Wiklina w domu i ogrodzie. Jak wyplatać z wikliny
Wiklina i plecione z niej wyroby mają wielowiekową tradycję, a ich popularność nie słabnie. Do czego i jak wykorzystać wiklinę? Jak wyplatać z niej przedmioty?
Wiklina to młode pędy różnych gatunków wierzby krzewiastej. Są giętkie, więc od dawna używano ich do wyplatania przedmiotów użytkowych i dekoracyjnych. Najczęściej używana jest wiklina okorowana, która jest jasnobrązowa, ale stosuje się również pędy z korą, które są znacznie ciemniejsze – brązowe z odcieniami czerni i zieleni. Wiklina może być również barwiona lub malowana. Z pędów barwionych wykonuje się ornamenty w koszach, fotelach, sofach itp. Maluje się raczej całe przedmioty wykonane z wikliny, żeby nieco zmienić ich wygląd, nadać im bardziej stylowy wyraz.
Na większą skalę wiklinę pozyskuje się z wierzby amerykańskiej, wiciowej zwanej konopianką, migdałowej i purpurowej, ale nadają się tu także pędy wierzb sadzonych chętnie w ogrodach, na przykład wierzby wawrzynkowej, iwy, długokończystej, białej, pięciopręcikowej, kruchej, szarej, siwej. Są proste, sprężyste i giętkie, można je więc łatwo przeplatać. Są dobrym materiałem do tworzenia nie tylko koszyków i mebli, ale także wielu lekkich, przydatnych w ogrodzie konstrukcji, takich jak niskie płotki wokół rabat, kratki dla roślin pnących, podpórki dla gatunków o wiotkich pędach, a także osłony na doniczki i kosze, w których można sadzić rośliny. Takie elementy wyposażenia ogrodu – dzięki naturalnemu charakterowi materiału, z którego są wykonane – doskonale wpisują się w kompozycje roślinne. Chociaż oferta handlowa jest duża, warto wypróbować swój talent i poczuć satysfakcję z samodzielnego wykonania potrzebnych w ogrodzie elementów z wikliny.
Zobacz galerię zdjęć: Wiklina - inspiracje
Autor: Gettyimages
Wiklinowe meble w sypialni wyglądają lekko i przytulnie.
Spis treści
- Zobacz galerię zdjęć: Wiklina - inspiracje
- Wiklina – ekologia i rękodzieło
- Rodzaje wikliny
- Wyplatanie z wikliny
- Gdzie pasuje wiklina
- Skąd pozyskać wiklinę
- Wiklinowe meble i inne przedmioty
- Wiklina w ogrodzie
- Konserwacja wikliny
Wiklina – ekologia i rękodzieło
Wiklina jest ładna, lekka i trwała. To produkt wpisujący się w trendy ekologiczne. W razie zniszczenia przedmioty wiklinowe można po rozłożeniu na mniejsze fragmenty włożyć do kompostownika, w którym po pewnym czasie ulegną rozkładowi.
Wyroby z wikliny w większości wypadków są wykonywane ręcznie (poza matami produkowanymi maszynowo). Mimo zmiennych mód plecionkarstwo wciąż działa. Są pasjonaci, którzy prowadzą warsztaty, na których można nauczyć się wyplatać różne przedmioty z wikliny.
Generalnie wiklina jest tanim materiałem, ale połączenie surowca naturalnego z pracą ręczną, często o wymiarze cennego rękodzieła, może i powinno kosztować.
Rodzaje wikliny
Po ścięciu wierzbowe pędy poddawane są w zakładach wikliniarskich obróbce, czyli są moczone, podgrzewane, korowane i suszone, a czasami też farbowane. Od sposobu przygotowania zależy, jaką wiklinę otrzymamy do dalszych prac. Elementy małej architektury oraz meble ogrodowe wyplata się często z gałązek nieokorowanych, czasami niepoddawanych żadnej obróbce, a do wykonania przedmiotów mających zastosowanie w pomieszczeniach używa się pędów wyselekcjonowanych i okorowanych. Do dyspozycji jest:
- wiklina zielona
Świeże pręty jednoroczne o dużej wilgotności stanowią surowiec do produkcji wikliny białej lub czerwonej. Niekiedy używa się jej do wyplatania koszy;
- wiklina powietrznie sucha
To wiklina zielona suszona, ale niekorowana. Pręty w trakcie suszenia tracą około 50% masy w wyniku odparowania wody. Takiej wikliny można użyć do wyplatania, ale należy ją moczyć około 7-14 dni w zimnej wodzie albo zaparzyć. Wiklina powietrznie sucha nadaje się do wyplatania elementów przeznaczonych na zewnątrz, m.in. mebli, koszy, płotów. Wiklina ta jest zazwyczaj przeznaczana do dalszej obróbki, np. korowania;
- wiklina czerwona (gotowana)
Białe drewno wikliny w czasie gotowania pod wpływem zawartych w korze barwników i kwasu salicylowego staje się ceglastobrązowe. Po okorowaniu i wysuszeniu pręty mają różne odcienie, zależnie od gatunku wikliny;
- wiklina biała (moczarkowana)
Zielone wierzbowe pręty wstawia się wczesną wiosną do moczarek, czyli do wody w naturalnych rozlewiskach, stawach lub specjalne przygotowanych basenach. Gdy uaktywni się miazga twórcza stymulująca pojawienie się młodych listków (zazwyczaj na początku maja), można takie wierzbowe pręty okorować;
- wiklina barwiona
Gotowaną i okorowaną wiklinę można zabarwić, a następnie ponownie wysuszyć.
Wyplatanie z wikliny
Do wyplatania nie należy wykorzystywać świeżych pędów ściętych latem w okresie pełnej wegetacji roślin, bo są kruche i będą się łamać. Jeżeli mimo oporu materii uda się wykonać zaplanowaną pracę, napotkamy kolejną trudność: wiklina będzie wysychać, a więc tracić wodę i zmniejszać swoją objętość. To sprawi, że w plecionkach pojawią się nieplanowane szpary.
Lepszą metodą jest wykorzystanie pędów zebranych jesienią i sezonowanych. Świeżą, niekorowaną, ściętą późną jesienią wiklinę można pozostawić na dworze do wiosny – będzie nadawać się do wyplatania i nie trzeba jej moczyć przed użyciem. Przesuszoną niekorowaną wiklinę po kilku miesiącach sezonowania można przed użyciem moczyć przez mniej więcej 2 tygodnie. Odzyska swoją elastyczność i będzie się nadawać do wyplatania, a wykonane z niej wyroby nie będą się rozsychać (po wypleceniu należy je ponownie wysuszyć).
Uwaga! Nie wszyscy mają zdolności i cierpliwość do wyplatania z wikliny. Nie oznacza to, że trzeba z niej zrezygnować. Płoty i różne inne osłony można zbudować z kupionych gotowych, przygotowanych do samodzielnego montażu elementów.
Gdzie pasuje wiklina
Wyroby wiklinowe przez swoje naturalne pochodzenie doskonale wpisują się w aranżacje ogrodu. Można kupić dekoracyjne figury, pojemniki na kwiaty, płotki i maty wyplecione z wikliny. Fotele i stoliki na tarasie są nie tylko wygodne, ale też praktyczne. Nawet pozostawione na deszczu długo zachowają ładny kształt i wygląd.
Wiklina sprawdza się również w aranżacji wnętrz. I nie muszą być to wyłącznie pomieszczenia w stylu rustykalnym. Ten prosty naturalny materiał może stanowić element wielu kompozycji, zarówno jako wiodący motyw, jak i dodatek.
Doskonale wpisuje się w styl boho, gdzie będzie świetnie wyglądać obok miękkich tkanin, plecionych makatek i przedmiotów z innych materiałów z natury – trzciny, bambusa, trawy morskiej. Wiklinowe przedmioty znajdziemy we wnętrzach skandynawskich obok jasnych prostych mebli i rękodzielniczych dywanów oraz innych tkanin. Świetnie pasują w stylu kolonialnym, ponieważ są równie naturalne jak wyroby z rattanu, bambusa i różnych gatunków drewna egzotycznego. Wiklinę z powodzeniem można wykorzystać też w minimalistycznych wnętrzach w stylu nowoczesnym. Jej skromny, prosty wygląd nie będzie wyróżniał się w prostych stylizacjach.
Autor: Gettyimages
Skąd pozyskać wiklinę
Jeżeli chcemy samodzielnie wykonać przedmioty z wikliny, musimy postarać się o proste cienkie pędy wierzbowe. W tym celu można:
> znaleźć w Internecie adresy firm wikliniarskich i ich oferty sprzedaży wikliny z aktualnymi cenami;
> odwiedzić plantację wikliny i tam kupić lub zamówić potrzebną nam ilość witek i kijów;
> wykorzystać pędy wierzbowe, dereniowe czy leszczynowe wycięte podczas ogrodowych prac pielęgnacyjnych i sezonowane przez kilka miesięcy
Wiklinowe meble i inne przedmioty
Meble wiklinowe będą dobrze wyglądać nie tylko na tarasie czy w sypialni, ale także w salonie. Plecione fotele i/lub sofa oraz stolik stworzą lekki komplet, który ociepli każde wnętrze. Dla miłośnika lektury przy kominku dobrym rozwiązaniem może być wiklinowy fotel bujany. Obok znajdziemy krzesła i taborety, szafki, etażerki, pojemniki na gazety, lampy i wiele innych przedmiotów, które można wykorzystać we wnętrzach. Wiklinowe kosze, koszyczki, patery, pojemniki przydadzą się w kuchni, salonie, łazience. Popularne są także domki lub legowiska dla zwierząt.
Wiklina w ogrodzie
To przede wszystkim maty wiklinowe, które mogą być wykorzystane na wiele sposobów. W ogrodzie lub na balkonie można z nich wykonać osłony płotków zapewniające dyskretne wydzielenie przestrzeni prywatnej. Taka mata będzie stanowić porządną przeszkodę dla intruzów w ogrodzie, więc można nią wydzielić warzywnik lub rabatę z kwiatami. Gęsta mata będzie też powstrzymywać kurz i inne zanieczyszczenia. Wiklina pięknie wkomponuje się w roślinność. Może stanowić tło dla roślin w innym kolorze albo podporę dla pnączy. Maty z wikliny można też zastosować jako daszki dające przyjemny cień na tarasie lub balkonie.
Z wikliny wyrabia sią również konstrukcje używane na placu zabaw dla dzieci, np. szałasy, domki, budki. Bardzo atrakcyjne są wiklinowe akcesoria stosowane w aranżacjach przez ogrodników – różnorodne pojemniki na kwiaty, podpory dla pnączy, budki dla ptaków lub owadów, karmniki.
Konserwacja wikliny
Przedmioty wiklinowe bardzo łatwo utrzymać w pięknym stanie. Wystarczy od czasu do czasu je odkurzyć, przetrzeć szczotką lub wyczyścić mokrą ściereczką, żeby odzyskały pierwotny świeży wygląd. Mniejsze przedmioty, jak kosze, transportery lub pojemniki, można po prostu spłukać z kurzu pod prysznicem. Meble domowe lub tarasowe wystawione do ogrodu świetnie wyczyści się myjką ciśnieniową. Jeśli na przedmiotach wiklinowych pojawiły się plamy, można je zmyć wodą z octem lub kwaskiem cytrynowym (w proporcji 1 czubata łyżeczka kwasku lub 1 łyżka stołowa octu na 1 l wody).
Przedmioty z wikliny, zwłaszcza wystawione na działanie promieni słonecznych, można zabezpieczyć warstwą lakieru bezbarwnego. Dobry efekt daje również przecieranie ich od czasu do czasu olejem lnianym. Jeśli uległy odbarwieniu lub poplamieniu, można dać im nowe życie po pomalowaniu farbą kryjącą. Używa się farb i lakierów do drewna. Najlepiej tworzących elastyczne powłoki.
Polecany artykuł:
