Spis treści
UOKiK karze dwa banki za nieprawidłowości w wakacjach kredytowych
Zgodnie z ustawą o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom, od sierpnia 2022 r. do końca 2024 r. kredytobiorcy mieli możliwość zawieszenia spłaty do 12 rat kredytu hipotecznego (tzw. wakacje kredytowe). Przepisy te miały wspierać konsumentów w okresie wysokich stóp procentowych, które znacząco podnosiły raty kredytów mieszkaniowych.
Prezes UOKiK od początku monitorował, jak banki realizują te obowiązki. W ramach 17 postępowań wyjaśniających Urząd na bieżąco oceniał wdrażanie wakacji kredytowych przez instytucje finansowe. Dzięki interwencjom większość banków zrezygnowała z praktyk szkodzących konsumentom lub utrudniających korzystanie z ulgi. W kilku przypadkach doszło do postawienia formalnych zarzutów. Aktualnie zakończyło się postępowanie wobec banków z grupy Pekao:
- Bank Polska Kasa Opieki SA,
- Pekao Bank Hipoteczny SA.
Co banki robiły niezgodnie z prawem?
Oba podmioty stosowały identyczny, niezgodny z prawem mechanizm obsługi wniosków o wakacje kredytowe: skracały okres zawieszenia, a jednocześnie nadmiernie wydłużały czas kredytowania. Za te niezgodne z ustawą działania Prezes UOKiK Tomasz Chróstny ukarał oba banki łączną kwotą blisko 119 mln zł. Dodatkowo muszą one poinformować każdego dotkniętego klienta o wykrytych uchybieniach.
Gdy wniosek o wakacje kredytowe składano w ostatnim miesiącu kwartału, w którym przysługiwało zawieszenie, banki udzielały ulgi nie na pełny miesiąc, lecz jedynie od daty złożenia wniosku do końca miesiąca. Dotyczyło to również wniosków obejmujących kilka miesięcy, w tym ten zamykający kwartał. Przykładowo: klient składający wniosek 15 marca 2023 r. powinien otrzymać zawieszenie na cały marzec, jednak bank przyznawał je tylko od 15 do 31 marca, czyli na 17 dni.
Pomimo skróconego zawieszenia, banki automatycznie wydłużały kredyt o pełny miesiąc. W rezultacie klienci spłacali zobowiązanie dłużej, niż wynikało z rzeczywistego czasu ulgi, co potencjalnie podwyższało całkowite koszty kredytu – głównie przez dodatkowe odsetki.
– Możliwość zawieszenia spłaty części rat kredytu hipotecznego miała stanowić realne wsparcie dla kredytobiorców w okresie wysokiej inflacji i skokowego wzrostu kosztów obsługi kredytów. Wydłużanie okresu kredytowania bardziej niż wynikało to z rzeczywistego czasu zawieszenia spłat narażało konsumentów na podniesienie całkowitych kosztów zobowiązania. W efekcie wakacje kredytowe były mniej korzystne, niż nakazywała to ustawa
– wyjaśnia Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.
Praktyki obu banków miały charakter systemowy i dotykały klientów składających wnioski w ostatnim miesiącu kwartału lub wnioski wielomiesięczne obejmujące taki miesiąc. Banki zaprzestały nieproporcjonalnego wydłużania okresu kredytowania z dniem 31 grudnia 2023 r., a skracania zawieszenia – z dniem 31 grudnia 2024 r.
Za niewłaściwą obsługę wniosków o wakacje kredytowe banki muszą zapłacić kary w wysokości: Bank Polska Kasa Opieki SA – 117 801 000 zł; Pekao Bank Hipoteczny SA – 1 183 304 zł. Szczegóły rozstrzygnięć dostępne są w decyzjach Prezesa UOKiK. Obie decyzje są nieprawomocne, a banki mogą się od nich odwołać do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Materiał powstał przy wykorzystaniu AI.
- Przejdź do galerii: Najpiękniejsze domy w Polsce
