Centralne odkurzanie: skuteczne sprzątanie domu

System odkurzania centralnego to więcej niż klasyczny, przenośny odkurzacz. Umożliwia szybsze i skuteczniejsze usunięcie zanieczyszczeń oraz pozbycie się drobin kurzu, roztoczy i innych alergenów.

Na system odkurzania centralnego składają się: jednostka centralna, sieć przewodów oraz gniazda ssawne. Odkurzacz włącza się zdalnie, za pomocą instalacji sterującej niskiego napięcia łączącej gniazda ssawne z jednostką centralną. Do sprzątania używa się giętkiego węża o długości najczęściej do 10 metrów. Wąż może mieć przełącznik na rączce do wygodnego włączania i wyłączania odkurzacza. Jeśli nie ma przełącznika, uruchamianie urządzenie odbywa się przez włożenie węża do gniazda. Wyłączenie następuje w momencie wyjęcia węża z gniazda.

Większość firm oferujących centralne odkurzanie ma w ofercie standardowe zestawy do sprzątania, w skład których wchodzą podstawowe szczotki i ssawki (2-3), resztę akcesoriów (np. dodatkowe szczotki i ssawki, separator wody do zbierania płynu czy separator popiołu do czyszczeniu kominka) trzeba dokupić.

Wśród dodatkowych elementów systemu bardzo popularne są automatyczne szufelki montowane przy podłodze, które pozwalają na wmiatanie zanieczyszczeń wprost do instalacji odkurzacza centralnego.

Centralne odkurzanie: wybawienie dla alergików

Centralne odkurzanie jest doskonałe dla osób zmagających się z alergiami oddechowymi. Zaletą tego rozwiązania jest nie tylko dużo dokładniejsze usuwanie alergenów, ale także całkowite wyeliminowanie z cyrkulacji powietrza użytego w trakcie sprzątania. Odkurzacz centralny odprowadza zasysane powietrze od razu na zewnątrz budynku. Dzięki temu mikroskopijne drobinki kurzu nie są wdmuchiwane z powrotem do powietrza, którym oddychają domownicy. Dodatkowym atutem jest brak charakterystycznego zapachu, jaki wydziela się podczas odkurzania urządzeniami przenośnymi.

Na rynku są dostępne także modele odkurzacza centralnego wykorzystujące wodę. Zasysane zanieczyszczenia zbierają się w specjalnym zbiorniku, który automatycznie wypełnia się bieżącą wodą. Po dokładnym wypłukaniu zanieczyszczeń z powietrza woda trafia do kanalizacji. Dzięki temu zanieczyszczenia są usuwane jeszcze dokładniej i nie trzeba ręcznie opróżniać zbiornika. Takie modele są praktycznie bezobsługowe i bardzo wygodne w użyciu. Trzeba jednak doprowadzić do nich przewód z wodą i podłączyć je do kanalizacji.

Centralne odkurzanie: usuwanie sierści

Jeśli w domu mieszka pies, kot lub inne zwierzątko futerkowe, do fruwającego po całym domu kurzu dochodzą też inne zanieczyszczenia: sierść pupila, fragmenty martwego naskórka, będące kuszącą pożywką dla roztoczy czy żwirek roznoszony z kuwety na łapach kotów.

Właścicielom zwierząt zaleca się takie modele odkurzaczy centralnych, które mają dodatkowe filtry włosów oraz nieco większą od standardowej moc ssania. Doskonale sprawdzą się wspomniane już modele z filtrem wodnym. Niezwykle pomocne będą również akcesoria w postaci końcówek ze szczotkami dostosowanymi do dokładnego zbierania sierści z różnych powierzchni, w tym m.in. z wykładziny, dywanu czy tapicerki.

Centralne odkurzanie: jednostka kompaktowa lub split

W jednostkach centralnych kompaktowych silnik, separator zanieczyszczeń i zbiornik na kurz są we wspólnej obudowie.

W jednostkach typu split silnik jest osobno od pozostałych elementów i część z silnikiem może być zamontowana w pewnej odległości od tej z separatorem i pojemnikiem na zanieczyszczenia.

Jednostki typu split są zwykle wyposażone w cykloniczne separatory zanieczyszczeń. Zassane powietrze jest w nich wprawiane w ruch wirowy i drobiny kurzu są wypychane przez siłę odśrodkową. Zbiorniki na kurz mają pojemność od 12 do 40 l. Stopień ich napełnienia nie zmniejsza siły ssącej odkurzacza.

W jednostkach kompaktowych oprócz separatorów cyklonicznych są też stosowane inne metody filtracji, podobne do tych w odkurzaczach przenośnych, jednak ich sprawność spada w miarę napełniania się worków kurzem.

Innym sposobem filtracji jest tak zwany samooczyszczający się worek odwrócony. Po wyłączeniu odkurzacza worek opada na znajdujący się pod nim zbiornik i zanieczyszczenia same się z niego wysypują. Co pewien czas worek należy dokładnie wytrzepać.

Centralne odkurzanie: rodzaj rur ma znaczenie

Instalacje centralnego odkurzania można robić z przewodów z tworzywa, takich jak używane w instalacjach hydraulicznych, ale lepsze są rury i kształtki specjalnie przeznaczone do systemów odkurzania centralnego. Mają one gładszą powierzchnię wewnętrzną, więc opory przepływu powietrza są niewielkie i nie wpływają istotnie na zmniejszenie siły ssania jednostki centralnej. Mają też zabezpieczenie przed osadzaniem się kurzu w postaci specjalnej powłoki na wewnętrznych powierzchniach albo dodanych do tworzywa substancji neutralizujących działanie ładunków elektrostatycznych.

W Polsce dostępne są dwa rodzaje rur i kształtek do centralnego odkurzania sztywne, o średnicy mniej więcej 50 mm, w kolorach białym lub niebieskim. Rury białe pasują do większości popularnych marek odkurzaczy. W sprzedaży są też elementy przejściowe umożliwiające połączenie rur z wybranym typem odkurzacza, w razie gdyby okazały się niedopasowane.

Odpowiedni montaż centralnego odkurzania kluczem do sukcesu

Instalację odkurzacza należy rozpocząć od wytyczenia miejsca na jednostkę centralną. Aby odgłosy pracy systemu były jak najcichsze, warto ulokować ją w miejscu oddalonym od części mieszkalnej, na przykład w kotłowni, piwnicy albo garażu.

Jednostkę należy umocować tak, aby umożliwić wygodny dostęp do filtrów i zbiornika na zanieczyszczenia, które trzeba regularnie czyścić.

Przeczytaj też:

Wybór odkurzacza centralnego: na co zwrócić uwagę podczas kupna tego urządzenia? >>>

Kolejnym elementem, o który warto zadbać, jest odpowiedni montaż przewodu wydechowego. Wyrzutnia powinna być nie dalej niż 6 m od jednostki centralnej i na wysokości co najmniej 15-40 cm nad poziomem terenu, aby powietrze nie uderzało zbyt gwałtownie o ziemię. Warto zamontować tłumik, który zmniejszy hałas.

Najważniejszą kwestią jest rozmieszczenie gniazd ssawnych. Najlepiej umieścić je w centralnej części domu w korytarzach i na klatce schodowej. Każde powinno umożliwiać odkurzenie 50-100 m² podłogi. W domu o powierzchni do 200 m² wystarczą trzy zwykłe gniazda - dwa na parterze, jedno na górnej kondygnacji i opcjonalnie dodatkowe – w garażu.

Podczas planowania lokalizacji gniazd trzeba uwzględnić między innymi docelowy układ mebli.

Rury najlepiej układać równolegle i prostopadle albo pod katem 45^o do ścian, a do koniecznej zmiany kierunku stosować łuki 90^o oraz kolana 45^o i 30^o. Trójniki łączące poszczególne odgałęzienia muszą być ułożone zgodnie z kierunkiem zasysania. Bezpośrednio za każdym gniazdem ssącym dobrze jest zamontować kolano lub trójnik 90^o, w którym zatrzymają się większe zanieczyszczenia, przez przypadek wciągnięte do instalacji podczas odkurzania.

W nowo budowanych domach poziome odcinki instalacji prowadzi się w podłodze pod wylewką, a gdy dom jest podpiwniczony - pod stropem piwnicy. Pionowe można ukryć w bruzdach w ścianach. W istniejących domach do ukrycia instalacji w miarę możliwości wykorzystuje się kanały wentylacyjne, szachty instalacyjne, przestrzenie pod schodami, szafy wnękowe. Wzdłuż rur trzeba ułożyć kabel elektryczny.