Termostat grzejnikowy: jak działa. Regulacja temperatury w pomieszczeniu

2021-10-25 16:35

Termostat grzejnikowy pozwala regulować temperaturę powietrza w pomieszczeniu. Dzięki niemu stworzymy komfort w domu i nie zapłacimy dużo za ogrzewanie. Jak działa termostat, jak go ustawić?

Termostat grzejnikowy
Autor: Andrzej Szandomirski Termostat jest niezbędny przy każdym grzejniku

Zawór z głowicą termostatyczną standardowo mocuje się na każdym grzejniku. To urządzenie, które pozwala w najprostszy sposób regulować temperaturę w ogrzewanym pomieszczeniu. Oprócz tego działanie zaworu termostatycznego ma na celu utrzymanie stałej (ustawionej przez nas) temperatury w pomieszczeniu. Nie jest to jednoznaczne ze stałą temperaturą grzejnika, dlatego w sprawnie działającej instalacji grzejnik może być raz cieplejszy, raz chłodniejszy.

Co, jeśli nie gaz? Jakie ogrzewanie wybrać

Jak działa termostat grzejnikowy

Grzejnikowy zawór termostatyczny umieszcza się na przewodzie dostarczającym do grzejnika wodę grzewczą. Termostaty grzejnikowe automatycznie otwierają i zamykają przepływ gorącej wody przez grzejnik tak, żeby utrzymać odpowiednią stałą temperaturę w pomieszczeniu. Głowica termostatyczna reaguje na zmiany temperatury otoczenia, więc gdy na przykład otwieramy okno nad grzejnikiem, omywana przez zimne powietrze głowica otwiera zawór i grzejnik staje się gorący. A gdy rozpalimy w kominku i do głowicy dotrze ogrzane przez niego powietrze, zawór się zamknie i grzejnik stanie się chłodniejszy, dzięki czemu unikniemy niepotrzebnego przegrzewania pomieszczeń i wynikających z tego strat energii.

Termostat grzejnikowy
Autor: Andrzej Szandomirski Grzejniki najczęściej są instalowane pod oknami, ponieważ stanowią one zimniejszą część ściany zewnętrznej

Termostaty grzejnikowe: budowa

Zawory z głowicą termostatyczną są bardzo proste w budowie i nie wymagają dodatkowego zasilania energią elektryczną, chyba że są to nowoczesne urządzenia ze zdalnym sterowaniem - wtedy ich sterowniki są zasilane bateriami.

Sprawdź też: Wybieramy grzejnik dekoracyjny - jaki warto kupić? >>>

Wewnątrz standardowej głowicy jest sprężysty mieszek - element wypełniony materiałem reagującym na zmiany temperatury otoczenia. Gdy staje się zimno, materiał ten (gaz, ciecz lub wosk) kurczy się, co zmniejsza nacisk na trzpień zaworu i przepływa przezeń więcej wody. Gdy staje się ciepło, materiał ten się rozszerza, przez co zamyka zawór powodując zmniejszenie przepływu gorącej wody przez grzejnik.

Co nam dają zawory termostatyczne na grzejnikach

Zastosowanie zaworów termostatycznych umożliwia różnicowanie temperatury w poszczególnych pomieszczeniach, choć temperatura wody grzewczej w całej instalacji jest taka sama. Jeśli odpowiednio ustawimy pokrętła na każdej głowicy, możemy utrzymywać wyższą temperaturę w pomieszczeniach, w których długo przebywamy i w których zależy nam na komforcie cieplym, np. w salonie czy w łazience. W pomieszczeniach rzadko użytkowanych, np. w pokoju gościnnym, można ustawić na głowicy temperaturę o kilka stopni niższą. Warto również regulować temperaturę w sypialniach, w których przebywamy tylko w nocy - dzięki obniżaniu jej na dzień o 3-4oC możemy wyraźnie mniej płacić za ogrzewanie.

Termostat grzejnikowy
Autor: eQ-3 Termostaty sterowane elektronicznie pozwalają np. programować nastawy temperatury w okresie tygodniowym

Dzięki możliwości regulowania temperatury w poszczególnych pomieszczeniach rachunki za ogrzewanie domu lub mieszkania mogą być znacznie niższe.

Termostaty grzejnikowe: szybka regulacja temperatury

Grzejniki, zwłaszcza stalowe płytowe, mają małą pojemność – jest w nich niewiele wody. Dzięki temu ich temperatura może się szybko zmieniać, a to pozwala łatwo i szybko regulować temperaturę w pomieszczeniu - dzięki głowicy termostatycznej zmniejszającej i zwiększającej strumień wody przepływającej przez grzejnik.

Warto pamiętać, że w dużych pomieszczeniach lepiej zastosować 2, a nawet 3 mniejsze grzejniki niż jeden duży, bo wtedy łatwiej jest zapewnić równomierne ogrzewanie całej przestrzeni. Do tego regulacja temperatury jest skuteczniejsza.

Termostat grzejnikowy
Autor: Kalbar Każdy grzejnik w domu powinien być zaopatrzony w zawór z głowicą termostatyczną
Warto wiedzieć
Termostat grzejnikowy

Autor: Andrzej T. Papliński

Żeby termostat sprawnie działal, nie powinien być zasłonięty ani zabudowany

Gdy grzejnik jest zabudowany lub umieszczony we wnęce, zaburza to jego działanie. W bezpośrednim sąsiedztwie grzejnika gromadzi się ciepłe powietrze, więc automatycznie zamyka się zawór termostatyczny. Ale ponieważ podgrzewane powietrze nie przemieszcza się swobodnie po całym pomieszczeniu, ilość emitowanego ciepła jest niewystarczająca do ogrzania całego wnętrza i z dala od grzejnika może być zbyt chłodno. W takiej sytuacji są dwa rozwiązania. Można ustawić głowicę termostatu w skrajnej pozycji, żeby otworzyć zawór maksymalnie, ale to nie pozwala automatycznie regulować temperatury. Dlatego lepiej skorzystać z drugiej możliwości - zastosować przy tym grzejniku termostat ze zdalnym czujnikiem temperatury i umieścić go w głębi pomieszczenia. W tym rozwiązaniu głowica termostatyczna będzie spełniała swoje zadanie.

Jak wietrzyć pomieszczenia zimą

Ze względu na sposób działania zaworów termostatycznych w sezonie grzewczym pomieszczenia lepiej jest wietrzyć krótko, a regularnie. Jeśli okna są uchylane na dłuższy czas, warto wtedy zamykać zawory grzejnikowe. Gdyby pozostały w regularnej pozycji, zawór zostałby na ten czas bardziej otwarty, grzejnik stałby się gorętszy, ale ciepło i tak uciekałoby przez uchylone okno.

Porada eksperta
Termostat grzejnikowy
Przemysław Szponarski

Szef produktu - Dział Hydrauliczny Leroy Merlin

Jak prawidłowo używać termostatów grzejnikowych?

Poszczególne liczby na głowicy określają orientacyjną temperaturę nastawy. Zakres nastaw jest specyficzny dla poszczególnych producentów zaworów termostatycznych. W przypadku większości głowic mieści się w przedziale 6-28°C. Można znaleźć także głowice z przedziałem do 35°C – głowice do pomieszczeń z basenami kąpielowymi, a nawet 50°C - nie są to wówczas głowice grzejnikowe, tylko do instalacji ogrzewania podłogowego.

Użytkownik, manipulując zaworem, nie może całkowicie go zamknąć. Dolna wartość zakresu „*” stanowi zabezpieczenie przed zamarzaniem instalacji. Nawet przy spadku temperatury w pomieszczeniu poniżej 6°C, zawór automatycznie zostanie otwarty. 

Oto przykładowy zakres nastaw do regulacji temperatury w głowicy marki Schlosser.

Nastawy na termostacie o zakresie regulacji 8-30oC
Nastawa * 1 2 3 4 5 6
Temperatura w oC 8 12 16 20 24 28 30

Jak zamontować termostat grzejnikowy

Głowica termostatyczna powinna zostać zamontowana na zaworze poziomo. Jeśli byłaby zainstalowana pionowo, głowicę opływałoby ogrzane powietrze unoszące się z gałązki zasilającej grzejnik, co zakłócałoby działanie termostatu. W celu zapewnienia poprawnej pracy głowica powinna być zamontowana w sposób umożliwiający swobodny przepływ powietrza wokół czujnika umieszczonego w jej pokrętle. W związku z tym nie należy zasłaniać głowicy zasłonami okiennymi lub firankami. Wietrzenie pomieszczeń powinno następować przy szeroko otwartych skrzydłach okiennych przez około 4-5 min, nie dłużej. Umożliwi to pełną wymianę powietrza przy stratach ciepła najmniejszych z możliwych. Latem zaleca się ustawienie zaworu w pozycji maksymalnego otwarcia. Dzięki temu nie dojdzie do osadzenia się kamienia i zanieczyszczeń w instalacji.

Jak wybierać grzejniki

Pytanie 1 z 8
Grzejnik lakierowany na biało ma wydajność:
Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.