Dlaczego warto ściółkować rośliny w ogrodzie? Jakie ściółki stosować?
Ściółkowanie to zabieg prosty - polega na przykrywaniu powierzchni gleby wokół roślin materiałem organicznym, mineralnym albo sztucznym. Dlaczego warto ściółkować rośliny? Jaką ściółkę wybrać i jak stosować?
Autor: GettyImages
Kora sosnowa to znakomity materiał ściółkujący
Spis treści
- Dlaczego warto rozkładać ściółkę w ogrodzie?
- Jak stosować ściółkę w ogrodzie?
- Ściółka z kory
- Ściółka z trocin
- Ściółka ze zrębków
- Ściółka ze słomy
- Ściółka ze żwiru i grysu
- Ściółka z keramzytu
Ściółkowanie gleby w ogrodzie to naśladowanie przyrody. W naturze nie ma pustych miejsc – każdy skrawek ziemi porastają rośliny albo wypełniają butwiejące liście, igliwie, szyszki, obumarłe fragmenty łodyg, rozkładające się drewno. To jest właśnie ściółka. Bez niej ziemia pod wpływem słońca i wiatru łatwo ulega erozji – wysycha (bo woda, zamiast wsiąkać w podłoże, spływa po powierzchni) i zamienia się w pył.
Dlaczego warto rozkładać ściółkę w ogrodzie?
- Ściółka tworzy warstwę buforową. Chroni ziemię przed szybkim parowaniem wody, dzięki czemu ogród można znacznie rzadziej podlewać.
- Zimą zabezpiecza glebę przed przemarzaniem, a latem przed nadmiernym nagrzewaniem (jest to szczególnie ważne na przykład w uprawie powojników, które najlepiej rosną w słonecznym miejscu, pod warunkiem że podłoże jest chłodne i wilgotne).
- Ściółka w ogrodzie zapobiega też wzrostowi chwastów, ponieważ trudno im się przebić przez jej warstwę, a jeśli już wyrosną, łatwo je wyrwać. Ściółka organiczna (kora, trociny, zrębki, słoma) to także doskonały nawóz.
- Rozkładając się, tworzy próchnicę, która jest nie tylko źródłem substancji odżywczych potrzebnych roślinom, ale również poprawia strukturę gleby. Im więcej jest próchnicy w ziemi, tym jest ona bardziej pulchna i przewiewna, a jednocześnie lepiej zatrzymuje wilgoć. W takiej glebie żyje dużo pożytecznych mikroorganizmów, które poprawiają zdrowotność podłoża - rozkładają toksyny, na przykład te dostarczane do środowiska wraz ze środkami ochrony roślin, a także eliminują bakterie i grzyby wywołujące choroby roślin.
- Ściółki takie jak żwir, grys i niemielona gruba kora w pewnym stopniu chronią ogród przed ślimakami, ponieważ nie lubią one wędrować po ostrym, chropowatym podłożu.
Jak stosować ściółkę w ogrodzie?
Najlepiej rozkładać ściółkę wiosną, gdy ziemia jest wilgotna i już się ogrzała (ale można to zrobić również latem). Jeżeli zostanie rozłożona zbyt wcześnie, utworzy warstwę izolacyjną, pod którą rozmarzanie gleby będzie trwało znacznie dłużej. W konsekwencji rośliny później rozpoczną wegetację i będą wolniej rosły. Podłoże trzeba odchwaścić i lekko spulchnić motyczką. Jeśli ziemia jest sucha, należy ją podlać. Warstwa ściółki organicznej powinna mieć grubości około 5 cm, a żwiru lub grysu – 3 cm.
Ściółka z kory
Kora drzew to numer jeden wśród materiałów przeznaczonych do ściółkowania ziemi w ogrodzie. W sprzedaży jest kora świeża i przekompostowana.
- Świeża kora - zakwasza glebę, dlatego taką korą można nią przykryć ziemię wokół różaneczników, azalii, kalmii, kiścieni, pierisów, wrzosów, wrzośców, a także borówek, hortensji, żurawin i roślin iglastych.
- Kora przekompostowana - do ściółkowania innych roślin lepsza jest kora przekompostowana. Można kupić korę o różnym stopniu rozdrobnienia, także mieloną. Większej frakcji używa się do ściółkowania drzew, krzewów i żywopłotów, mniejszej – na rabatach bylinowych. Kora wolno się rozkłada, zamieniając w próchnicę (im jej kawałki są większe, tym wolniej zachodzi ten proces), więc wystarczy ją uzupełniać raz na kilka lat. Jej warstwa w ogrodzie powinna mieć grubość 5 cm.
Ściółka z trocin
Trociny do ściółkowania można kupić w tartaku albo zamówić przez Internet. Przed zastosowaniem w ogrodzie trzeba je przekompostować. W tym celu należy je zwilżyć wodą i wymieszać z nawozem azotowym, na przykład saletrą amonową (3-4 kg na 1 m3 trocin). Ścinki drzew zawierają mało azotu, a jest on potrzebny mikroorganizmom przeprowadzającym ich rozkład. Dostarczenie go z nawozem sprawi, że proces rozkładu będzie przebiegał sprawnie. Po kilku miesiącach leżakowania powstanie kwaśny kompost - doskonały do ściółkowania azalii, różaneczników, wrzosów, borówek, żurawin i iglaków. Jeżeli do kompostowanego materiału zostanie dodana także kreda (około 3 kg na 1 m3 ścinków drzewnych), utworzy się kompost o odczynie obojętnym, który nadaje się do ściółkowania większości roślin. Rozkłada się go warstwą grubości 5 cm i uzupełnia co kilka lat.
Ściółka ze zrębków
Wielu właścicieli ogrodów ma rębarkę do rozdrabniania gałęzi i pędów pozostałych po cięciu krzewów, żywopłotów oraz drzewek owocowych. Zwykle ścinki są pakowane w worki i jako odpady zielone zabierane przez firmę wywozową. Tymczasem zrębki są cennym materiałem organicznym, którym można wyściółkować ziemię wokół krzewów ozdobnych i jagodowych, drzewek oraz truskawek. Przed ich zastosowaniem w ogrodzie należy je przekompostować z dodatkiem nawozu azotowego i kredy (podobnie jak trociny). To, jak długo będą tworzyć ściółkę, zależy od tego, czy pocięte zostały młode zielone pędy i liście, czy zdrewniałe gałązki. Zwykle utrzymują się na powierzchni gleby przez kilka lat, a po rozłożeniu zamieniają w próchnicę.
Ściółka ze słomy
Słoma jako ściółka sprawdza się przede wszystkim w warzywniku. Wyścieła się nią zagony ogórków, cukinii, rabarbaru i niskich odmian pomidorów, stosuje się ją też do ściółkowania truskawek i poziomek. Słoma zabezpiecza owoce przed chorobami, na przykład szarą pleśnią, ponieważ izoluje je od wilgotnej ziemi. Owoce nie gniją i są czyste, można je więc jeść wprost z zagonu, poza tym szybciej dojrzewają. Słoma szybko się rozkłada, dlatego co roku lub raz na dwa lata trzeba jej dokładać. Jej zaletą jest to, że sprzyja rozwojowi pożytecznych mikroorganizmów glebowych i dżdżownic. To one decydują o rozkładzie materii organicznej w glebie i sprawiają, że staje się ona żyźniejsza. Niestety, pod warstwą słomy mogą się zagnieździć nornice, szczególnie jesienią, gdy szukają kryjówek na przetrwanie zimy. Słomę rozkłada się warstwą grubości 8- 10 cm; po pewnym czasie osiada.
Ściółka ze żwiru i grysu
Żwir i grys mają różnorodną barwę i są sprzedawane w kilku frakcjach, na przykład 4-8, 8-12, 8-16, 16-22 mm. Są dekoracyjne, jednak należy je stosować z rozwagą. Najładniej wygląda ogród, w którym kamyki w tej samej tonacji kolorystycznej tworzą jednolite tło dla roślin. Rabaty wysypane kilkoma rodzajami kruszywa o kontrastowej barwie mogą (choć nie muszą) wyglądać kiczowato. Żwir i grys podkreślają urodę roślin o interesującym kształcie oraz dekoracyjnych liściach. Trzeba pamiętać, że pod wpływem deszczu z wapieni i dolomitów wypłukiwane są związki, które odkwaszają glebę, dlatego lepiej ich nie rozkładać wokół roślin lubiących kwaśne podłoże (różaneczników, azalii, wrzosów). Zaletą kruszyw jest to, że są trwałe. Nie trzeba ich dosypywać, ponieważ nie zmieniają objętości. Rozkłada się je warstwą grubości 3-4 cm bezpośrednio na ziemi lub na tkaninie przepuszczalnej dla wody i powietrza (cienka geowłóknina, agrowłóknina, mata szkółkarska), w której zrobiono otwory i posadzono rośliny.
Ściółka z keramzytu
Keramzyt - drobne brązowe granulki mają średnicę od 2 do 20 mm. Powstają w procesie wypalania gliny ilastej. Można go rozkładać między roślinami. Ma podobne właściwości jak żwir, ale ponieważ jest lżejszy od wody, w czasie podlewania lub deszczu może spływać z powierzchni rabat. Dlatego najlepiej umieścić go wokół rośliny około 2 cm poniżej powierzchni gruntu. Sprawdza się też w pojemnikach i donicach.
Autor: GettyImages
Kora sosnowa to znakomity materiał ściółkujący
