Nagietek lekarski – uprawa, wymagania, zastosowanie i właściwości lecznicze
Nagietek lekarski to roślina jednoroczna o dekoracyjnych, żółtych lub pomarańczowych kwiatach, doskonała na kwietne rabaty. Jednocześnie to popularna roślina o właściwościach leczniczych. Podpowiadamy, jak uprawiać nagietek w ogrodzie i jakie jest jego zastosowanie.
Nagietek lekarski (łac. Calendula officinalis) kojarzony jest – nie bez przyczyny – z ogrodami wiejskimi. To tradycyjna roślina rabatowa znana i uprawiana od wieków. Gatunek jest tak łatwy w uprawie, że można polecić go każdemu, nawet osobom początkującym.
Nagietek lekarski to roślina jednoroczna, zwykle nieprzekraczająca 50 cm wysokości. Od czerwca do września kwitnie na żółto lub pomarańczowo. W ogrodzie bardzo często wysiewa się samoistnie. Można się więc nią cieszyć przez wiele lat, bez potrzeby zbioru i wysiewu nasion. To roślina miododajna, chętnie odwiedzana przez pszczoły.
Nagietek lekarski – uprawa w ogrodzie
- Stanowisko i podłoże dla nagietka
Nagietek lubi miejsca słoneczne i ciepłe – wtedy najobficiej kwitnie. Roślinę z powodzeniem można uprawiać na wystawie południowej. Nagietek nie ma dużych wymagań glebowych. Rośnie nawet w podłożach lekkich, ubogich w składniki pokarmowe o szerokim zakresie pH.
>>Przeczytaj też: Zastosowanie kwitnących roślin jednorocznych w ogrodzie i nie tylko
- Wysiew nasion nagietka
Nagietek lekarski uprawia się z siewu wiosennego wprost do gruntu. Nasiona warto siać kilkakrotnie partiami, w odstępach tygodniowych – od kwietnia do czerwca. Poszczególne rzędy powinny być oddalone co 30–40 cm. Pierwsze siewki ukazują się po 7–10 dniach. W początkowym okresie uprawy ważne jest regularne odchwaszczanie i spulchnianie gleby. Zbyt gęsto rosnące rośliny powinno się pikować.
- Nawożenie i podlewanie nagietka
Od późnej wiosny do końca lata można stosować nawozy organiczne lub mineralne o zwiększonej dawce fosforu. Rośliny zaleca się podlewać jedynie w czasie długotrwałej suszy.
Gatunek jest podatny na mączniaka prawdziwego i ślimaki.
Po kwitnieniu nagietek warto ściąć na wysokości około 10 cm, wtedy może zakwitnąć ponownie.
Autor: GettyImages
Nagietek wspomaga wzrost roślin warzywnych i owocowych - dlatego często wysiewa się go w warzywniku i przydomowym sadzie
Nagietek lekarski - roślina lecznicza i jadalna
Nagietek lekarski to nie tylko tradycyjna roślina rabatowa, ale także naturalny środek stosowany przy leczeniu wielu chorób. Dawniej nagietek był jedną z najważniejszych roślin leczniczych używanych w medycynie hinduskiej, arabskiej i greckiej. Dzisiaj jego wykorzystanie jest globalne. Nagietek jest rośliną jadalną i przed wiekami był traktowany jako warzywo oraz przyprawa. Obecnie powraca moda na tę roślinę. Młode liście są składnikiem sałatek i surówek, suszone płatki kwiatowe dodaje się do zup i sosów. Płatki nagietka podobnie jak szafran i kurkuma mogą być używane do barwienia potraw.
Nagietek – przygotowanie i suszenie surowca zielarskiego
Surowcem zielarskim są kwiatostany nagietka (czyli koszyczki nagietka), które należy zbierać stopniowo – w początkowym okresie kwitnienia. Suszy się je w warunkach naturalnych, w przewiewnym i zacienionym miejscu. Temperatura suszenia nie powinna przekraczać 35 stopni Celsjusza. Po wysuszeniu z koszyczków wyskubuje się (i wykorzystuje) płatki.
Skład i zastosowanie nagietka lekarskiego
- Kwiaty nagietka lekarskiego zawierają m.in. saponiny, sterole, karotenoidy, związki śluzowe, kwasy organiczne, flawonoidy, witaminę C i sole mineralne (ze szczególnym uwzględnieniem magnezu).
- Płatki nagietka wykazują działanie przeciwzapalnie, bakteriobójcze i grzybobójcze.
- Nagietek podawany zewnętrznie w formie okładów przyśpiesza gojenie ran i działa dobroczynnie na naskórek.
- Spożywanie preparatów zawierających nagietek pobudza działanie wątroby, zwiększa ilość wydalanego moczu i poprawia odporność organizmu.
- Ważną właściwością jest działanie kojące na oczy – nagietek stosuje się przy zmęczeniu oczu i zapaleniu spojówek.