Zachowek 2024 – komu należy się zachowek? Ile wynosi zachowek po rodzicach? Ile procent? Jakie zmiany w zachowku w 2024?

2024-03-05 11:33

Zachowek to rodzaj zabezpieczenia osób, które są spadkobiercami ustawowymi, a zostały pominięte w testamencie. Najbliższa rodzina zmarłej osoby jest w ten sposób chroniona. Komu przysługuje? Jakie zmiany wprowadzone zostały w 2023?

Zachówek - nowe przepisy
Autor: Szymon Starnawski

Spis treści

  1. Komu należy się zachowek i ile procent?
  2. Komu nie należy się zachowek 2024?
  3. Zmiany w zachowku 2023
  4. Zachowek po rodzicach - do ilu lat?
Szkoła Budowania: Otoczenie Domu

Śmierć bliskiej osoby to zawsze rodzinna tragedia, ale często też powoduje wiele komplikacji natury prawnej. Najwięcej emocji zawsze wywołuje podział majątku. W przypadku testamentu sprawa wydaje się prosta, ale w rzeczywistości także niejednokrotnie i niesłusznie powoduje rodzinne niesnaski. Prawo stanowi tutaj jednoznacznie, a pojęcia takie jak dziedziczenie ustawowe i zachowek nabierają mocy.

Komu należy się zachowek i ile procent?

Do zachówku po zmarłej osobie zgodnie artykułem 991 § 1 uprawnieni są:

  • zstępni, czyli dzieci, wnuki i prawnuki
  • małżonek
  • rodzice

To osoby, które powołane byłyby do spadku, jeśli spadkodawca nie pozostawiłby testamentu. Jeśli spadkodawca miał dzieci, to one w pierwszej kolejności są uprawnione do zachówku. W przypadku ich braku współmałżonek, a potem dopiero rodzice.

Uprawnionym osobom zachowek przysługuje w wysokości połowy należnej im ustawowo wartości spadku. W przypadku niepełnosprawności i niezdolności do pracy lub niepełnoletności spadkobiercy ustawowego - 2/3 należnej mu wartości spadku.

Komu nie należy się zachowek 2024?

Są jednak wyjątki od reguły i spośród osób uprawnionych mogą być wyłączone te, które zostały wcześniej wydziedziczone, odrzuciły spadek, zrzekły się dziedziczenia, popełniły przestępstwo przeciwko spadkodawcy lub zostały przez niego uznane za niegodne. Zachówku nie otrzymają też współmałżonkowie, wobec których toczy się sprawa rozwodowa lub o separację z uzasadnionym pozwem o ich winie. Wyłączeni zostają również ci najbliżsi, którzy ukryli lub zniszczyli testament.

Zmiany w zachowku 2023

W maju zeszłego roku weszła w życie ustawa o fundacji rodzinnej, która również zmieniła przepisy o zachówku. Spadkobiercy, wobec których zgłaszane są roszczenia o zachowek uzyskali prawne możliwości, które ułatwiają im ich realizację. Mogą skorzystać z:

  • odroczenia terminu płatności zachówku;
  • rozłożenie kwoty zachówku na raty;
  • obniżenia jego wartości.

W przypadku rozłożenia na raty ich wypłata musi nastąpić w ciągu 5 lat; na wniosek zobowiązanego w uzasadnionych przypadkach termin ten może zostać wydłużony do 10 lat. Odroczenie terminu też możliwe jest na okres do 5 lat.

Nowa ustawa wprowadziła także ustawową możliwość zrzeczenia się zachówku lub jego części na rzecz osób, które dziedziczą spadek. Ten zapis w założeniu może umożliwić zainteresowanym, którzy nie chcą wchodzić na drogę sądową szybsze załatwienie sprawy.

Zachowek po rodzicach - do ilu lat?

O zachowek należy wystąpić w terminie nieprzekraczalnym 5 lat od daty ogłoszenia testamentu. Roszczenia z tego tytułu po upływie tego terminu ulegają przedawnieniu.

Warszawa pięknieje na naszych oczach. Co warto zobaczyć w stolicy?