Kamienie w ogrodzie – sposób na piękny ogród bez wydawania fortuny!

W kompozycjach ogrodowych możemy wykorzystać wszystkie dostępne kamienie, choć panuje przekonanie, że najlepsze kamienie to te, które zastaliśmy na działce lub pochodzą z najbliższej okolicy – wtedy zagospodarowany przez nas teren harmonijnie wpisze się w otaczający krajobraz. Tradycyjny skalniak – kopiec z polnych kamieni – jako konstrukcja wyglądająca w ogrodzie nienaturalnie jest już niemodny. Teraz szukamy takich rozwiązań, które nie tylko pięknie wyeksponują rośliny, ale też będą przypominać fragment naturalnego krajobrazu.

Jak komponować kamienie w ogrodzie?

Aranżacje z kamieni mogą być bardzo rozmaite – czasami, by nadać charakter wnętrzu ogrodowemu, wystarczy jeden duży głaz w otoczeniu roślin. Efektownie będą wyglądały głazy lub kamienie ciosane uzupełnione łupkami i żwirem albo rabata, na której żwir tworzy charakterystyczną strukturę stanowiącą doskonałe tło dla roślin.

Interesująco będzie się też prezentować ogródek skalny zbudowany z łupków kamiennych. Płaskie elementy ułożone warstwami stworzą imitację niezwykłego górskiego krajobrazu. W szczelinach, w niewielkiej ilości podłoża, najlepiej będą rosły mało wymagające rośliny górskie, na przykład rozmaite skalnice. W sąsiedztwie nowoczesnej architektury dobrym rozwiązaniem okaże się ascetyczna kompozycja z roślin i regularnie przyciętych kamiennych bloków lub prostokątnych płyt.

Podstawową zasadą przy tworzeniu aranżacji z kamieni jest dążenie do uzyskania harmonii użytych elementów. Przede wszystkim trzeba zdecydować, co ma pełnić funkcję dominującą: szczególnie efektowny duży kamień lub grupa kamieni czy też pojedyncza roślina o interesującym pokroju albo kilka roślin. Warto posługiwać się tu „zasadą trzech” wywodzącą się z filozofii zen, a intuicyjnie stosowaną przez wielu twórców. Zaleca ona opieranie kompozycji na trzech głównych elementach: wysokim pionowym symbolizującym niebo, niższym ukośnym – człowieka, i najniższym poziomym – ziemię.

Kamienie na skarpie

Ogród skalny możemy założyć na skarpie. Na pochyłym terenie rośliny zostaną doskonale wyeksponowane, a towarzyszące im kamienie wzmocnią stok i utrudnią erozję podłoża. Trzeba jednak pamiętać, że duże kamienie stanowiące trzon kompozycji nie mogą po prostu leżeć na stoku, ale muszą być co najmniej w 1/2 zagłębione w podłożu. Dzięki temu nie grozi im osunięcie, a przy tym wyglądają naturalnie.

Jeżeli zakładamy ogród na dużej skarpie, układanie kamieni rozpoczynamy od dołu stoku, tak by te umieszczone wyżej wspierały się na położonych poniżej. Na niewielkich stokach wystarczy kilka dużych kamieni, żeby powstała efektowna kompozycja. Również w tej sytuacji należy je zagłębić w podłożu, choć jeśli nie podtrzymują innych elementów, wystarczy to zrobić na 1/4 średnicy. Wyjątkiem są kamienie podłużne ustawiane pionowo – tu trzeba zadbać o stabilność i wkopać je w podłoże nawet gdy kompozycja powstaje na płaskiej powierzchni.

Przeczytaj też: Skalniak będzie nadzwyczajną ozdobą ogrodu! Kiedy i jak założyć skalniak w ogrodzie?

Rośliny wśród kamieni

Do obsadzania ogrodu skalnego najlepiej nadają się rośliny, które nie są ekspansywne i nie osiągają dużych rozmiarów. Nawet po kilku latach nie zakryją kamieni, więc kompozycja nie ulegnie zatarciu. Wybierając rośliny, warto też dowiedzieć się, jakie mają wymagania siedliskowe, i pod tym kątem dobierać elementy kompozycji.

• Gatunki, które lubią glebę o odczynie zasadowym (pH powyżej 7), jak irgi, berberysy, bukszpan, dębik ośmiopłatkowy, żagwin ogrodowy, dzwonek karpacki, ubiorek wiecznie zielony, najlepiej będą się czuły wśród wapieni, dolomitów lub marmurów, bo wypłukiwane z nich związki wapnia odkwaszają podłoże. Pośród granitów, bazaltów czy piaskowców mogą rosnąć dowolne rośliny, ponieważ skały te są obojętne dla środowiska.
• Na przeciętnej glebie ogrodowej będzie się dobrze czuła większość roślin, ale możemy też przygotować właściwe podłoże zarówno dla gatunków wymagających gleby kwaśnej o pH 4,0-6,5 (na przykład różaneczników, azalii, wrzosów i wrzośców, golterii, pierisów czy kalmii), jak i dla gatunków preferujących glebę zasadową.

Trzeba pamiętać o tym, że w skalnym ogrodzie założonym na skarpie panują trudniejsze warunki wilgotnościowe niż na terenie płaskim. Woda (po podlewaniu i opadowa) szybko spływa, zamiast wsiąkać w podłoże, szybciej też paruje, bo powierzchnia na wzniesieniu jest bardziej wystawiona na działanie wiatru. Gleba na stokach oświetlonych od południowego wschodu, południa i południowego zachodu pod wpływem promieni słonecznych szybko przesycha. Podczas sadzenia roślin, nawet jeśli są mało wymagające, warto nasypać w dołki pod korzenie ziemi urodzajnej lub kompostu. Gleba, w której posadzimy rośliny pochodzące z terenów górskich, nie musi być żyzna i głęboko uprawiana, ale powinna być przepuszczalna, dlatego należy do niej dodać gruboziarnistego piasku.

Poznaj też sukulenty polecane na skalniak.

Jak pielęgnować rośliny posadzone wśród kamieni?

Jeżeli roślinom posadzonym wśród kamieni zapewnimy odpowiednie podłoże i nasłonecznienie, będą rosły w sposób właściwy dla danego gatunku i odmiany. Żeby przez kolejne sezony nie przeżywać rozczarowania nieudanymi nasadzeniami, warto przed zakupem roślin poszukać informacji na temat preferowanej przez nie gleby i jej wilgotności, nasłonecznienia oraz ich odporności na mróz.

• Aby kamienny ogród prezentował się efektownie, trzeba regularnie usuwać chwasty i sprawdzać stan zdrowia roślin. W razie pojawienia się pierwszych symptomów żerowania szkodników lub objawów choroby należy opryskać pędy właściwym preparatem biologicznym albo chemicznym.
• Gdy rośliny zbytnio się rozrosną (dotyczy to zwłaszcza bylin zadarniających), trzeba je wykopać, podzielić, oczyścić z najstarszych martwych fragmentów i ponownie posadzić. Robi się to zazwyczaj wiosną lub pod koniec lata.
• Wiosną warto rozłożyć między nimi dojrzały kompost albo zastosować wieloskładnikowy nawóz mineralny, stosując połowę dawki zalecanej przez producenta preparatu.
• Zbyt wybujałe krzewy, które zaczynają przeszkadzać innym roślinom, można przycinać zgodnie z ogólnymi zasadami – wczesną wiosną tnie się krzewy liściaste, które kwitną na pędach jednorocznych, a po kwitnieniu te, których kwiaty powstają na pędach wieloletnich. Iglaki przycina się wiosną lub w połowie lata.

Przeczytaj też: Przycinanie krzewów ozdobnych liściastych na wiosnę. Jak i kiedy przycinać krzewy ozdobne?