Centuria pospolita – właściwości i zastosowanie centurii
Centuria pospolita to roślina, która pięknie kwitnie. Jest nie tylko rośliną ozdobną, ale także rośliną leczniczą. Współczesna fitoterapia poleca stosowanie jej przede wszystkim w dolegliwościach żołądkowych, bo poprawia trawienie. Poznaj właściwości i zastosowanie lecznicze centurii pospolitej.
Autor: www.thinkstockphotos.com
Centuria pospolita to roślina ozdobna i lecznicza
Centuria pospolita, inaczej tysiącznik pospolity (łac. Centaurium erythraea), rośnie w południowej i środkowej Europie, a także w Azji i Ameryce Południowej. W naszym kraju można ją spotkać na leśnych polanach, łąkach czy w zaroślach. Jednak w Polsce w stanie naturalnym jest pod częściową ochroną, w związku z tym w celach leczniczych wykorzystuje się centurię pochodzącą z upraw.
Centuria pospolita – pozyskiwanie i suszenie surowca
W ziołolecznictwie wykorzystuje się łodygi centurii wraz z liśćmi, które zbiera się od lipca do września i suszy w miejscach zacienionych i przewiewnych. Uzyskuje się wówczas ziele centurii (inaczej ziele tysiącznika), które ma szerokie zastosowanie w medycynie naturalnej.
Centuria pospolita – właściwości i zastosowanie centurii
Ziele centurii zawiera m.in. alkaloidy, flawonoidy, substancje żywicowe, olejek eteryczny (choć w śladowych ilościach), cukry i sole mineralne, wśród których najwięcej jest związków magnezu. Jednak za najważniejsze substancje zawarte w centurii uważa się substancje gorzkie - glikozydy. Dzięki nim tysiącznik pospolity znalazł zastosowanie w leczeniu schorzeń żołądkowych, takich jak bezkwaśność, nieżyt żołądka, niestrawność, brak łaknienia, wzdęcia, zgaga. Centuria pobudza wydzielanie śliny (przez podrażnienie nerwów smakowych, których zakończenia znajdują się w kubkach smakowych) oraz soku żołądkowego, ułatwiając w ten sposób trawienie.
Poza tym centuria aktywizuje pracę wątroby i poprawia przepływ żółci w drogach żółciowych. Współczesna fitoterapia poleca także podawanie centurii rekonwalescentom po ciężkich chorobach wyniszczających organizm i po operacjach (wyczerpany organizm ma osłabione czynności trawienne). Ze względu na właściwości przeciwzapalne, ziele centurii jest używane zewnętrznie w chorobach skórnych (egzemy, owrzodzenia). Znane jest także działanie przeciwrobacze i przeciwgorączkowe centurii.
Nie należy jednak przesadzać z jej ilością, gdyż przyjmowana w nadmiarze może powodować bóle żołądka, nudności i wymioty. Centurii nie powinny przyjmować osoby, które mają wrzody żołądka i/lub dwunastnicy. Nie zaleca się jej podawania dzieciom poniżej 12. roku życia oraz kobietom w ciąży i karmiącym piersią.
Centuria pospolita –przepis na odwar poprawiający trawienie
1 łyżkę ziela tysiącznika wsyp do garnuszka, zalej szklanką letniej wody i gotuj pod przykryciem na wolnym ogniu przez 2 minuty. Następnie pozostaw na 15 min. i odcedź. Pij pół lub całą łyżkę na pół godziny przed jedzeniem, aby pobudzić wydzielanie soków trawiennych.
