Czy trzeba bać się burzy? Sposoby ochrony odgromowej domu

Podczas burzy następują wyładowania elektryczne popularnie zwane piorunami. Miejsce uderzenia pioruna jest trudne do przewidzenia, tym bardziej warto zabezpieczyć dom przed jego skutkami. Nowoczesna instalacja odgromowa jest nie tylko skutecznie zabezpieczy nasz dom i dobytek, ale dobrze wkomponowana w dach i elewację nie będzie szpeciła budynku.

Zobacz galerię 1 zdjęcie

Autor: Andrzej Szandomirski

Miejsce uderzenia pioruna jest trudne do przewidzenia. Zazwyczaj uderza jednak w najwyższy punkt w okolicy, w której szaleje burza. Zdarza się jednak, choć rzadko, że trafia w obiekty niewysokie, stojące w sąsiedztwie wysokich budynków, drzew czy masztów. Dlatego warto zamontować piorunochron

Czy trzeba bać się burzy i piorunów?

Nie wszystkie domy są w jednakowym stopniu narażone na uderzenie pioruna. Aby ocenić jak duże jest zagrożenie burzowe, trzeba wziąć pod uwagę wiele czynników, między innymi:

• jak często w danym rejonie występują burze,
• jak silne są podczas tych burz wyładowania atmosferyczne,
• jak wysokie są budynki i jaki jest rodzaj zabudowy (zabudowa zwarta, budynki wolno stojące na otwartym terenie itp.).

W naszej strefie klimatycznej okresy nasilenia burzowego występują późną wiosną i wczesną jesienią. W ciągu roku na terenie Polski jest średnio 20 dni burzowych. Częściej – przeciętnie 25-30 razy w roku – burze zdarzają się jedynie na południowo-zachodnim krańcu naszego kraju.

Podczas burzy, w wyniku dużej różnicy potencjału między chmurami burzowymi a ziemią, następuje wyładowanie elektryczne. Objawia się ono świecącą nieregularną krzywą, często z odgałęzieniami, o skumulowanej bardzo dużej energii rozładowującej się w krótkim czasie (kilka milisekund). Miejsce uderzenia pioruna jest trudne do przewidzenia. Zazwyczaj wybiera on najkrótszą drogę do niższego potencjału znajdującego się na ziemi. Dlatego zwykle uderza w najwyższy punkt w okolicy, w której szaleje burza. Zdarza się jednak, choć rzadko, że trafia w obiekty niewysokie, stojące w sąsiedztwie wysokich budynków, drzew czy masztów.

Jak wynika z doświadczeń niemieckich firm ubezpieczeniowych, odszkodowania za straty spowodowane przez wyładowania atmosferyczne (pożary, uszkodzenia budynków i instalacji elektrycznej, zniszczenia urządzeń elektronicznych) stanowią 33% ogółu wypłat. Polskie firmy ubezpieczeniowe nie publikują niestety takich statystyk.

Piorunochron – mieć czy nie mieć?

Obowiązujące obecnie Polskie Normy nakazują wykonywanie instalacji odgromowych jedynie w budynkach użyteczności publicznej. Instalacja odgromowa w budynku jednorodzinnym nie jest obowiązkowa. Decyzja należy do inwestora. On sam bierze na siebie odpowiedzialność za bezpieczeństwo swojego mienia, ale także zdrowia, a niekiedy nawet życia własnego i współdomowników.

Wielu inwestorów rezygnuje z wykonania piorunochronu z oszczędności lub w obawie o estetykę elewacji czy szczelność pokrycia dachowego. Te obawy są jednak zupełnie nieuzasadnione. Nowoczesne elementy instalacji odgromowej produkowane ze stali nierdzewnej lub miedzi pozwalają tak wykonać instalację odgromową i wkomponować ją w elewację, by była zabezpieczeniem nie tylko skutecznym, ale i nie szpecącym budynku.

Elementy instalacji odgromowej

Typowa instalacja odgromowa składa się z:

• zwodów, czyli drutów wykonanych ze stali ocynkowanej, miedzi lub stali nierdzewnej, ułożonych na dachu. Ich zadaniem jest bezpośrednie przejmowanie prądów piorunowych,
• przewodów odprowadzających, łączących zwody z przewodami uziemiającymi lub uziomem, 
• przewodów uziemiających łączących przewody odprowadzające z uziomami,
• uziomów – elementów metalowych lub zespołów elemen-tów metalowych umieszczonych w gruncie i zapewniających z nim połączenie elektryczne.

Jaka instalacja odgromowa w jakim domu?

O tym, jaki rodzaj instalacji odgromowej wybrać do ochrony konkretnego budynku, decyduje wiele czynników. Przede wszystkim zależy to od:

• konstrukcji domu,
• materiału, z jakiego został wykonany (drewno, beton, cegła czy stal),
• materiału pokrycia dachowego (dachówka bitumiczna, ceramiczna, gont drewniany, trzcina),
• kształtu dachu,
• podłoża, na jakim posadowiony jest budynek.