Wymiana przewodów aluminiowych w sklepie motoryzacyjnym

Planuję wykonać remont sklepu motoryzacyjnego. Są tam teraz położone przewody aluminiowe 2 x 1,5 mm. Sklep składa się z: magazynu, łazienki, garażu i małego biura. Przewód zasilający jest nowy, miedziany. Chcę wymienić całą rozdzielnię elektryczną. Do gniazdek położyłem przewód 3 x 2,5 mm a do oświetlenia 3 x 1,5 mm.   I teraz pytanie odnośnie zerowania: jest to stary budynek, więc nie ma uziemienia, czy mogę połączyć w gniazdach i lampach przewód uziemienia i dopiero w rozdzielni elektrycznej zmostkować go z listwą neutralną?

Sprawa jest bardziej skomplikowana niż ją Pan opisuje. Najpierw zastanówmy się, jaka jest definicja prawna czynności, którą chce Pan wykonać. Ustalmy, czy jest to, jak Pan pisze, remont czy jest to przebudowa.

Co to jest remont? Wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót budowlanych polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a niestanowiących bieżącej konserwacji, przy czym dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych niż użyto w stanie pierwotnym.

Co to jest przebudowa? Wykonywanie robót budowlanych, w wyniku których następuje zmiana parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu budowlanego, z wyjątkiem charakterystycznych parametrów, takich jak kubatura, powierzchnia zabudowy, wysokość, długość, szerokość. Jeśli wymienia Pan przewody z aluminiowych na miedziane i bezpieczniki na nowoczesne, popularnie zwane e-skami, następuje zmiana parametrów użytkowych lub technicznych instalacji.

Moim zdaniem jest to przebudowa. W przypadku przebudowy należy ustalić typ sieci zasilającej Pana obiekt (TN-C, TN-S, TN-C-S) oraz moc, jaką ma Pan przydzieloną z Zakładu Energetycznego. Następnie należy zastanowić się, jaka moc będzie Panu potrzebna z uwagi na obciążenie urządzeniami, które będzie Pan użytkował. W analizie należy również uwzględnić moc oświetlenia, czajników elektrycznych, kuchenek mikrofalowych, komputerów czy klimatyzacji.

Ochrona przeciwporażeniowa

Kolejnym krokiem jest podzielenie pomieszczeń na obwody elektryczne, wyznaczenie obciążalności prądowej poszczególnych obwodów, dobranie pod to odpowiednich przekrojów przewodów i dobranie zabezpieczeń nadprądowych. Dodatkowo należy dobrać ochronę przeciwporażeniową. Można ją zrealizować na odpowiednio dobranych wyłącznikach różnicowo-prądowych.

Przy tym zagadnieniu należy zastanowić się, jaki typ wyłącznika wybrać: A, AC, B, G, S. Jeśli byłby to warsztat, proponowałbym rozważyć, czy nie zastosować tam ochrony przeciwporażeniowej przez zastosowanie odpowiednio dobranych transformatorów seperacyjnych lub poprzez wykorzystanie elektronarzędzi i oświetlenia przenośnego na napięcie 24 V DC.

Ochrona przeciwprzepięciowa

Następnie należy przemyśleć ochronę przeciwprzepięciową. W tym celu budynek dzielimy odpowiednio na strefy, w których ograniczmy możliwość wystąpienia przepięć odpowiednio do: Kategoria III - znamionowe napięcie udarowe nie przekroczy 4 kV (4 000V) Kategoria II - znamionowe napięcie udarowe nie przekroczy 2,5 kV (2 500V) Kategoria I - znamionowe napięcie udarowe nie przekroczy 1,5 kV (1 500V). Przypominam, że w normalnej sytuacji w instalacji mamy napięcie 230 V. I tak: kategorię III zapewnia nam ochronnik Typu 1 popularnie zwany B zgodnie z DIN VDE V 0675 Teil 6, kategorię II zapewnia nam ochronnik Typu 2 popularnie zwany C zgodnie z DIN VDE V 0675 Teil 6, kategorię I zapewnia nam ochronnik Typu 3 popularnie zwany D zgodnie z DIN VDE V 0675 Teil 6.

Dodatkowo należy zastanowić się nad ochrona przeciwprzepięciową torów sygnałowych czyli chociaż zabezpieczmy swój komputer przed przepięciami jakie mogą dostać się i uszkodzić go poprzez sieć internetową. W tym celu należy ustalić sposób zasilania budynku, ustalić, czy są to kable ziemne i jakiej długości i czy jest to linia napowietrzna.

Prawidłowe uziemienie

Wszystkie te zabezpieczenia nie na wiele się Panu zdadzą, jeśli nie zapewni Pan prawidłowego uziemienia. W tym celu należy doprowadzić do sytuacji, w której rezystancja uziemienia będzie stosunkowo niska, mniejsza od 10 Ω (ohm). W przypadku uziemienia bardzo ważny jest przekrój przewodu, jakim doprowadzamy „uziemienie” z szyny wyrównania potencjałów do zabezpieczeń. Pamiętajmy, że w przypadku zwarć czy przepięć przewody często muszą odprowadzić prądy udarowe liczone w kiloamperach (tysiącach amperów), pomimo że zabezpieczenia nadprądowe mają wartości kilku amperów, np. 16 A.

Prawidłowy dobór aparatury i rozdzielni

I tu doszliśmy do zagadnienia prawidłowego doboru aparatury i rozdzielni, jeśli chodzi o wytrzymałość udarową na przepięcia, jak również ze względu na spodziewane prądy zwarciowe. Kolejną rzeczą mającą wpływ na bezpieczeństwo jest zagadnienie wyrównania potencjałów w przebudowywanych pomieszczeniach. Wszystkie przewodzące części obiektu (w tym również instalacje) powinny być ze sobą połączone przewodami o odpowiedniej średnicy, a w szczególnych przypadkach poprzez odpowiednio dobrane iskierniki.

Instalacja odgromowa

Z zagadnień, które są jeszcze do omówienia, pozostała instalacja odgromowa. Czy obiekt jest w nią wyposażony? Instalacja odgromowa zewnętrzna ma znaczący wpływ na możliwość wystąpienia w obiekcie przepięć spowodowanych prądem piorunowym.

Odpowiedni dobór urządzeń pod względem odporności na wodę i ciała stałe

W powyższej wyliczance nie wspomniałem o odpowiednim doborze urządzeń pod względem odporności na wodę i ciała stałe, np. pył. Popularnie zwane jest to IP. Nie mówiliśmy również o odporności na uderzenia, popularnie zwanej IK.

Ponieważ zagadnienie jest bardzo złożone, a i przepisy normujące te zagadnienia są dość restrykcyjne, proponuję zlecić wykfalifikowanemu projektantowi wykonanie kompletnego projektu instalacji elektrycznej obiektu, który Pan przebudowuje. Następnie proponuję zlecić wykonanie instalacji elektrycznej zgodnie z wykonanym wcześniej projektem uprawnionym elektrykom. Kompletu dopełni protokół z pomiarów. Pomiary należy robić co kilka lat.

Czy instalacja elektryczna została wykonana zgodnie z projektem przez osobę z uprawnieniami

Napisał Pan, że jest to sklep motoryzacyjny, a więc zakład usługowy, gdzie pracują ludzie. Jeśli, czego nikomu nie życzę, nawet za kilka lat zdarzy się na terenie Pana sklepu śmiertelny wypadek na wskutek porażenia prądem elektrycznym, wówczas prokurator nie będzie szukał kompromisu tylko jednoznacznie z pomocą rzeczoznawców określi, czy instalacja elektryczna została wykonana zgodnie z projektem, czy projekt został wykonany przez osobę z odpowiednimi uprawnieniami i czy projekt został wykonany zgodnie z przepisami, jakie obowiązywały w czasie jej wykonywania.

Jeśli odpowiedź na którekolwiek pytanie będzie brzmiała NIE, wówczas ubezpieczyciele mają podstawę do odmowy wypłaty odszkodowań, a strona poszkodowanego ma powody do dochodzenia od Pana swoich praw na drodze postępowania cywilnego.

Coraz częściej się również zdarza, że producenci sprzętu elektronicznego, maszyn i innych urządzeń nie uznają gwarancji na swój sprzęt, często uszkodzenia sprzętu są spowodowane przepięciami. Również należy uwzględnić straty niematerialne, chociażby utratę danych z dysku komputera, np.: rodzinnych zdjęć.