Morwa biała i morwa czarna - jaka morwa do ogrodu?
Morwa to długowieczne drzewo o walorach ozdobnych, które rodzi smaczne i zdrowe owoce. W ogrodach spotyka się morwę białą i morwę czarną. Poznaj bliżej oba gatunki morwy, warunki uprawy i zasady pielęgnacji morwy.
Autor: www.thinkstockphotos.com
Morwa biała
Spis treści
- Jaka morwa do ogrodu? Gatunki morwy
- Morwa czarna
- Morwa biała
- Cięcie morwy
- Jak uprawiać morwę?
- Odmiany morwy białej - owocowe i ozdobne
- Właściwości i zastosowanie owoców morwy
Morwy należały dawniej do grona chętnie uprawianych i cenionych roślin owocowych, jednak na wiele lat niemal całkiem zniknęły z ogrodów. Na szczęście dzisiaj znów powracają do łask i z roku na rok zdobywają coraz większe grono miłośników.
Jaka morwa do ogrodu? Gatunki morwy
Rodzina, do której należą morwy, liczy sobie kilkanaście gatunków roślin, jednak w uprawie spotykane są głównie dwa z nich:
- morwa czarna (łac. Morus nigra),
- morwa biała (Morus alba).
Morwa czarna
Morwa czarna jest sporych rozmiarów drzewem (dorasta do 12-15 m wysokości) o nisko rozgałęziającym się pniu i kulistej koronie oraz dużych, szerokich, sercowatych u nasady, ostro zakończonych liściach, które prawie nigdy nie są klapowane. Latem (w lipcu) roślina tworzy jadalne, bardzo smaczne, słodko-kwaśnie owoce, przypominające wyglądem duże jeżyny. Początkowo owoce mają kremową barwę i kwaśny smak, ale w miarę dojrzewania stają się czerwone, a następnie czarne i słodkie. Po dojrzeniu szybko opadają z drzewa. Mimo bardzo smacznych owoców, morwa czarna jest jednak rzadko uprawiana w naszym kraju, gdyż zimą często przemarza.
Morwa biała
Bardziej mrozoodporna jest morwa biała, która od swojej kuzynki różni się głównie rodzajem liści (na jednym drzewie mogą być liście zarówno owalne, jak i mocno powcinane) oraz barwą i smakiem owoców (u morwy białej w fazie dojrzałości owoce mogą być białe, czerwone lub czarne i mają słodki, nieco mdły smak). Choć morwy białe nie są tak cenione jak morwy czarne, tylko one radzą sobie w naszym klimacie względnie dobrze, dlatego to właśnie głównie ich odmiany uprawia się w ogrodach.
Cięcie morwy
Morwa biała osiąga podobną wielkość jak morwa czarna, dlatego potrzebuje sporo miejsca. Jeśli chcemy uprawiać morwę na mniejszej przestrzeni, musimy korygować jej wielkość za pomocą cięcia. Morwy dobrze znoszą ten zabieg, dlatego można wykorzystać je nawet do stworzenia formowanych żywopłotów, tym bardziej, że chętnie tworzą odrosty korzeniowe, które ładnie go zagęszczają.
Trzeba jednak pamiętać, że silnie i często przycinana morwa, prowadzona w formie żywopłotu, raczej nie wyda owoców i pozostanie głównie rośliną ozdobną. Cięcie morwy - zarówno formujące, jak i prowadzone w celu uzyskania gęstego żywopłotu - zawsze przeprowadza się na przedwiośniu lub pod koniec lata (na tyle wcześnie, aby rany po cieciu zdążyły zagoić się przed zimą), gdyż drzewo cięte wiosną lub na początku lata, wydziela dużo soków, co bardzo je osłabi
Jak uprawiać morwę?
Morwy białe to rośliny dość wymagające i ciepłolubne, ale ich uprawa nie jest trudna i jeśli zapewnimy im odpowiednie warunki, nie będą nam sprawiać większych kłopotów.
- Stanowisko dla morwy. W ogrodzie najlepiej posadzić je w miejscu bardzo jasnym, ciepłym i osłoniętym od wiatru, dzięki czemu będą lepiej chronione przed przemarznięciem.
- Gleba dla morwy. Należy też przeznaczyć dla nich umiarkowanie żyzną, przepuszczalną i niezbyt wilgotną glebę o obojętnym odczynie pH.
- Pielęgnacja morwy. Rośliny bardzo dobrze znoszą przesuszenie i nie są podatne na choroby i szkodniki, dlatego nie wymagają żadnych szczególnych zabiegów pielęgnacyjnych.
- Rozmnażanie morwy. Dobrze się też rozmnażają, gdyż chętnie tworzą odrosty korzeniowe, które łatwo się ukorzeniają.
Morwa biała może być uprawiana w ogrodzie zarówno jako roślina użytkowa (w okres owocowania wchodzi w piątym roku uprawy lub wcześniej), jak i roślina ozdobna.
Polecany artykuł:
Autor: www.thinkstockphotos.com
Morwa biała
Odmiany morwy białej - owocowe i ozdobne
Decydując się na uprawę morwy dla liści i owoców, wybierzmy odmiany obficie i długo owocujące jak np. 'Milanówek' - odmiana deserowa, tworząca średnie, słodkie owoce o zwartym miąższu, dojrzewające od końca czerwca do końca września, wysokość drzewa około 8 m czy 'Illinois Everbearing' - odmiana silnie rosnąca i mrozoodporna, bardzo plenna, owocująca przez całe lato, o bardzo smacznych, dużych owocach.
Morwy białe możemy też uprawiać w celach dekoracyjnych, gdyż posiadają kilka ciekawych odmian ozdobnych, np.:
- morwa biała 'Pendula' - odmiana szczepiona, o gęstej, parasolowatej koronie, długich, zwisających pędach, i białych owocach,
- morwa biała 'Macrophylla' - odmiana o dużych, zielonych liściach, chętnie wykorzystywana do tworzenia żywopłotów,
- morwa biała 'Gerardi's Dwarf' - odmiana karłowa, dorastająca do około 2 m wysokości, nadająca się do uprawy w pojemnikach, bardzo plenna, o długich, czarnych, smacznych owocach,
- morwa biała 'Nana' - odmiana karłowa, o gęstej, kulistej koronie, wolno rosnąca, osiągająca około 1,5 m wysokości i podobną średnicę korony, owocuje niezbyt obficie.
Jeśli nie planujemy pozyskiwać z nich owoców, posadźmy je w pobliżu innych drzew owocowych (np. czereśni). Dzięki temu odciągniemy od nich ptaki, które w pierwszej kolejności zainteresują się dużo bardziej atrakcyjną dla nich morwą niż czereśnią.
Właściwości i zastosowanie owoców morwy
Owoce morwy możemy przeznaczyć do bezpośredniego spożycia lub przygotowywać z nich susze i przetwory (np. soki, galaretki, syropy, dżemy, kompoty) z udziałem innych, bardziej kwaskowatych owoców.
Owoce morwy są nie tylko smaczne, ale też bardzo wartościowe, gdyż zawierają flawonoidy i sole mineralne. Cenne są też suszone liście morwy, posiadające właściwości lecznicze. Systematycznie spożywane, np. w postaci herbatki, pomagają utrzymać prawidłowy poziom cukru we krwi, zmniejszają ryzyko wystąpienia miażdżycy, obniżają poziom złego cholesterolu, wykazują działanie bakteriobójcze (m.in. na bakterie odpowiedzialne za kłopoty żołądkowe), a nawet wspomagają odchudzanie.