Budowa domu w strefie sanitarnej cmentarza. Czy będzie można budować bliżej cmentarza?

Sąsiedztwo cmentarza to nie jest idealne miejsce do budowy domu. Ale czasem nie ma innego wyjścia. Jakie są wymogi związane z budową domu w strefie sanitarnej cmentarza? Co może się zmienić?

Obecnie obowiązujące przepisy pochodzą z rozporządzenia Ministra Gospodarki Komunalnej z 25 sierpnia 1959 r. w sprawie określenia, jakie tereny pod względem sanitarnym są odpowiednie na cmentarze. W paragrafie 3 ust. 1 zapisano, że odległość cmentarza od zabudowań mieszkalnych, od zakładów produkujących artykuły żywności, zakładów żywienia zbiorowego bądź zakładów przechowujących artykuły żywności oraz studzien, źródeł i strumieni służących do czerpania wody do picia i potrzeb gospodarczych, powinna wynosić co najmniej 150 m. Odległość ta może być zmniejszona do 50 m, pod warunkiem że teren w granicach od 50 do 150 m odległości od cmentarza jest zaopatrzony w sieć wodociągową i wszystkie budynki korzystające z wody są do niej podłączone.

Pamiętaj, że:

• odległość domu od cmentarza to co najmniej 150 m,
• odległość domu od cmentarza może wynosić tylko 50 m, jeśli dom będzie podłączony do wodociągu.

Nowa ustawa o cmentarzach

Rząd przygotował projekt nowej ustawy o cmentarzach, który określa zasady sytuowania cmentarzy. Są one takie same, jak te obowiązujące dzisiaj, z tym że doprecyzowano kategorie budynków, w odniesieniu do których należy zachować wskazaną dalej w przepisach odległość. Przewiduje, że cmentarz nie może znajdować się w odległości mniejszej niż 150 m od budynków: mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego, użyteczności publicznej, niepodłączonych do sieci wodociągowej. Odległość może być zmniejszona do 50 m, jeżeli wspomniane budynki są podłączone do sieci wodociągowej.

Propozycja zmiany przepisów

Projekt ustawy zakłada, że budynki wolno będzie stawiać nawet w odległości 35 m od murów cmentarnych. Żeby móc uzyskać w takim przypadku pozwolenie na budowę, dom powinien być jednak podłączony do sieci wodociągowej, a bezpośrednio za murem cmentarnym powinno znajdować się kolumbarium (zbiorowy grobowiec z urnami). Informacja o lokalizacji powierzchni z kolumbariami będzie publikowana w regulaminie cmentarza. Dzięki temu łatwiej będzie ustalić odległości wymagane do wydania zgód budowlanych.

Propozycja zmiany:

Dom można postawić w odległości 35 m od cmentarza,

• jeśli za murem znajduje się kolumbarium,
• jeśli dom będzie podłączony do wodociągu.

Stanowisko samorządowców

Takie rozwiązania nie do końca podobają się samorządowcom. Marek Wójcik ze Związku Miast Polskich stwierdza: - Kolumbarium nie stwarza zagrożenia sanitarnego, dlatego powinno się pozwolić budować w odległości już 10 m. Jesteśmy także za zmniejszeniem pozostałych rygorów. Obowiązujące przepisy powstały w latach 50. ubiegłego wieku, a od tego czasu wiele się zmieniło. Czekamy na opinię Głównego Inspektora Sanitarnego, jeżeli będzie wynikało z niej, że nie ma przeszkód, aby budować bliżej niż 50 m, będziemy walczyć o zmniejszenie odległości.

Perypetie inwestorki

“Rzeczpospolita” przed kilku laty opowiedziała historię mieszkanki Poznania, która chciała zbudować dom jednorodzinny przy jednym ze starych poznańskich cmentarzy. Przeszła całą drogę legislacyjną – od decyzji odmownej prezydenta Poznania po wyrok Naczelnego Sadu Administracyjnego - i nie uzyskała pozwolenia na budowę. Sąd jednak podkreślił, że przepisy są bardzo stare, a obecnie stosowane sposoby pochówku pozwalają bezpiecznie budować w sąsiedztwie cmentarza.

Dla “Rzeczpospolitej” tak skomentowała sprawę Stefan Jacyno, adwokat, partner w Kancelarii Wardyński i Wspólnicy

- Niestety, nie zawsze prawo nadąża za życiem. Tak też jest w tym wypadku. Jedyne wyjście z sytuacji to zmiana przepisów albo kontrola ich konstytucyjności. Chodzi o zasadę adekwatności. Celem przepisów rozporządzenia z 25 sierpnia 1959 r. w sprawie określania, jakie tereny pod względem sanitarnym są odpowiednie pod cmentarze, jest ochrona zdrowia ludzi. Dziś można to osiągnąć w inny sposób niż w 1954 r., kiedy przyjmowano rozporządzenie. Skoro mamy obecnie technologie, które pozwalają budować bezpiecznie blisko cmentarza, bez uszczerbku dla zdrowia ludzi, to może te przepisy są zwyczajnie niekonstytucyjne i trzeba je zastąpić nowymi.