Ciemiernik - kiedy i gdzie najlepiej sadzić ciemiernik? Jakie ma wymagania?
Ciemiernik (Helleborus) to jedna z najwcześniej zakwitających bylin – jego efektowne kwiaty pojawiają się zwykle na przedwiośniu, a nawet jeszcze zimą. Kiedy i gdzie najlepiej sadzić ciemiernik? Jakie ma wymagania? Jakie są najpopularniejsze gatunki ciemiernika? Poznaj zasady uprawy i zastosowanie ciemierników.
Autor: GettyImages
Wszystkie części ciemierników zawierają trujący glikozyd – heleborynę
Spis treści
- Ciemiernik - uprawa w ogrodzie
- Ciemiernik - kiedy sadzić? Sadzonki i nasiona
- Gdzie sadzić ciemierniki?
- Ciemiernik zawiera trujący glikozyd
- Uprawa ciemiernika w doniczce
- Ciemiernik biały
- Ciemiernik orientalny (wschodni)
- Ciemiernik czerwonawy
- Ciemiernik korsykański
- Ciemiernik cuchnący
- Ciemiernik ogrodowy
- Galeria zdjęć: Gatunki ciemierników
Ciemierniki są roślinami długowiecznymi, rosną wprawdzie powoli, ale z czasem rozrastają się w okazałe kępy z wieloma pędami kwiatostanowymi. Większość gatunków ciemierników ma zimozielone ulistnienie. Poznaj najpopularniejsze z nich.
Ciemiernik - uprawa w ogrodzie
Ciemiernik należy uprawiać na glebie gliniastej, wzbogaconej w wapń i próchnicę (z dodatkiem kompostu lub dobrze rozłożonego obornika). Wymaga przepuszczalnego i dostatecznie wilgotnego podłoża. Letnia susza i wysokie temperatury wpływają niekorzystnie na kwitnienie ciemierników, dlatego w tym okresie trzeba je systematycznie podlewać. Ciemierników nie należy zbyt często przesadzać, ponieważ źle reagują na uszkodzenia korzeni. Najlepiej rosną w osłoniętym, ciepłym, półcienistym miejscu. Ciemierniki zimą wymagają ochrony przed słońcem i wysuszającym wiatrem.
Autor: GettyImages
Wszystkie części ciemierników zawierają trujący glikozyd – heleborynę
Ciemiernik - kiedy sadzić? Sadzonki i nasiona
- Sadzonki
Silnie rozrośnięte ciemierniki można dzielić – najlepiej po kwitnieniu (kwiecień–maj) lub pod koniec lata (sierpień–wrzesień). Karpy ciemiernika dzieli się na kilka części – każda powinna zawierać parę liści i korzenie oraz kilka pąków – i od razu sadzi do gruntu. Można też umieścić je w doniczkach i po roku uprawy w donicy przesadzić ciemiernik do ogrodu.
- Nasiona
Ciemierniki można także rozmnażać przez nasiona wysiewane zaraz po zbiorze (VI–VIII), bo bardzo szybko tracą zdolność kiełkowania. Siewki zakwitają dopiero po 3–4 latach i nie powtarzają cech roślin matecznych.
Jedynie ciemiernik cuchnący obficie rozmnaża się przez samosiewy, które można wykorzystywać jako rozsadę.
Przeczytaj też: odpowiedzi na najczęstsze pytania o ciemierniki
- Ciemierniki: czy będą rosły w słońcu?
- Liście ciemierników usychają
- Młode ciemierniki: kiedy zakwitną
Gdzie sadzić ciemierniki?
Ciemierniki można sadzić w sąsiedztwie krzewów i drzew liściastych, w grupach naturalistycznych lub na ocienionej rabacie. Dobrze komponują się z rannikami, zawilcami i przylaszczkami, a także kwitnącymi na przedwiośniu krzewami: oczarami, wawrzynkiem wilczełyko.
Kwiaty ciemierników nadają się do cięcia – odznaczają się dość dużą trwałością w wazonie. Sprzedawane zimą w doniczkach ciemierniki białe wykorzystuje się do dekoracji wnętrz, można je też posadzić w skrzynce balkonowej lub donicy ustawionej przed domem.
Autor: www.thinkstockphotos.com
Ciemiernik biały
Ciemiernik zawiera trujący glikozyd
Wszystkie części ciemierników zawierają trujący glikozyd – heleborynę. Spożycie nasion, korzeni lub części nadziemnych powoduje zatrucie, a kontakt z sokiem może wywoływać powstawanie pęcherzy na skórze.
Uprawa ciemiernika w doniczce
Zimą w sklepach dostępne są kwitnące ciemierniki w doniczkach. Coraz chętniej wykorzystywane są do bożonarodzeniowych dekoracji. Aby jak najdłużej atrakcyjnie się prezentowały, trzeba je ustawić w domu w miejscu chłodnym (z dala od kaloryferów), z dostępem światła z zewnątrz. Ich pielęgnacja polega na systematycznym podlewaniu w ten sposób, aby nie dopuścić do przesuszenia podłoża. Warto roślinę zraszać miękką wodą, szczególnie gdy wilgotność powietrza w mieszkaniu jest mała. Ciemiernika uprawianego w doniczce można wiosną posadzić do ogrodu.
Polecany artykuł:
Ciemiernik biały
Najczęściej uprawiany w polskich ogrodach jest ciemiernik biały (Helleborus niger), który rośnie dziko we wschodniej części Alp, Apeninach i Karpatach Wschodnich. Ma białe kwiaty średnicy 6–10 cm, które w miarę przekwitania różowieją, a później stają się zielonkawe. Ciemiernik biały dorasta do 30 cm wysokości. Liście są ciemnozielone, dość sztywne i skórzaste.
Odmiany ciemiernika białego ‘Keesen’ i ‘Maximus’ mają kwiaty białe, a ‘Grandiflorus’ i ‘Pink Select’ – różowe.
W Europie Zachodniej ciemiernik zwany jest „różą Bożego Narodzenia”. U nas rośliny zakwitają zwykle po pierwszych odwilżach i kwitną nawet do kwietnia. Kwiaty mogą pojawiać się już pod koniec jesieni, jeśli utrzymuje się dodatnia temperatura.
Ciemiernik orientalny (wschodni)
Ciemiernik orientalny (ciemiernik wschodni, Helleborus orientalis) pochodzi z Kaukazu. Ma zielonkawobiałe lub kremowe, miseczkowate kwiaty, średnicy około 7 cm, często z różowym zabarwieniem. Roślina kwitnie od lutego do kwietnia, ale może zakwitać także przed zimą. Dorasta do 40–50 cm wysokości.
Ciemiernik czerwonawy
Ciemiernik czerwonawy (Helleborus purpurascens) kwitnie w marcu i kwietniu. Ma skierowane ku dołowi, początkowo zielonkawobordowe, później purpurowe lub czerwonawe kwiaty, które ukazują się jeszcze przed liśćmi (liście zamierają przed zimą). Rośliny osiągają 20 cm wysokości. Ciemiernik ten występuje dziko w Europie Wschodniej, można go spotkać w Bieszczadach.
Ciemiernik korsykański
Ciemiernik korsykański (Helleborus argutifolius, syn. Helleborus corsicus) dorasta do 60 cm wysokości. Ma duże, kielichowate, żółtawozielone kwiaty i dekoracyjne liście – szerokie, lśniące, piłkowane na brzegach (przypominające ulistnienie ostrokrzewu). Pąki kwiatowe pojawiają się jesienią. Zakwita na przedwiośniu, w II–III.
Ciemiernik cuchnący
Ciemiernik cuchnący (Helleborus foetidus) rośnie dziko w Europie Zachodniej i Południowej. Jego sproszkowane korzenie były używane do wyrobu tabaki, stąd być może pochodzi jego nazwa. Rośliny osiągają 50 cm wysokości. Dzwonkowate, zielone kwiaty z czerwoną obwódką pojawiają się od II do IV. Tworzą duże wiechy i długo zachowują swą dekoracyjność – aż do chwili osypania się nasion. Odznacza się dekoracyjnym, bujnym, ciemnozielonym ulistnieniem. Jego odmiana ‘Gold Bullion’ ma żółte kwiaty i złociste pistnienie.
Ciemiernik ogrodowy
Ciemiernik ogrodowy (Helleborus × hybridus) to najefektowniejszy gatunek, ma wiele ciekawych odmian o dużych kwiatach barwy białej, różowej, purpurowej, ciemnobordowej, także nakrapianych (‘White Spotted Lady’, ‘Ashwood Garden Hybrids’) bądź podwójnych (‘Double Vision’). Są też odmiany o jasnożółtych kwiatach (‘Yellow Lady’). Ciemierniki ogrodowe osiągają 50–70 cm wysokości. Są bardzo popularne w Europie Zachodniej. W Polsce mogą przemarzać w surowe zimy.
Galeria zdjęć: Gatunki ciemierników
