Eternit na dachu - szkodliwość eternitu prawda czy mit?
Eternit na dachu to niebezpieczeństwo. Azbestowy pył może nawet powodować raka. Chorobotwórczy jest na szczęście drażniący pył, który powstaje w wyniku uszkodzenia lub demontażu płyt azbestowych.
Czy szkodliwość eternitu na dachu to prawda, czy mit? Azbest, popularnie zwany eternitem, występuje w płytach dachowych cementowo-włóknowych. Stare cementowo-włóknowe płyty faliste i płytki usuwane w ostatnich latach z dachów domów jednorodzinnych zawierają ogromne ilości azbestu. Trzeba na niego uważać, bo może wywoływać groźne dla życia choroby.
Ostateczny termin utylizacji eternitu
W 2032 r. zgodnie z dyrektywą Unii Europejskiej ostatecznie pożegnamy azbest. Właśnie do końca wspomnianego roku masz czas na pozbycie się tego niezwykle szkodliwego materiału. Narzucająca to decyzja została podjęta już dawno, bo w 2002 r. Zawarto ją w Programie usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski. Z dachów i ścian muszą więc zniknąć cementowe płyty faliste i płytki z azbestem montowane masowo w latach 60. i 70. Choć lecą kartki z kalendarza i minął już półmetek okresu danego na uporanie się z problemem, wciąż widuje się pokrycia azbestowe. Czy władze mają pomysł na to, jak zmotywować właścicieli domów, by przyspieszyli decyzję o usunięciu groźnych wyrobów?
Czy eternit jest szkodliwy?
Azbest ( eternit ) to mikroskopijne włókna krzemianowe, czterokrotnie cieńsze od ludzkiego włosa. Były kiedyś dodawane jako zbrojenie rozproszone do cementu podczas produkcji płyt falistych, płytek, rur, otulin izolacyjnych. Znajdują się też w betonie, z którego powstały ściany niektórych starych budynków. Zawartość azbestu w takich wyrobach sięga 13%. Uwolnione włókna, jeśli dostaną się do ludzkiego układu oddechowego, trafiają do pęcherzyków płucnych, skąd się już nie wydostaną. Wywołują przede wszystkim tak zwaną azbestozę objawiającą się dusznościami i uporczywym kaszlem. Powodują też zapalenie opłucnej. Azbest, niestety, jest także czynnikiem poważnie zwiększającym ryzyko zachorowania na raka płuc, opłucnej lub krtani. Skutki wdychania azbestu mogą dać o sobie znać dopiero po 20- 30 latach od kontaktu z nim. Warto natomiast zdawać sobie sprawę z tego, że włókna dostające się do przewodu pokarmowego nie szkodzą, bo są wydalane. Woda płynąca azbestowymi rurami nie jest zatem niebezpieczna.
Kiedy płyty eternitowe szkodzą
Aby lepiej unaocznić działanie eternitu i jego szkodliwość, posłużmy się przykładem papierosów. Są one bez wątpienia niezwykle szkodliwe dla zdrowia, ale dopóki nie zostaną zapalone, nie robią nikomu krzywdy. Podobnie ma się sprawa z eternitem. Obserwuje się ostatnio tendencję do pozbywania się z dachów pokryć, które go zawierają. Warto to robić, lecz głównie z tego powodu, że takie płyty eternitowe wyglądają paskudnie. Dopóki są na dachu i są całe, nie szkodzą aż tak bardzo mieszkańcom. Drażniący, rakotwórczy pył sypie się z nich przede wszystkim w trakcie ich przełamywania albo cięcia. Azbestowych pokryć i elewacji nie powinieneś więc czyścić szorstkimi szczotkami ani myć wodą pod ciśnieniem. Powstrzymaj się również przed samodzielnym demontażem i przenoszeniem płyt lub płytek, zwłaszcza jeśli nie jesteś w stanie zachować przy tym szczególnych środków ostrożności.
Pozbądź się eternitu
Dachy wykonane z materiałów zawierających eternit odchodzą w Polsce do lamusa. Jak powszechnie wiadomo, służące do ich konstrukcji włókna są szkodliwe dla zdrowia człowieka i mogą powodować poważne choroby układu oddechowego. W Europie Zachodniej rygorystyczne normy zakazujące używania pokryć dachowych z azbestu zostały wprowadzone wcześniej niż u nas. Obecnie zakaz produkcji i obrotu płytami azbestowymi obowiązuje również w Polsce, a Program Oczyszczania Kraju z Azbestu zakłada wymianę wszystkich starszych dachów, które go wykorzystują.
Dach powinien skutecznie chronić budynek przed działaniem czynników atmosferycznych, być trwały, bezpieczny i atrakcyjny wizualnie. W polski krajobraz dobrze wpisały się pokrycia faliste, sprawdzające się zarówno na budynkach jednorodzinnych, jak i obiektach gospodarczych czy przemysłowych. Te produkowane kilkadziesiąt lat temu zawierały jeszcze azbest, ale zgodnie ze wspomnianymi przepisami muszą one wkrótce zostać usunięte. Czas więc na „nową falę" pokryć dachowych, łączących w sobie funkcjonalność i ekologiczne technologie. Przy wykonywaniu nowego pokrycia dachowego, pracach renowacyjnych czy wymianie dachu z azbestu warto wziąć pod uwagę wykorzystanie płyt falistych z włóknocementu. Wysokiej jakości płyty marki CREATON z tego materiału są sprawdzone w każdych warunkach, a stworzone z nich pokrycie nawiązuje kształtem do tradycyjnej dachówki esówki.\
Radzi ekspert: Michał Kacprzak, Kierownik Akademii CREATON
Ile kosztuje usunięcie eternitu
Tym, co najczęściej powstrzymuje przed wymianą starego eternitu na nowe pokrycie, jest brak gotówki. Koszt usunięcia eternitu, jeśli oczywiście przeprowadzimy ją w legalny i poprawny sposób, nie jest mały. Obecnie należy za to zapłacić 30-40 zł/m2 powierzchni dachu. Do opłaty za rozbiórkę i wywóz eternitu dochodzi koszt zakupu i ułożenia nowego pokrycia dachowego. Tu ceny zaczynają się od 150 zł/m2.
