Gdzie postawić stół: wybieramy miejsce na stół

2021-03-29 11:52
Stół w salonie
Autor: Mariusz Bykowski W otwartej strefie dziennej wiele rzeczy dzieje się równocześnie, a długi wygodny stół temu sprzyja. Za jego blatem wystarczy miejsca i na przygotowywanie posiłku, i na odrabianie lekcji. Projekt: Sylwia Lenart

Stół w domu może skupiać członków rodziny nie tylko przy okazji posiłków. Gdzie postawić stół i co zrobić, aby był wygodny, przyjazny i gościnny?

Urządzając dom lub mieszkanie, musimy zdecydować, gdzie ustawimy stół jadalniany. Będzie to zależeć od tego, jaki mamy układ pomieszczeń oraz jak lubimy spędzać czas w gronie najbliższych i w towarzystwie gości.

Taras – aranżacja letniego stołu na tarasie

Ile miejsca na stół?

Przyjmuje się, że na jedną osobę należy przeznaczyć 60-centymetrowy odcinek blatu. Jeśli ktoś ma usiąść również przy krótszym boku (w szczycie) stołu, trzeba dodać 20 cm. Czyli dla 6 osób, z których dwie zasiądą w szczytach, minimalna długość stołu wynosi 160 cm. W czasie większych spotkań rodzinnych siedzimy zazwyczaj trochę ciaśniej – na osobę przyjmujemy 50 cm. Jest mniej wygodnie, ale zmniejsza się odległość pomiędzy najdalej siedzącymi uczestnikami spotkania i lepiej się rozmawia.

Stół, przy którym będziemy organizować przyjęcia rodzinne, powinien mieć 100 cm szerokości. Na blacie oprócz talerzy muszą się zmieścić także półmiski, napoje i dekoracje. Stół o szerokości 80 cm sprawdzi się na użytek codzienny w kuchni, gdzie dania podajemy od razu na talerzach. Jeśli każdy uczestnik spotkania nakłada sobie jedzenie na talerz sam, na środek stołu wystawiamy półmiski i musi być na nie miejsce.

Zobacz galerię zdjęć: stół nasz codzienny i… odświętny

Miejsce na stół w jadalni

Niekiedy już w projekcie jest przewidziane osobne pomieszczenie na stół – jadalnia, względnie aneks jadalniany ograniczony z trzech stron ścianami. To propozycja dla zwolenników tradycyjnych układów funkcjonalnych, w których każde wnętrze ma określone zadania. Wyraźne wydzielenie strefy spożywania posiłków nadaje jej szczególny, bardziej reprezentacyjny charakter.

W jadalni powinno się znaleźć miejsce nie tylko na stół, ale i na kredens lub pomocnik umożliwiające przechowywanie zastawy, obrusów itp. Należy się też zastanowić, ile przestrzeni potrzebujemy dookoła blatu. Aby osoba siedząca za stołem mogła się od niego nieco odsunąć i swobodnie siedzieć po skonsumowaniu posiłku, między krawędzią stołu a oparciem krzesła potrzeba około 50 cm (razem z krzesłem). Jeśli stół ma 100 cm szerokości, to razem z siedzącymi przy nim osobami zajmuje 200 cm. Jeśli po jednej stronie posadzimy więcej niż dwie osoby, potrzebne jest jeszcze przejście za plecami biesiadników. Wygodnie byłoby mieć po 60 cm po obu stronach stołu, ale absolutne minimum to 40 cm. Z tego wniosek, że minimalna szerokość jadalni to 280 cm. Wygodna to 320 cm, a jeżeli przy ścianie ma stanąć bufet, kredens czy konsola, dodajmy jej głębokość.

Wielkość jadalni z pewnością powinna zależeć od tego, jak często oraz jak wielu gości przyjmujemy przy stole. Jeśli proszone obiady czy kolacje z udziałem większej liczby biesiadników zdarzają się w naszym domu rzadko, skupmy się na wygodnym funkcjonowaniu na co dzień. Jednak nawet codzienny stół powinien pomieścić o dwie osoby więcej, niż liczy nasza rodzina. Przydaje się to na przykład wtedy, gdy dziecko przyjdzie ze szkoły z koleżanką albo ktoś wpadnie z niezapowiedzianą wizytą. W takich sytuacjach nie musimy rozkładać stołu i dezorganizować przestrzeni jadalni.

Pamiętajmy też o tym, że w dużym pomieszczeniu mały stół będzie wyglądał nieproporcjonalnie. Najlepiej, gdy blat rozkłada się o cztery dodatkowe miejsca. Przykładowo na co dzień jest na 8 miejsc (w tym 2 na szczytach), a po rozłożeniu na 12. W stanie spoczynku ma 220 cm długości, po rozłożeniu – 300 cm. Wtedy wygląda proporcjonalnie na co dzień i jest wygodny w czasie przyjęć. Jeżeli jest za duży dla naszej rodziny, ale mamy na niego miejsce – nie szkodzi. Na co dzień zgromadzimy się w jednym końcu stołu, a pozostałe miejsce pozostanie niewykorzystane lub wykorzystamy je na inne aktywności.

Zobacz galerię zdjęć: wielkanocny stół

Stół w otwartej strefie dziennej

Umieszczenie stołu jadalnianego we wspólnej przestrzeni to bardzo popularne dziś rozwiązanie, które pozwala rodzinie przebywać w jednym pomieszczeniu, zajmując się różnymi czynnościami. Miejsce stołu może zależeć od sposobu spędzania wolnego czasu oraz od przyzwyczajeń mieszkańców.

  • Stół postawiony na środku

Dla niektórych stół jest on najważniejszym miejscem w domu – tu się pracuje, odrabia lekcje, rozmawia, układa puzzle, a przy okazji również jada. Przy rodzinnym stole spotykają się domownicy, siadają za nim goście. Aby podkreślić jego znaczenie i ułatwić do niego dostęp, można ustawić stół w centrum strefy dziennej. Żebyśmy nie musieli przemierzać z talerzami zbyt dużych odległości, stół powinien być tak usytuowany względem (otwartej lub półotwartej) kuchni, by można go było wygodnie obsługiwać.

Stół w salonie
Autor: Piotr Mastalerz Mebel dostawiony krótszym bokiem do ściany pozostawia więcej miejsca na komunikację. Prostokątny blat dla czterech osób powinien mieć wymiary nie mniejsze niż 120 x 80 cm

Miejsce na stół przy wyspie

Jeśli w strefie dziennej znajduje się wyspa kuchenna, stół zwykle umieszczamy w jej pobliżu (oba elementy wystroju powinny mieć zbliżone proporcje). Stół ustawiony równolegle do wyspy pomaga strefować przestrzeń i harmonijnie zagospodarować wnętrze. Może być też na różne sposoby połączony z wyspą: ustawiony do niej prostopadle lub dostawiony krótszym bokiem do jej krótszego boku. Wybierając któreś z tych rozwiązań, musimy się zastanowić nad wysokością i materiałem obu blatów – czy lepiej je ujednolicić, czy zróżnicować?

Stół do wygodnego siedzenia ma wysokość około 75 cm, natomiast blaty robocze (w tym blat wyspy) są dziś umieszczane najczęściej 90 cm nad posadzką. Możemy podnieść blat stołu o 15 cm, ale pamiętajmy wówczas o zakupie specjalnych krzeseł podwyższonych (z podpórką pod stopy). Nie są to jeszcze stołki barowe, ale krzesła na tyle wysokie, że pozwalają wygodnie siedzieć przy stole o wysokości kuchennego blatu roboczego. Stół na jednym poziomie z blatem wyspy będącym jego przedłużeniem to rozwiązanie minimalistyczne – bardziej odpowiednie będzie więc zastosowanie jednolitego materiału na blat.

Natomiast jeśli stół jest obniżony w stosunku do blatu wyspy, wykorzystanie innego materiału podkreśli jeszcze zróżnicowanie funkcji. Biorąc pod uwagę to, że materiał na blat roboczy wybieramy zazwyczaj, kierując się jego trwałością i odpornością, a siedząc przy stole, wolimy mieć ciepłą i miłą w dotyku powierzchnię, zróżnicowanie materiałów ma dodatkowo aspekt użytkowy.

Miejsce na stół przy oknie

Jeżeli w centrum strefy dziennej będzie kanapa, stół można przybliżyć do okna – przy okazji zapewni to biesiadnikom widok na otoczenie domu i pozwoli dobrze doświetlić blat światłem naturalnym. Powinien być ustawiony na tle przeszklenia tak, aby z nim harmonizował. Jeśli okno jest bardzo szerokie, stół ustawiony prostopadle nie wypełni przestrzeni, chyba że przeszklenie pełni również funkcję oranżerii (stoją przy nim rośliny). Bardziej korzystne będzie więc ustawienie mebla równolegle do okna (okien).

Stołu nie należy ustawiać naprzeciw drzwi tarasowych, ale czasem nie mamy innej możliwości. Wówczas odległość mebla od wyjścia na taras powinna umożliwiać przejście za plecami osoby siedzącej. Między krawędzią blatu a przesuwnym oknem balkonowym zostawmy odcinek o długości nie mniejszej niż 90 cm. Jeśli drzwi na taras są rozwierane, trzeba tę odległość powiększyć o szerokość skrzydła balkonowego (najczęściej 80 cm).

Stół w salonie
Autor: Marcin Czechowicz Stół na tle okien gwarantuje ładne widoki w trakcie posiłków. Należy ustawić go tak, by nie kolidował z wyjściem na taras. Projekt: Maciej Janeczek

Miejsce na stół w wykuszu

Wykusz to bardzo atrakcyjne miejsce na ustawienie stołu – podkreślające rangę części jadalnianej i w naturalny sposób wydzielające ją ze wspólnej przestrzeni. Pytanie tylko, czy nasz wykusz jest wystarczająco duży, żeby urządzić tam jadalnię. Musimy to rozstrzygnąć, biorąc pod uwagę jego rozmiary oraz podane wcześniej informacje o wielkości stołu i przestrzeni wokół niego.

Ustawienie stołu dopasowujemy do szerokości wykusza. W wąskim stół powinien stać prostopadle do węższego boku, w szerokim można rozważać ustawienie równoległe. Stół powinien stać symetrycznie – inaczej powstanie wrażenie bałaganu. Mierząc szerokość wykusza, weźmy pod uwagę planowany sposób zasłaniania okien. Jeśli będą to firanki do podłogi, trzeba je wysunąć przed front parapetów. Zmarszczona firanka potrzebuje 8-10 cm. Parapet nad grzejnikiem wystaje przed lico ściany na 10-12 cm. Razem z firanką to 20 cm. Jeżeli okna są po bokach wykusza – parapety i firanki zmniejszają możliwą do wykorzystania szerokość pomieszczenia o 40 cm. Parapety niskie (na poziomie 40-45 cm) możemy wykorzystać jako dodatkowe siedzisko, jednak w takim przypadku zrezygnujmy z firanek. Dobrym rozwiązaniem na zasłanianie okna będą rolety lub stora rzymska, która nie koliduje z funkcją siedziska na parapecie. Wysokość standardowego siedziska krzesła to 43-45 cm. Jeśli parapet przeznaczony do siedzenia jest niżej, podwyższamy go poduszkami, jeżeli wyżej – może być niewygodny dla siedzącej tam osoby dorosłej, ale dla dziecka niekoniecznie.

Stół w salonie
Autor: Mariusz Bykowski Planując stół w ryzalicie lub wykuszu, powinniśmy wziąć pod uwagę nie tylko wielkość i kształt mebla, lecz także sposób zasłaniania okien. Rolety i story nie ograniczają naszych możliwości aranżacyjnych

Zobacz galerię zdjęć: stół w jadalni

Obiad przy okrągłym stole

Stół okrągły lub owalny ułatwia komunikację za plecami biesiadników. Siedząc przy nim, widzimy wszystkich uczestników spotkania, podczas gdy przy długim prostokątnym mamy kontakt tylko z siedzącymi najbliżej. Warto też wiedzieć, że przy okrągłym stole o średnicy 120 cm (najbardziej typowy wymiar) bez trudu i wygodnie usiądzie 6  osób. Taki stół ma prawie 380 cm obwodu, co daje 63 cm bieżącej krawędzi blatu na osobę. Po rozłożeniu (wstawka 40 cm) swobodnie siada przy nim 8 osób. Stół prostokątny dla takiej liczby biesiadników będzie miał co najmniej 200 cm (lepiej 220 cm) długości, natomiast rozłożony okrągły – 160 cm. Jeżeli więc jadalnia lub aneks jadalniany w naszym domu są zbliżone do kwadratu, a nie do prostokąta, warto rozważyć stół okrągły. Ma on też jednak pewne minusy: po pierwsze – nie da się dowolnie wydłużyć w razie większego spotkania. Ogranicza nas liczba wstawek przewidzianych przez producenta (najczęściej dwie). Nie przedłużymy go również dostawką. I drugi minus stołu okrągłego – źle prezentuje się przystawiony do ściany, co stół prostokątny znosi bardzo dobrze.

Czy potrafisz zachować się przy stole?

Pytanie 1 z 10
Czy można zakładać nogę na nogę?
Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.
Nasi Partnerzy polecają