Na wybór rodzaju ościeżnicy mają wpływ względy techniczne, czyli grubość ściany, w której będąosadzane drzwi, położenie otworu drzwiowego (bliskość sąsiednich ścian, elementów stałej zabudowy), a także sposób wykończenia krawędzi skrzydła drzwiowego (proste, przylgowe). Oferta rynkowa obejmuje ościeżnice stałe, regulowane i ukryte, a wśród nich rozwiązania przylgowe i bezprzylgowe. Ościeżnicę trzeba zgrać z rodzajem skrzydła. Gdy decydujemy się na tradycyjne skrzydło z przylgą, wtedy należy dobrać też ościeżnicę z przylgą.
Ościeżnica składa się z 3 belek: poziomej u góry oraz 2 pionowych – zamkowej i zawiasowej. W zamku drzwi się rygluje, a zawiasy służą do powieszenia skrzydła i poruszania nim. Od jakości i trwałości ościeżnicy zależy długie i sprawne użytkowanie drzwi. Nie bez znaczenia również jej estetyka. Ościeżnica wraz z otaczającymi ją opaskami nadają ostateczny wyraz drzwiom.
Producenci drzwi oferują ościeżnice metalowe lub drewniane. Każdy rodzaj ma swoje zalety i wady.
i
Spis treści
- Ościeżnica drewniana
- Ościeżnica metalowa
- Jaka ościeżnica do drzwi zewnętrznych
- Jaka ościeżnica do drzwi wewnętrznych
- Ościeżnica drewniana i metalowa ceny
- Ościeżnica stała lub regulowana
- Ościeżnica ukryta
Ościeżnica drewniana
Do produkcji stolarki otworowej wykorzystuje się drewno klejone, żeby uniknąć problemów z odkształcaniem się pod wpływem zmian temperatury lub poziomu wilgoci. Ościeżnica drewniana jest sztywna, mocna i wytrzymała. Może być pozostawiona w kolorze naturalnego drewna i zabezpieczona tylko bezbarwnym lakierem albo podbarwiona i polakierowana. W takiej wersji pasuje do skrzydła również wykonanego z surowego drewna w wersji transparentnej, czyli z widocznymi słojami.
Ościeżnice produkuje się z drewna sosnowego, ponieważ jest powszechnie dostępne i tanie. Ościeżnica drewniana, która nie będzie malowana farbą kryjącą, może być z drewna bezsęcznego - wygląda ładniej niż to w wersji rustykalnej. Tańszą wersją ościeżnicy drewnianej, ale malowanej, jest ta z drewna klejonego na mikrowczepy. Do drzwi z bardziej szlachetnych gatunków drewna, np. dębu, można zamówić ościeżnicę z tego samego materiału. Jednak drewno jest drogie i ciężkie, dlatego w stolarce powszechnie wykorzystuje się materiały drewnopochodne.
i
Ościeżnice drewniane pokryte farbą lub okleiną o różnych wzorach są wykonywane bardzo często z płyty wiórowej MDF. Płyta MDF jest nośna i wytrzymała podobnie jak drewno. Nieodpowiednio zabezpieczona może chłonąć wilgoć i wodę. Ościeżnice z drewna lub MDF-u mogą mieć krawędzie profilowane w różne kształty, bardziej kanciaste albo zaoblone, a dodatkowo być wyposażone w opaski wykańczające, które mogą być proste albo bardziej rozbudowane, dekoracyjne. Ten rodzaj ościeżnic nadaje szlachetny wygląd drzwiom, jednocześnie są one solidne i trwałe.
i
Ościeżnica metalowa
Ościeżnice produkuje się z blachy stalowej o grubości 1,2-1,5 mm. Są one malowane farbami proszkowymi na wiele kolorów. Ościeżnica metalowa jest sztywna, mocna, wytrzymała, odporna na uszkodzenia i czynniki atmosferyczne.
Wygląda nieco surowo, technicznie. Krawędzie profili ościeżnic metalowych są proste, podobnie opaski, dlatego pasują one do skrzydeł, które nie mają być dekoracyjne, reprezentacyjne.
i
Jaka ościeżnica do drzwi zewnętrznych
Ze względu na narażenie na mróz, deszcz, wiatr w drzwiach zewnętrznych często stosuje się ościeżnice metalowe. Pasują one do drzwi metalowych, które są najczęściej stosowane jako wejściowe. Wadą ościeżnicy metalowej w tej lokalizacji jest przemarzanie podczas dużych mrozów, w konsekwencji czego na profilach pojawia się lód, który będzie topniał i zalewał próg i podłogę wodą. Dlatego dobrze jest tak zamontować drzwi wejściowe, żeby wnętrze ościeżnicy wypełnić materiałem termoizolacyjnym, np. pianką poliuretanową.
Ościeżnica drewniana w otworze zewnętrznym to dobre rozwiązanie, ponieważ drewno jest ciepłe i słabiej przewodzi ciepło niż stal. Efekt przemarzania nie grozi w tym wypadku. Jednak drewno wystawione na czynniki atmosferyczne będzie niszczeć i za kilka-kilkanaście lat będzie wymagać renowacji. Z kolei ościeżnice z MDF-u mogą chłonąć wilgoć i ulec odkształceniu, więc nie są polecane do drzwi zewnętrznych.
Jaka ościeżnica do drzwi wewnętrznych
W większości wypadków stosuje się ościeżnice drewniane lub z MDF-u, ponieważ są estetyczne. Wyglądają ładniej i szlachetniej niż metalowe. Te pokryte okleinami o wzorze drewnopodobnym mogą być dopasowane do skrzydeł o równie atrakcyjnym i różnorodnym wykończeniu, np. dębu w różnych odmianach, orzecha, klonu, wiśni. Dlatego do pokoju dziennego, w salonie, sypialniach, pokojach do pracy najczęściej stosuje się ościeżnice drewniane i te z MDF-u. W przypadku łazienki, kuchni, pralni trzeba pamiętać o dobrym zabezpieczeniu profili, a zwłaszcza ich krawędzi, przed wchłanianiem wilgoci i wody. W pomieszczeniach technicznych, kotłowni, pokoju gospodarczym, domowym składziku można zastosować ościeżnice metalowe.
Ościeżnica drewniana i metalowa ceny
Prostą ościeżnicę z każdego materiału można kupić za 200-300 zł. Ceny wzrastają, gdy zależy nam na ciekawym wykończeniu. W tym wypadku w grę wchodzą przede wszystkim ościeżnice drewniane lub z MDF-u które mogą kosztować 400-500, a nawet 1000 zł.
i
Ościeżnica stała lub regulowana
Zależnie od grubości muru i miejsca osadzenia drzwi może być potrzebna ościeżnica stała lub regulowana. Nie stanowi to ograniczenie przy wyborze materiału, ponieważ każdy rodzaj ościeżnic jest wykonywany zarówno z drewna, MDF-u, jak i ze stali.
Ościeżnica stała to klasyczne rozwiązanie, które nadaje się zarówno do tradycyjnych, jak i nowoczesnych wnętrz. Rama jest dość wąska, nie ma opasek – do maskowania łączeń ze ścianą wykorzystuje się listwy ozdobne (z jednej strony są to przeważnie listwy opaskowe, a z drugiej – ćwierćwałki). Ościeżnice stałe mają określone wymiary, bez możliwości regulacji ich elementów, więc ściany powinny być równe. Montuje się je w ścianach o grubości od 6 do 10 cm.
Ościeżnice regulowane dzięki swej budowie – z jednej strony mają element stały, a z drugiej regulowany (zakres regulacji jest określony przez producenta i wynosi zazwyczaj ok. 2 cm) – mogą objąć mur o gr.od 7,5 do nawet 50 cm. Sprawdzą się tam, gdzie ściany mają nietypową grubość bądź nie trzymają swoich wymiarów. W porównaniu z ościeżnicami stałymi są więc mniej wymagające w trakcie montażu. Są jednak od nich masywniejsze, co powoduje pewne ograniczenia techniczne w ich stosowaniu w otworach na styku ścian prostopadłych, gdzie nie zmieszczą się opaski maskujące. Rodzajem ościeżnic regulowanych są tzw. ościeżnice renowacyjne. Są to opaski nakładane bezpośrednio na stare ościeżnice – nie wymagają ani demontażu, ani wymiany skrzydeł (można je stosować do drzwi rozwieranych, przesuwnych i składanych, o wymiarach zgodnych z normą). Przy wyborze tego rozwiązania należy mieć na uwadze to, że zmniejszą się wymiary w świetle otworu: szerokość o blisko 2,8 cm, a wysokość mniej więcej o 1,4 cm.
Ościeżnica ukryta
Rama ościeżnicy ukrytej nie tworzy opaski wokół skrzydła drzwiowego, lecz jest schowana w ścianie i osłonięta warstwą tynku lub okładziną z płyt g-k. Konstrukcję ościeżnicy widać dopiero po otwarciu drzwi. W niektórych modelach montuje się specjalne wkładki dekoracyjne, a ich wykończenie można dobrać do skrzydła. Dostępne na rynku rozwiązania umożliwiają montażościeżnicy ukrytej w ścianach o grubości od 5,2 do 52 cm. Jednak jej montaż jest możliwy tylko podczas generalnego remontu, bo wymaga odpowiedniego przygotowania ścian i podłogi.
