Funkcjonalne oświetlenie w kuchni - jakie wybrać światło do kuchni?
Dobre światło w kuchni to też warunek sukcesów kulinarnych. Odpowiednie oświetlenie tworzy nastrój do wypoczynku, a także podnosi walory estetyczne pomieszczenia.
Autor: Marcin Czechowicz
Gdy energia elektryczna drożeje, również sposób oświetlenia kuchni ma ogromne znaczenie dla jej oszczędzania. Racjonalne będzie używanie światła sztucznego tylko tyle, ile trzeba, i wtedy, kiedy jest ono rzeczywiście konieczne.
Nowoczesna kuchnia wymaga kilku rodzajów oświetlenia. Konieczne jest równomiernie oświetlające ją światło ogólne. Atmosferę bliskości tworzy odpowiednio oprawiony światłem stół. Zadaniom kulinarnym sprzyja doświetlony blat roboczy, a wygodę korzystania z szafek podnoszą zainstalowane w nich źródła światła. Przy pracach kuchennych liczą się staranność i koncentracja, dlatego tak ważne jest równomierne oświetlenie. Punkty świetlne należy zaprojektować równocześnie z planowaniem wystroju kuchni, aby konieczne prace instalacyjne wykonać jeszcze przed jej wykończeniem.
Światło w centralnym miejscu na suficie
Zainstalowane w centralnym miejscu na suficie światło jest niezbędne w każdej kuchni – tego rodzaju oświetlenia używamy najdłużej i najczęściej. W niewielkim pomieszczeniu oświetlenie centralne przesuwa się bezpośrednio nad stół. W dużej kuchni górne oświetlenie sytuuje się jednocześnie w dwóch miejscach: pośrodku pomieszczenia oraz nad stołem.
Umieszczone centralnie światło daje dość równomierne oświetlenie całej kuchni. Należy je zaplanować tak, by najpierw odbijało się od sufitu, a następnie padało na pozostałe sprzęty – dzięki temu unikniemy powstawania cieni. Oprawy dające światło ogólne łatwo dobrać do stylu kuchni i jej wielkości. W tej roli sprawdzi się umieszczona centralnie stylowa lub nowoczesna lampa czy neutralny w odbiorze plafon. Do opraw najlepiej wykorzystać nowoczesne energooszczędne źródła światła, na przykład świetlówki kompaktowe czy lampy LED. Bardziej nowoczesny wygląd nada kuchni system lampek zamocowanych na linkach. Światło umieszczone w suficie podwieszanym sprawia, że wnętrze wydaje się wyższe i bardziej przestronne – zamiast z płyty g-k efektowną przegrodę można stworzyć z tafli mrożonego szkła. Zastosowanie kilku obwodów elektrycznych pozwala włączać oświetlenie stopniowo.
Oświetlenie stołu w jadalni
Stół jadalniany wymaga jasnego, odpowiednio doświetlającego całe pomieszczenie światła ogólnego – dobrym jego źródłem są świetlówki kompaktowe o mocy 16 W. Równocześnie światło zamontowane nad stołem służy podkreśleniu jego funkcji i urody.
Zwróć uwagę na efekty, jakie daje barwa światła
W kuchni szczególną uwagę należy zwrócić na efekty, jakie daje barwa światła.
Funkcjonalność barwy. Warto stosować źródła światła o ciepłej barwie – w zimnym świetle potrawy wyglądają mało apetycznie. Ciepła barwa światła wprowadza nastrój relaksu, uspokaja.
Nowe źródła światła. Do niedawna światło ciepłe dawała żarówka, zimne zaś świetlówki i LED-y. Dzisiaj zarówno halogeny, jak i świetlówki oraz lampy LED-owe mogą dawać ciepłe światło.
Temperatura światła. Odcień bieli światła określa temperatura barwowa (TC) mierzona w stopniach Kelvina. Światło ciepłe ma temperaturę barwową poniżej 3300 K, a zimne powyżej 5000 K.
Wskaźnik oddawania barw (Ra). Jego maksymalną wartość (100) przypisuje się światłu dziennemu. W kuchni sprawdzi się światło o Ra powyżej 80.
Ważne cyfry. Źródła światła są oznaczone trzycyfrowym kodem – pierwsza cyfra określa współczynnik oddawania barw, pozostałe temperaturę barwową. I tak świeże mięso w świetle 827 będzie soczyste i czerwone, a w barwie 960 będzie mało apetyczne ze względu na wysoką temperaturę barwową (60, czyli 6000 K).
Ważne cyfry. Źródła światła są oznaczone trzycyfrowym kodem – pierwsza cyfra określa współczynnik oddawania barw, pozostałe temperaturę barwową. I tak świeże mięso w świetle 827 będzie soczyste i czerwone, a w barwie 960 będzie mało apetyczne ze względu na wysoką temperaturę barwową (60, czyli 6000 K).
Doświetlenie miejsc roboczych- blatów, kuchenki, zlewozmywaka
Usytuowane w suficie światło ogólne nie zapewnia doświetlenia miejsc roboczych, które są zwykle rozmieszczone pod ścianami. Przygotowując posiłki, stoimy plecami do oświetlenia centralnego – w ten sposób mało efektywnie wykorzystujemy energię, ale także cierpi na tym nasz wzrok, a ponadto zwiększa się ryzyko skaleczenia czy oparzenia. Co więcej, zastosowanie tylko oświetlenia ogólnego sprawi, że kuchnia będzie pełna nieprzyjemnych cieni. Dlatego należy je uzupełnić – dodatkowe źródła światła wzmacniają światło umieszczone pośrodku pomieszczenia, a kilka lamp minimalizuje liczbę zacienionych miejsc. Niezbędne jest równomierne oświetlenie blatów, kuchenki i zlewozmywaka, czyli miejsc pracy, przy których przygotowujemy posiłki. Najlepiej w tej roli sprawdzają się nienagrzewające się lampy halogenowe lub LED-y umieszczane w otworach wyciętych w spodzie szafek wiszących. Stosuje się też płaskie długie świetlówki montowane w specjalnych oprawach bezpośrednio pod szafkami kuchennymi.
Coraz częściej w tym miejscu sytuuje się także diody LED umieszczone na pasku – nie tylko doświetlają blat, ale też są ozdobne. Odległość pomiędzy poszczególnymi punktami świetlnymi powinna wynosić 40-60 cm. Inny wariant to umieszczenie pod szafkami lamp na szynach. Służą do tego halogenowe reflektory na wysięgnikach, rozmieszczone co 60- 70 cm albo specjalne kinkiety ze światłem padającym w dół.Nowym miejscem roboczym w kuchni i wyzwaniem dla oświetlenia stała się wyspa. Najczęściej umieszcza się na niej kuchenkę z blatem roboczym oraz zlewozmywak. Dlatego wygodnym sposobem jej oświetlenia jest zamontowane w okapie kuchennym światło punktowe.Stworzeniu efektownej aranżacji kuchennej sprzyjają podświetlone meble kuchenne z przeszklonymi frontami. Ich producenci oferują coraz więcej bardzo nowoczesnych zestawów z fabrycznie zamontowanym oświetleniem. Uczynią one wnętrze bardziej przytulnym i ciepłym. Najczęściej stosuje się żarówki halogenowe 12 V oraz lamy LED.
