Pomysł na ogród: podwyższone rabaty z roślinami ozdobnymi
Posadzenie roślin na podwyższonych rabatach to dobry pomysł. Nie tylko dlatego, że rośliny są ładnie wyeksponowane i wyglądają efektownie w przestrzeni ogrodowej, ale też dlatego, że łatwiej je pielęgnować, bo znajdują się kilkadziesiąt centymetrów nad ziemią.
Autor: Andrzej Szandomirski
Rabaty są z różnych materiałów, ale rosną na nich jedynie płożące jałowce, dzięki czemu powstała spójna kompozycja
O podwyższonych rabatach mówimy wtedy, gdy w obramowaniu ścianek zbudowanych z elementów drewnianych, kamiennych, betonowych lub z cegieł umieszczamy podłoże i obsadzamy je drzewami, krzewami, bylinami lub roślinami sezonowymi. Takie rozwiązanie ma wiele zalet. Przede wszystkim w ten sposób zapewniamy roślinom dogodne warunki wegetacji w żyznej ziemi o odpowiednim odczynie pH. Jest to też szczególnie ważne, jeśli zakładamy ogród w środowisku wyjątkowo niekorzystnym, na przykład tam, gdzie grunt jest nieprzepuszczalny i gliniasty lub suchy, piaszczysty i ubogi w składniki pokarmowe. Na podwyższonej rabacie możemy też sadzić rośliny o szczególnych potrzebach co do kwasowości gleby, czyli wymagające podłoża zdecydowanie kwaśnego lub zasadowego. Oddzielone od otaczającego terenu szczelną ścianką z powodzeniem mogą sąsiadować z roślinami preferującymi inne warunki siedliskowe.
Jak urządzić podwyższoną rabatę
Podwyższone rabaty najczęściej urządzane są tak, że z jednej strony ogranicza je ściana budynku – wtedy, ze względu na możliwość dostępu do roślin, ich szerokość nie powinna przekraczać 60 cm. Jeżeli jednak chcemy, aby była dostępna z dwóch stron – powinna mieć szerokość nie większą niż 120 cm. Dzięki temu osoba średniego wzrostu bez problemu sięgnie do wszystkich rosnących tam egzemplarzy bez konieczności wchodzenia między te rośliny.
Wysokość podwyższonych rabat zależy od warunków panujących w ogrodzie i od naszych potrzeb. Najczęściej mają 40-50 cm, bo warstwa podłoża takiej grubości jest wystarczająca dla dużych bylin i karłowych krzewów. Najwygodniejsze z punktu widzenia osób zajmujących się pielęgnacją roślin są rabaty o ściankach wyższych – 60 cm i więcej. W takich warto sadzić warzywa, bo wymagają one licznych zabiegów pielęgnacyjnych, a wygodniej się pracuje, jeśli nie trzeba klęczeć albo schylać się do samej ziemi. Jednak zanim zbudujemy tego typu rabaty, powinniśmy się zastanowić, czy nie będą zbyt duże i nie przytłoczą ogrodu, w którym się znajdą. Rzadziej spotykane są rabaty niskie – wysokości około 20 cm. Powodem, dla którego decydujemy się na takie rozwiązanie, jest potrzeba uporządkowania przestrzeni i wyznaczenia sztywnych granic między rabatą a trawnikiem czy nawierzchnią. Interesująco wygląda kompozycja z roślin o rozmaitym pokroju posadzonych w kilku zestawionych rabatach różnej wysokości.
Autor: Mariusz Bykowski
1. Eksponuje rośliny - ich pędy mogą przewisać, a pokrój jest odpowiednio podkreślony.2. Ułatwia pielęgnację roślin (prace wykonujemy na ograniczonej powierzchni).3. Powstrzymuje rośliny przed nadmiernym rozrastaniem się.4. Umożliwia przygotowanie żyznego podłoża o pH odpowiednim dla danej grupy roślin. Potrzebną ilość wyznacza obudowa rabaty.5. Zmniejsza straty wody i nawozów (nawilżamy i zasilamy określoną ilość podłoża).6. Eliminuje konieczność przekopywania podłoża.7. Zapobiega w znacznym stopniu brudzeniu nawierzchni podłożem.8. Wygląda efektownie, zwłaszcza jeśli materiał, z którego zrobione są ściany rabaty, jest zharmonizowany z ogrodem i jego architekturą.9. Chroni rośliny przed psami.
1. Eksponuje rośliny - ich pędy mogą przewisać, a pokrój jest odpowiednio podkreślony.
2. Ułatwia pielęgnację roślin (prace wykonujemy na ograniczonej powierzchni).
3. Powstrzymuje rośliny przed nadmiernym rozrastaniem się.
4. Umożliwia przygotowanie żyznego podłoża o pH odpowiednim dla danej grupy roślin. Potrzebną ilość wyznacza obudowa rabaty.
5. Zmniejsza straty wody i nawozów (nawilżamy i zasilamy określoną ilość podłoża).
6. Eliminuje konieczność przekopywania podłoża.
7. Zapobiega w znacznym stopniu brudzeniu nawierzchni podłożem.
8. Wygląda efektownie, zwłaszcza jeśli materiał, z którego zrobione są ściany rabaty, jest zharmonizowany z ogrodem i jego architekturą.
9. Chroni rośliny przed psami.
Rabaty podwyższone urozmaicają przestrzeń
W małym wnętrzu ogrodowym podwyższone rabaty doskonale organizują przestrzeń. Można za ich pomocą wyznaczyć wewnętrzne podziały, zagospodarować nietypowe zakątki, podkreślić lub zniwelować różnice w wysokości terenu. Poza tym w bardzo małym ogrodzie, gdy brakuje miejsca, aby pomieścić i nawierzchnię pełniącą funkcję tarasu, i swobodnie rozrastające się rośliny, taka rabata utrzymuje nasadzenia w ryzach, a równocześnie dzięki żyznemu podłożu zapewnia im doskonałe warunki rozwoju, więc cieszą oko swym bujnym wyglądem. Podwyższoną rabatą można zastąpić trawnik oddzielający budynek od sąsiadującego z nim chodnika. Innym pomysłowym rozwiązaniem jest połączenie podwyższonej rabaty z ogrodzeniem, które po kilku sezonach zniknie wśród szybko rozrastających się pędów.
Podwyższone rabaty przy budynku
Rośliny posadzone na podwyższonej rabacie zbudowanej przy ścianie budynku mogą poprawić jego proporcje, bo optycznie go obniżają. Przełamują też monotonię jednolitej płaszczyzny. Efekt osiągniemy szybciej, niż gdyby rośliny rosły po prostu przy ścianie na poziomie terenu, bo posadzone wyżej – wydają się większe. Trzeba jednak pamiętać, że elewację budynku koniecznie trzeba osłonić przed wilgocią. Między ścianą a podłożem, w którym posadzimy rośliny, musi się znaleźć warstwa izolacji pionowej.
Efektowne kompozycje na rabacie podwyższonej
Podwyższona rabata to właściwie duży pojemnik, w którym system korzeniowy roślin nie może się swobodnie rozrastać na boki, a niekiedy i w głąb. Jeśli zatem chcemy w niej posadzić drzewa i krzewy – wybierajmy odmiany niewielkie oraz karłowe.
