Modernizacja czy wymiana instalacji grzewczej. Jak zmniejszyć koszty ogrzewania domu?

Każda instalacja grzewcza po pewnym czasie wymaga remontu. Jedne jej elementy zużywają się szybciej, inne wolniej. Aby obniżyć koszty eksploatacji instalacji grzewczej i zyskać większą wygodę, czasami wystarczy modernizacja, ale bywa i tak, że lepiej ją wymienić.

Technologia instalacji grzewczych przez ostatnich kilkanaście lat bardzo się zmieniła. Niektóre rozwiązania udoskonalono, pojawiły się też nowe. Przy okazji termomodernizacji warto się zastanowić, czy nie wymienić instalacji grzewczej. Trzeba przeanalizować jej stan i ustalić, jakie korzyści chcemy osiągnąć. Po takiej analizie może się okazać, że wystarczy modernizacja instalacji grzewczej zamiast jej całkowitej wymiany.

Modernizacja systemu ogrzewania domu - cele i korzyści

Podstawowe pytanie, na które trzeba odpowiedzieć przed remontem instalacji, to jakie efekty chce się osiągnąć. Powodów, które skłaniają użytkowników do rozważań nad modyfikacjami w systemie grzewczym, jest wiele. Jedni chcą obniżyć koszty związane z ogrzewaniem domu, inni podnieść komfort użytkowania systemu i wartość swojej nieruchomości, a niektórzy kierują się względami ekologicznymi. Wprowadzane zmiany mogą mieć na celu:

• dostosowanie układu instalacji grzewczej do współczesnych wymagań i standardów technicznych poprzez wymianę elementów wyeksploatowanych lub niespełniających swoich funkcji (na przykład usunięcie skorodowanych rur, wymiana uszkodzonego lub przestarzałego kotła);
• poprawę komfortu cieplnego w budynku, w tym usunięcie istotnych niedomagań instalacji (na przykład niedogrzewania pomieszczeń, notorycznego zapowietrzania się grzejników);
• podniesienie sprawności energetycznej instalacji, czyli ograniczenie wydatków na opał;
• poprawę estetyki wnętrz (na przykład eliminacja połączeń rurowych prowadzonych po ścianach, wymiana grzejników na modele grzejników dekoracyjnych);
• zwiększenie komfortu obsługi instalacji grzewczej (na przykład wymiana węglowego kotła zasypowego na kocioł z zasobnikiem i podajnikiem paliwa);
• rozbudowę instalacji o nowe źródła ciepła (pompę ciepła, kolektory słoneczne, kocioł gazowy w domu opalanym wcześniej węglem).

Po przeanalizowaniu sytuacji i określeniu efektów, które chce się uzyskać, trzeba przeprowadzić przegląd instalacji. Pozwoli on wyznaczyć optymalną drogę do osiągnięcia postawionych celów.

Jak obniżyć koszty ogrzewania domu?

Elementami instalacji grzewczej, którym należy się przyjrzeć, są:

• kotłownia ze źródłem ciepła – na przykład kocioł wraz z innymi urządzeniami odpowiedzialnymi za jego prawidłową pracę;
• system rur rozprowadzających ciepło;
• grzejniki ogrzewające pomieszczenia.

Aby obniżyć koszty ogrzewania domu, inwestorzy najczęściej decydują się na zmianę źródła ciepła, którym przeważnie jest stary kocioł węglowy. Jego wymiana na nowszy, z automatycznym zasobnikiem, nie wymaga wprowadzania większych modyfikacji w instalacji. Będzie się ona ograniczała do zmiany króćców przyłączeniowych lub wymiarów urządzenia. Nawet przy zastosowaniu tego samego paliwa koszty ogrzewania mogą się obniżyć o 20%. Jeżeli jednak wybrany zostanie kocioł innego typu, na przykład gazowy zamiast na paliwo stałe, instalacja będzie wymagała większej ingerencji. 

Ważny element instalacji grzewczej - rury

Kolejnym etapem jest ocena stanu technicznego rur i grzejników. Na efektywność ich działania duży wpływ mają korozja i stan wewnętrzny. Jeżeli stalowe rury są zardzewiałe, zalecana jest ich wymiana. Natomiast w przypadku zanieczyszczenia wewnętrznego instalacji grzewczej, które powoduje zwężenie przekroju rur, a w konsekwencji zmniejszenie przepływu wody grzewczej, może się okazać, że wystarczy tylko płukanie instalacji środkami chemicznymi, które usuną osad ze ścianek przewodów. Wymiana rur instalacji grzewczej może być uzasadniona, jeżeli będą wymieniane grzejniki na nowe - o odmiennym sposobie podłączenia niż poprzednie. Czasami decyzja ta podyktowana jest chęcią zmiany materiału rur mającego wpływ na ich żywotność i parametry techniczne. W nowoczesnych instalacjach najczęściej stosuje się rury z tworzyw sztucznych lub miedzi.

Grzejniki - wymienić czy zostawić?

Rozpatrując wymianę grzejników, trzeba się zastanowić, czy jest ona konieczna. Jeżeli zależy nam na zmianie ich wyglądu, to będzie to najlepszy sposób. Jeżeli jednak grzejnik nie jest skorodowany i nie mamy zastrzeżeń do jego wyglądu, a jego moc jest właściwie dobrana do pomieszczenia, warto rozważyć montaż lub wymianę zaworów na takie z głowicami termostatycznymi. Zapewniają one przede wszystkim oszczędność energii oraz poprawę komfortu cieplnego dzięki utrzymywaniu stałej, zadanej temperatury w ogrzewanym pomieszczeniu, bez względu na zmieniające się czynniki zewnętrzne. W nowoczesnych modelach jest też możliwość programowania czasowego, na przykład włączania grzejników o konkretnej godzinie przed powrotem domowników. 

Koszty i korzyści wymiany instalacji grzewczej

Dopiero po przeanalizowaniu wszystkich możliwości można podjąć decyzję, czy instalacja grzewcza wymaga wymiany, czy wystarczy modernizacja niektórych jej elementów. Duże znaczenie ma przy tym budżet, którym dysponujemy. Przy ograniczonym można poprzestać na wymianie tylko niektórych składowych systemu, inne wystarczy usprawnić, montując dodatkowy osprzęt. Pozostałe mogą nadal dobrze pełnić swoją funkcję, więc ich zamienniki byłyby zbędnym wydatkiem.