji CEEB nie podały ogrzewania węglem jako głównego źródła ciepła. Dodatkowo mieszkańcy jednego domu lawinowo zaczęli deklarować osobne gospodarowanie, a dodatek węglowy miał przysługiwać na każde gospodarstwo domowe. Samorządy zgłaszają rządowi liczne problemy związane z przyznawaniem dodatku węglowego i rozpatrywaniem wniosków. Rząd wydał w odpowiedzi "Poradnik dla samorządów dotyczący wypłaty dodatku węglowego". Kto otrzyma dodatek węglowy zgodnie z nowymi wytycznymi? Będzie tylko jeden dodatek węglowy na jeden adres.

W związku z zamieszaniem dotyczącym wypłaty dodatków węglowych, które wynika głównie z tego, że Polacy kombinują i pobierają niesłusznie świadczenie, pojawiła się rządowa instrukcja, która ma ukrócić proceder wyłudzania pieniędzy. Wiele osób ubiega się o kilka dodatków węglowych na jeden piec. Rodziny razem zamieszkujące stają się nagle oddzielnymi, jednoosobowymi gospodarstwami domowymi. Co pozwala otrzymać nie 3 tysiące dopłaty do węgla, a 6, 9 czy nawet 12 tysięcy złotych. Przygotowana przez ministerstwo instrukcja ma uszczelnić ustawę o dodatku węglowym i wyjaśnić wszystkie wątpliwości. Nakłada też na urzędników obowiązek dokładnej weryfikacji danych podawanych we wnioskach o wypłatę dodatku węglowego.

Dodatek węglowy - nowa poprawka rządu do ustawy. Jeden dodatek na jeden adres

Poseł Marek Suski (PiS) zapowiedział w piątek 2 września poprawkę do ustawy o dopłatach do źródeł ciepła. Twierdzi, że zmiana jest po to, by dodatek nie był wykorzystywany jako sposób zarobkowania. Została przyjęta poprawka, że na jeden adres zamieszkania będzie można dostać jedno dofinansowanie! Powiedział też, że gminy będą mogły przeprowadzać wywiady środowiskowe, jeśli urzędnicy nabiorą podejrzeń, że ktoś kto nie jest uprawniony, składa wniosek o dodatek węglowy lub dodatek do innego rodzaju źródła ciepła.

Ministerstwo Klimatu i Środowiska opracowało "Poradnik dla samorządów dotyczący wypłaty dodatku węglowego". Dokument zawiera dokładne wyjaśnienia dotyczące weryfikowania wniosków o wypłatę dodatku węglowego. Z poradnika ministerstwa wynika, że na jeden piec przysługuje tylko jeden dodatek i koniec z kilkoma dodatkami na jeden dom!

Co to jest dodatek węglowy

Dodatek węglowy to jednorazowe świadczenie w wysokości 3 tys. zł. Przysługuje gospodarstwu domowemu, w którym główne źródło ogrzewania zasilane jest paliwem stałym. Na potrzeby ustawy o dodatku węglowym przez paliwa stałe rozumie się węgiel kamienny, brykiet lub pelet zawierające co najmniej 85% węgla kamiennego.

Komu przysługuje dodatek węglowy?

Dodatek węglowy przysługuje gospodarstwom domowym, które spełniają jednocześnie następujące warunki:

• głównym źródłem ogrzewania gospodarstwa domowego musi być kocioł na paliwo stałe, kominek, koza, ogrzewacz powietrza, trzon kuchenny, piecokuchnia, kuchnia węglowa lub piec kaflowy na paliwo stałe,
• wskazane we wniosku o dodatek węglowy źródło ogrzewania zasilane jest węglem kamiennym, brykietem lub peletem zawierającymi co najmniej 85% węgla kamiennego,
• wskazane we wniosku o dodatek węglowy źródło ogrzewania jest wpisane lub zgłoszone do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków (CEEB).

Dodatek węglowy a skład gospodarstwa domowego i miejsce zamieszkania

Przez gospodarstwo domowe, o którym mowa w ustawie z dnia 5 sierpnia 2022 r. o dodatku węglowym, rozumie się:

• osobę fizyczną samotnie zamieszkującą i gospodarującą (gospodarstwo domowe jednoosobowe) lub
• osobę fizyczną oraz osoby z nią spokrewnione lub niespokrewnione pozostające w faktycznym związku, wspólnie z nią zamieszkujące i gospodarujące (gospodarstwo domowe wieloosobowe).

I ta definicja gospodarstwa domowego była dość dowolnie interpretowana. Prowadziła do sytuacji, że rodzina mieszkająca w jednym domu, składała kilka wniosków o dodatek węglowy. Ministerstwo Klimatu i Środowiska doprecyzowuje w poradniku, co uznajemy za gospodarstwo domowe. I dlaczego można dostać tylko jeden dodatek na jeden piec.

Prowadzenie wieloosobowego gospodarstwa domowego wiąże się ze wspólnym zamieszkiwaniem, gospodarowaniem (w tym wspólnym ponoszeniem kosztów paliwa czy wykonywaniem wspólnie obowiązków domowych) oraz pozostawaniem w faktycznym związku (współdziałanie w celu zaspokojenia wspólnych potrzeb życiowych).

W celu wyjaśnienia wątpliwości w zakresie pojęcia wspólnego gospodarowania, został przytoczony fragment jednego z wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego określającego definicję wspólnego gospodarowania: „Wspólnie gospodarować oznacza wspólne prowadzenie gospodarstwa domowego. Cechami charakterystycznymi dla prowadzenia wspólnego gospodarstwa domowego może być udział i wzajemna ścisła współpraca w załatwianiu codziennych spraw związanych z prowadzeniem domu, niezarobkowanie i pozostawanie w związku z tym na całkowitym lub częściowym utrzymaniu osoby, z którą prowadzi się gospodarstwo domowe, a wszystko dodatkowo uzupełnione cechami stałości, które tego typu sytuację charakteryzują. Na okoliczność wspólnego gospodarowania składają się różne elementy, jak ponoszenie kosztów i opłat za mieszkanie, opieka udzielana w chorobie, wykonywanie zwykłych czynności związanych z prowadzeniem gospodarstwa domowego, dysponowanie wspólnym dochodem z przeznaczeniem na zaspokojenie potrzeb życiowych.”(I OSK 1483/16).

Koniec z kilkoma dodatki węglowymi na jeden piec

W przypadku gospodarstw domowych jednoosobowych koniecznym jest warunek samotnego zamieszkiwania i gospodarowania. Wobec tego nie można uznać, że w jednym lokalu mieszkalnym (bądź budynku jednorodzinnym) prowadzonych jest kilka jednoosobowych gospodarstw domowych. W przypadku deklarowanych kilku gospodarstw domowych (zarówno jednoosobowych, jak i wieloosobowych) zamieszkujących wspólnie w budynku jednorodzinnym (bądź w lokalu mieszkalnym), korzystających ze wspólnego źródła ogrzewania, podczas rozpatrywania wniosku o wypłatę dodatku węglowego nie można opierać się tylko na fakcie złożenia kilku oddzielnych wniosków. Wspólne ponoszenie kosztów ogrzewania wskazuje bowiem na fakt współdziałania w celu zaspokojenia wspólnych potrzeb życiowych.

Wobec tego wydaje się niezasadne, aby gospodarstwa te otrzymały oddzielnie kilka dodatków węglowych na wspólne źródło ciepła!

Czy trzeba być zameldowanym w lokalu, żeby dostać dodatek węglowy?

Dla przyznania dodatku węglowego kluczową informacją jest faktyczne zamieszkiwanie i prowadzenie gospodarstwa domowego w danym miejscu, na obszarze gminy, do której składa się wniosek. Nie jest konieczne zameldowanie w miejscu zamieszania.

Tylko jeden dodatek na jeden dom

Gospodarstwo domowe, które wynajmuje lokal mieszkalny lub któremu jest on użyczany, może wnioskować o przyznanie dodatku węglowego - nie jest istotne kto jest właścicielem lokalu. Istotnym jest, że dla jednego lokalu nie może być złożony więcej niż jeden wniosek o wypłatę dodatku węglowego (np. złożenie dodatku przez najemcę oraz przez właściciela). Uprawnioną osobą do otrzymania dodatku węglowego jest ta, która faktycznie dysponuje lokalem i prowadzi w nim swoje gospodarstwo domowe (co w przypadku wątpliwości może być zweryfikowane np. poprzez żądanie przedstawienia umowy najmu).

Ostrzejsza weryfikacja wniosków o dodatek węglowy i podawanych w nich danych

Zgodnie z art. 2 ust. 15 ustawy o dodatku węglowym gmina zobowiązana jest do weryfikacji wniosku o wypłatę dodatku węglowego.

Należy wskazać, że weryfikując prawdziwość danych wskazanych we wniosku o wypłatę dodatku węglowego i dążąc do ustalenia stanu faktycznego, należy kierować się wszystkimi informacjami, które znajdują się w gminie. Rozpatrując wniosek o dodatek węglowy gmina może brać pod uwagę m.in. informacje zebrane w wyniku:

• dodatków osłonowych;
• świadczeń socjalnych np. zasiłków stałych, okresowych, świadczeń 500+;
• deklaracji dotyczących wywozu odpadów;
• innych dostępnych dokumentów np. dokumentów skarbowych.

Gmina sprawdzając wniosek o dodatek węglowy może zażądać dodatkowych dokumentów

Dodatkowo, w przypadku powzięcia przez gminę wątpliwości przy rozpatrywaniu wniosku o dodatek węglowy, gmina może żądać przedstawienia dodatkowych dokumentów. Przykładowo - deklaracji podatkowej, umowy najmu, orzeczenia o rozwodzie czy separacji.

Warto zaznaczyć, że w przypadku uzasadnionych wątpliwości, co do informacji zawartych we wniosku o dodatek węglowy organ zawsze może wezwać wnioskodawcę do złożenia dodatkowych wyjaśnień. Ponadto oświadczenia wnioskodawcy zawarte we wniosku o wypłatę dodatku węglowego składane są pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń i w przypadku uzasadnionych wątpliwości konieczne jest zawiadomienie organów ścigania.

Źródło informacji: Poradnik dla samorządów dotyczący wypłaty dodatku węglowego